“Ένα πράγμα που μπορείτε να διακρίνετε αμέσως είναι η μοβ απόχρωση αυτού του κυττάρου”, λέει, δείχνοντας το σλάιντ μιας ασθενούς με καρκίνο του μαστού. Περπατά ανάμεσα σε φιαλίδια ρυθμιστικού διαλύματος λύσης και ένα γονιδιακό ταξινομητή αξίας 1 εκατ. δολαρίων. “Η Tempus προσπαθεί να φέρει τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης στην υγειονομική περίθαλψη”, λέει. “Το πρώτο βήμα σε όλα αυτά είναι τα δεδομένα”.
Η συγκέντρωση δεδομένων ήταν το πρώτο βήμα στις άλλες επιχειρήσεις του Lefkofsky. Ο 49χρονος έχει ξεκινήσει πέντε εταιρείες αξίας τουλάχιστον 250 εκατ. δολαρίων η καθεμιά, με την υπόσχεση να μεταμορφώσει μια βιομηχανία χρησιμοποιώντας big data. Το πιο γνωστό του εγχείρημα είναι η Groupon. Παρά την απογοητευτική τιμή της μετοχής της ιστοσελίδας προσφορών, ο Lefkofsky αξίζει περίπου 2,7 δισ. δολάρια.
Η Tempus βασίζεται στη θεωρία ότι οι πληροφορίες, σε τεράστιες ποσότητες, θα επιτρέψουν στους γιατρούς να εξατομικεύσουν τις θεραπείες για τον καρκίνο και να τις καταστήσουν πιο αποτελεσματικές. Ένας γιατρός που θεραπεύει έναν ασθενή με καρκίνο του πνεύμονα, μπορεί να στείλει ένα δείγμα του όγκου στην Tempus για γονιδιωματική ταξινόμηση. Η Tempus αναγνωρίζει μια μετάλλαξη στο γονίδιο για τον υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα, που προκαλεί την υπερβολική μεγέθυνση και διάσπαση των κυττάρων. Με αυτό, ο γιατρός συνταγογραφεί μια στοχευμένη θεραπεία, που μπορεί να έχει καλύτερα αποτελέσματα από τη χημειοθεραπεία.
Μέχρι στιγμής, η εταιρεία 700 εργαζομένων έχει συγκεντρώσει 520 εκατ. δολάρια (ο Lefkofsky έβαλε 100 εκατ. δολάρια). Η πλουσιοπάροχη αποτίμηση των 3,1 δισ. δολαρίων υποδηλώνει ότι οι επενδυτές αναμένουν ότι η προσέγγισή του θα πάει καλά, ξεκινώντας από τον καρκίνο, και μετά ενάντια στις χρόνιες παθήσεις όπως η κατάθλιψη και ο διαβήτης. Αλλά η ιατρική ακρίβειας είναι ένα πεδίο σε εμβρυακή μορφή ακόμα. Η Tempus, από μόνη της ή με ερευνητικό συνεργάτη, έχει δημοσιεύσει λιγότερα από 20 χειρόγραφα από την ίδρυσή τοης πριν από τέσσερα χρόνια. Μία ανταγωνίστρια εταιρεία ταξινόμησης, η Foundation Medicine, έχει δημοσιεύσει πάνω από 400 σε 9 χρόνια.
Ενώ το κόστος της ταξινόμησης έχει μειωθεί, εξακολουθεί να ανέρχεται μεταξύ 1.000 και 5.000 δολαρίων ανά ανάλυση και η Tempus χάνει χρήματα κάνοντάς την. Η Tempus επιτρέπει επίσης τη χρήση της βιβλιοθήκης της με ανώνυμα δεδομένα από εταιρείες φαρμάκων, ασφαλιστές και ερευνητές. Ο Lefkofsky δεν αποκαλύπτει τα έσοδα, αλλά λέει ότι φτάνουν σε επταψήφια νούμερα από επτά από τις δέκα μεγαλύτερες εταιρείες φαρμάκων για τον καρκίνο.
Ο Lefkofsky κόλλησε το επιχειρηματικό μικρόβιο στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, όπου σπούδαζε ιστορία και έβγαζε χρήματα πουλώντας χαλιά. Το 2001 ίδρυσε την InnerWorkings (μάρκετινγκ), κατόπιν την Echo Global Logistics (μεταφορές) και την Mediaocean (διαφημιστικό λογισμικό). Μία από τις προσλήψεις του Lefkofsky, ο Andrew Mason, “φύτεψε” την ιδέα για μια επιχείρηση επικεντρωμένη στη “συλλογική δράση.” Ο Lefkofsky επένδυσε 1 εκατ. δολάρια σε αυτό που ύστερα εξελίχθηκε στην Groupon. Ένα χρόνο μετά την ίδρυσή της, το 2008, συγκέντρωνε 14,5 εκατ. δολάρια σε έσοδα. Το 2011, έβγαλε 1,6 δισ. δολάρια.
Ο Lefkofsky πέρασε μερικά χρόνια ασχολούμενος με άλλα έργα, συμπεριλαμβανομένης της Uptake (δεδομένα πρόβλεψης για βαριά βιομηχανία). “Πάντα ήξερα τότε, με τις επιχειρήσεις αυτές, ότι θα είμαι πότε καλά και πότε άσχημα”, λέει.
Το 2014, η σύζυγος του Lefkofsky, Liz, διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού. “Ήμουν απλώς αμήχανος σχετικά με το πόσο λίγα δεδομένα είχαν μπει στη θεραπεία της”, λέει. Αυτή η εμπειρία τελικά οδήγησε στην Tempus. (Η Liz βλέπει την κάθε μέρα ξεχωριστά, λέει ο Lefkofsky)
Και πάλι, ο Lefkofsky χρειαζόταν δεδομένα. Αλλά μερικοί ερευνητές αρχικά δίσταζαν να τα μοιραστούν. “Ήθελαν να στείλουμε ουσιαστικά όλα τα δείγματά μας, για όλους τους ασθενείς μας” στο μέλλον, λέει ο John McPherson, αναπληρωτής διευθυντής του UC Davis Comprehensive Cancer Center. “Αλλά υιοθετήσαμε μια πιο επιφυλακτική προσέγγιση”. Προχώρησαν σε head-to-head σύγκριση που περιλάμβανε καρκίνο του γαστρεντερικού σωλήνα μεταξύ της Tempus και της Medicine Foundation. Η Tempus τα πήγε καλά.
Το 2017, η Tempus κατέληξε σε συμφωνία αδειοδότησης με την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας για την εξαγωγή και οργάνωση δεδομένων από 1 εκατ. αρχεία ασθενών. Σήμερα η εταιρεία λέει ότι συνεργάζεται ήδη με το 30% των Αμερικανών ογκολόγων. Πολλοί στέλνουν αρχεία ασθενών και βιοψίες στο Tempus για ανάλυση. Το Tempus ελπίζει να ταξινομήσει 120.000 γονιδιωματικά δείγματα για τους γιατρούς φέτος.
Ακόμη και με τα δεδομένα αυτά, το Tempus αντιμετωπίζει αυστηρό ανταγωνισμό. Πέρυσι, η γαλλική εταιρεία φαρμάκων Roche δαπάνησε 4,3 δισ. δολάρια για την απόκτηση της Foundation Medicine και της μεγάλης εταιρίας δεδομένων Flatiron Health. Μια άλλη startup, η Concerto HealthAI, υποστηριζόμενη από τον δισεκατομμυριούχο Romesh Wadhwani, έχει πρόσβαση σε πολλά από τα ίδια αρχεία με το Tempus.
Οι γιατροί στο UC Davis McPherson λένε ότι έστειλαν περίπου 100 δείγματα στο Tempus, πολύ λιγότερα από αυτά που έστειλαν στο Foundation. “Νομίζω ότι ήταν λίγο σαστισμένοι από το ποσό των δεδομένων που επέστρεψαν [από το Tempus]”, λέει ο McPherson. Οι κλινικοί “τείνουν να παίρνουν την ευκολότερη διαδρομή μόνο και μόνο για να εξοικονομήσουν χρόνο. Υπάρχουν όμως αρκετοί κλινικοί γιατροί που εργάζονται τώρα αρκετά κοντά στην ερευνητική πλευρά μαζί τους”.
Ο Lefkofsky παραμένει εξαιρετικά αισιόδοξος. “Σίγουρα νιώθω ότι ολόκληρη η καριέρα μου έχει οδηγήσει σε αυτό το σημείο”, λέει. “Ελπίζω ότι αυτή θα είναι η κληρονομιά μου”.
Πηγή: capital.gr
