Σχετικά με την υλοποίηση του σχεδιασμού απαιτήσεων για το ψηφιακό μετασχηματισμό των ως άνω διαδικασιών και πριν την έκδοση της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, καταθέτουμε, με το άρθρο αυτό, μια σειρά απόψεων σύμφωνα με τις οποίες πρωτίστως καθίσταται επιτακτική προϋπόθεση, από το φορέα που θα αναλάβει το έργο, η εμπεριστατωμένη γνώση και εμπειρία σε ότι αφορά :
Ειδικότερα, ως προς τα προεκτεθέντα, και δεδομένου ότι για πρώτη φορά θα γίνει καθολική μετάπτωση των εν λόγω διαδικασιών σε περιβάλλον ψηφιακού μετασχηματισμού, θα πρέπει :
α)Να καταστεί απόλυτα σαφής σε όλα τα εμπλεκόμενα επίπεδα, όπως φορείς, ιθύνοντες, διαχειριστές, πολίτες/πελάτες, η έννοια του ψηφιακού μετασχηματισμού και οι τομείς στους οποίους επιδρά.
Για το λόγο αυτό αναφέρουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από δύο μελέτες του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ) σύμφωνα με τις οποίες ‘’Οι εξελιγμένες ευφυείς συσκευές παράγονται πλέον μαζικά, σε σύντομο χρόνο, και οι χρήστες αυτών έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν με πρωτόγνωρη αμεσότητα. Παράλληλα η υψηλή διείσδυση κινητών συσκευών, η εξάπλωση της χρήσης του υπολογιστικού νέφους και του διαδικτύου των πραγμάτων, η διαρκής εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής, η διευρυμένη χρήση αισθητήρων και η ολοένα αυξανόμενη εφαρμογή αναλύσεων μεγάλου όγκου δεδομένων αποτελούν τις κινητήριες δυνάμεις της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Και ενώ η κάθε επιμέρους ψηφιακή τεχνολογία αποτελεί από μόνη της ένα αποτελεσματικό μέσο προς το ψηφιακό μετασχηματισμό, η συνδυαστική δράση αυτών είναι αυτό που τελικά επιτυγχάνει εκθετικά την πρόοδο και αυτό γιατί οι ψηφιακές τεχνολογίες χτίζουν η μια στη βάση της άλλης και ο συνδυασμός τους μεταμορφώνει τον κόσμο που ξέρουμε’’ (3) και ‘’Ο ψηφιακός εργαζόμενος μπορεί να επωφεληθεί από πληροφορίες που λαμβάνει σε πραγματικό χρόνο και να χρησιμοποιήσει κινητές και φορητές τεχνολογίες, όπως για παράδειγμα tablets, φορέσιμη τεχνολογία και ανιχνευτές ζωτικών λειτουργιών, για να αλληλεπιδράσει με αισθητήρες, ρομπότ και άλλα συστήματα γύρω του. Έτσι βελτιώνεται η λειτουργική παραγωγικότητα τόσο αυτού, όσο και του οργανισμού και ενισχύεται η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων. Όπως επίσης ότι η μετάβαση από προϊόντα σε εμπειρίες, μιας και αυτά μετατρέπονται, γίνεται κάνοντας επίκληση στα συναισθήματα των πελατών και βελτιώνοντας λειτουργικά τη ζωή τους, επιτυγχάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία, εξοικονόμηση χρόνου, απλούστευση ή/και οργάνωση διαφόρων υποχρεώσεων και δραστηριοτήτων. Κατά συνέπεια η εξατομίκευση προϊόντων και υπηρεσιών θα πρέπει να αποβλέπει σε συγκεκριμένες απαιτήσεις των πελατών, δεδομένου ότι αυτοί αναμένουν όλο και περισσότερο να βιώνουν εμπειρίες που να είναι εξατομικευμένες και να έχουν νόημα για αυτούς’’. (4)
β) Να ληφθούν υπόψη, πέραν των υφιστάμενων δεδομένων της νομοθεσίας και της ψηφιακής στρατηγικής – παλαιών και πρόσφατων (Ν.4623/2019) -, οι σημαντικές ανακοινώσεις, προτάσεις, αξιολογήσεις και κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, που αποτελούν σημαντικά ‘’εργαλεία’’ προς την κατεύθυνση αυτή, όπως είναι :
Με γνώμονα τα ως άνω δεδομένα απαιτείται στη συνέχεια μια ολοκληρωμένη οριοθέτηση, η οποία θα περιέχει τα βήματα της νέας ψηφιακής στρατηγικής, των δράσεων οργανωσιακού σχεδιασμού, συντονισμού, διαχείρισης, τεκμηρίωσης, εποπτείας, ελέγχου, ανθρώπινου δυναμικού και εφαρμογών ψηφιακών τεχνολογιών επί των διαδικασιών, που θα πρέπει να εδράζεται σε δύο επίπεδα, ήτοι :
Πρώτο Επίπεδο.
Σε αυτό οι ενέργειες οφείλουν να εστιαστούν στη συγκέντρωση της υφιστάμενης νομοθεσία που αφορά :
α)τη δομή του όλου Δημόσιου Τομέα και τους τύπους/δομή των εταιριών του ιδιωτικού τομέα,
β)το σύνολο των θεμάτων και διαδικασιών που διέπουν το προσωπικό – διαχειριστές και τις διαδικασίες γραμματειακής – διοικητικής υποστήριξης με ή όχι ψηφιακές εφαρμογές των φορέων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Δεύτερο Επίπεδο.
Σε αυτό το επίπεδο οι ενέργειες θα πρέπει να περιλαμβάνουν ανάλυση του περιεχομένου των νέων απαιτήσεων σε νομοθετικές και κανονιστικές πράξεις, οι οποίες θα διαμορφώνουν και θα διέπουν πλέον :
α)αφενός τα θέματα των απαιτήσεων σε προσόντα, αμοιβές, καθήκοντα, ευθύνες, αξιολόγηση, ελέγχους, πειθαρχική ευθύνη, πειθαρχικές ποινές και δια βίου εκπαίδευση και κατάρτιση των διαχειριστών (βλέπε σχετικά άρθρο 46 του Ν. 4623/2019) και
β)αφετέρου το πλαίσιο όλων των διαδικασιών κάλυψης των απαιτήσεων γραμματειακής – διοικητικής υποστήριξης των φορέων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στο νέο ψηφιακό περιβάλλον. Ενδεχομένως για κάποια θέματα να απαιτηθούν μόνο νομοθετικές/κανονιστικές προσαρμογές ή/και τροποποιήσεις σχετικά με αυτά, στην υφιστάμενη νομοθεσία.
Βεβαίως τα ως άνω εξυπακούεται ότι θα συναρτώνται στο σύνολό τους με το πλαίσιο των δεδομένων του Ν. 4623/2019 ‘’Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και άλλα επείγοντα ζητήματα’’ (ΦΕΚ Α΄/αρ.134/09.08.2019).
Ο εν λόγω Νόμος, μεταξύ άλλων στα άρθρα του, περιλαμβάνει θέματα :
Σημειώνεται ότι στο προαναφερόμενο πλαίσιο, πέραν των τυπικών προσόντων που θα προσδιορίζονται σε ότι αφορά τις νέες ειδικότητες σε μεταπτυχιακά διπλώματα, πτυχία Α.Ε.Ι., απολυτήριο Λυκείου, βεβαίωση – πιστοποίηση ειδίκευσης Ι.Ε.Κ., βεβαίωση άριστης γνώσης ελληνικής γλώσσας και επιπέδου άλλων ξένων γλωσσών, πιστοποίηση στενογραφίας, πιστοποίηση προχωρημένων γνώσεων πληροφορικής και χρήσης εφαρμογών Η/Υ, θα πρέπει επίσης να οριοθετούνται αναλυτικά οι ειδικές ψηφιακές δεξιότητες και ικανότητες (5), όπως για παράδειγμα :
ο ενστερνισμός και η καλλιέργεια ψηφιακής κουλτούρας, η άνεση στη διαχείριση των ‘’χαρακτηριστικών’’ των ψηφιακών δεξιοτήτων, η διαχείριση ψηφιακών ηγετικών δεξιοτήτων ηλεκτρονικής ικανότητας, η ψηφιακή συναισθηματική νοημοσύνη, σε όλες τις εκφάνσεις της κ.ά. (6)
η γνώση των ευκαιριών, των περιορισμών, των επιπτώσεων και των κινδύνων που σχετίζονται με τη διαχείριση των ψηφιακών τεχνολογιών και των εφαρμογών τους, η εμπεριστατωμένη ενημέρωση σε ότι αφορά τις νομικές και δεοντολογικές αρχές που διέπουν την ενασχόληση με τις ψηφιακές τεχνολογίες, η τήρηση της δεοντολογίας και της μέριμνας για την ασφάλεια και υπευθυνότητα, ως προς τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών κ.ά.(7).
Οι ως άνω ειδικές ψηφιακές δεξιότητες και ικανότητες θα πρέπει να είναι εστιασμένες στην ευχέρεια χρήσης εφαρμογών από τα πρόσωπα, που θα διαχειρίζονται τα σχετικά θέματα των εν λόγω φορέων τομέων, σε περιβάλλον ψηφιακού μετασχηματισμού, σε ότι αφορά :
α) Ψηφιακή Τεχνολογία, όπως είναι :
β) Ευρυζωνικά Δίκτυα και Δίκτυα Νέας Γενιάς, ήτοι :
γ) Παγκόσμιο (Web 2.0) και Σημασιολογικό Ιστό (Web 3.0), όπως :
Μια περεταίρω σημαντική ‘’συνδρομή’’ στο όλο εγχείρημα προσφέρει και η χρησιμοποίηση, πέραν των προτύπων που προβλέπονται στον ως άνω νόμο ή/και θα διαμορφωθούν, και μιας σειράς Προτύπων ISO, όπως τα κάτωθι :
Τέλος μια ‘’ειδικού βάρους παράμετρος’’, στην οποία επίσης πρέπει να δοθεί η δέουσα σημασία, από το φορέα υλοποίησης του έργου, είναι αυτή της ποιοτικής εξυπηρέτησης και ικανοποίησης των απαιτήσεων, προσδοκιών, επιθυμιών καθώς και εμπιστοσύνης, κατά τις συναλλαγές, των πολιτών/πελατών και αυτό επιτυγχάνεται, πέραν των προαναφερθέντων, και με την απαρέγκλιτη τήρηση των Κωδίκων Ηθικής, Δεοντολογίας και Ορθής Διοικητικής Συμπεριφοράς των προσώπων, που θα διαχειρίζονται και θα εποπτεύουν την όλη διαδικασία γραμματειακής – διοικητικής υποστήριξης, αλλά παράλληλα και με αντίστοιχες αξίες και συμπεριφορές που θα πρέπει να υποδειχθούν, γνωστοποιηθούν και να καλλιεργηθούν από τους φορείς, προκειμένου να ενστερνιστούν αυτές και οι πολίτες/πελάτες.
Μια τέτοια σειρά κωδίκων και οδηγιών είναι η κάτωθι :
Με γνώμονα τις ως άνω απόψεις – προτάσεις, προϋποθέσεις και απαιτήσεις ψηφιακής στρατηγικής, στα πλαίσια του Ν.4623/2019, θεωρούμε ότι είναι εφικτός, υλοποιήσιμος και επιτυχής ο ψηφιακός μετασχηματισμός των νευραλγικής σημασίας διαδικασιών γραμματειακής-διοικητικής υποστήριξης των φορέων του όλου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της χώρας μας, δεδομένου ότι με την καθολική εφαρμογή αυτού :
Ανάλυση αριθμητικών ενδείξεων.
(1)Σχετικά με το θέμα της επικεφαλίδας εκπονείται σχετική μελέτη από τους Ηλία Δ. Τζαννή και Ιωάννη Η. Τζαννή (*), οι οποίοι έχουν ήδη ολοκληρώσει μελέτη με τίτλο ‘’Απαιτήσεις για το Ψηφιακό Μετασχηματισμό Υφιστάμενης Κατάστασης Θέσεων Γραμματειακών Λειτουργών Φορέων Δημόσιου Τομέα – Τοπικής Αυτοδιοίκησης Κύπρου’’.
(2)Ηλίας Δ. Τζαννής : Εμπειρογνώμονας – Επιχειρησιακός Ερευνητής. Συγγραφέας. Εισηγητής και Επικεφαλής της Ειδικής Ομάδας Έργου εκπόνησης του Προτύπου ΕΛΟΤ 1437 ‘’Γραμματεία Διοίκησης – Καθήκοντα, Επαγγελματική Επάρκεια, Οργάνωση Γραφείου, Υποστηρικτικά Εργαλεία’’. (π) Διευθυντικό Στέλεχος Διοίκησης Ε.Τ.Ε. Πιστοποιημένος αξιολογητής ευρωπαϊκών προγραμμάτων από τον ΕΟΠΠΕΠ. (π) Ακαδημαϊκός υπεύθυνος πιστοποίησης εκπαιδευτών Γραμματέων ACTA, τεχνοβλαστού Α.Π.Θ. Πτυχιούχος Δημοσίας Διοίκησης, Πολιτικών Επιστημών, Περιφερειακής Οικονομικής Ανάπτυξης (Msc) Παντείου Πανεπιστημίου. Κάτοχος άδειας οικονομολογικού επαγγέλματος Ο.Ε.Ε. iliastzannis@gmail.com
(*)Ιωάννης Η. Τζαννής : Επιχειρησιακός Ερευνητής – Συγγραφέας.Bachelor of Arts News Journalism University of Sunderland. U.K. Υποψήφιος Διδάκτωρας.
(3)Πηγή : Μελέτη με θέμα ‘’Η Ψηφιακή Ελλάδα : Ο Δρόμος προς την Ανάπτυξη’’ Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ) – ACCENTURE. Αθήνα, 2017.
(4)Πηγή : Δημοσίευση στο Tεύχος αρ.7/22.05.2017, Οικονομία και Επιχειρήσεις. Special Report Ψηφιακή Στρατηγική (ΣΕΒ) με θέμα ‘’Το Στρατηγικό Σχέδιο του ΣΕΒ για μια Ψηφιακά Ανεπτυγμένη Ελλάδα’’.
(5)Βλέπε σχετικά : α)‘’Ο Ευρωπαϊκός δείκτης δεξιοτήτων του CEDEFOP: Ένα νέο εργαλείο για χάραξη πολιτικής βάσει τεκμηρίωσης’’ β) ‘’Πανόραμα δεξιοτήτων (2017), Πρόβλεψη δεξιοτήτων στη Φινλανδία Αναλυτική σειρά επισημάνσεων που διατίθεται στη διεύθυνση skillspanorama.cedefop.europa.eu/en/analytical_highlights/skills-anticipation-finland’’.
(6)Πηγή μελέτη με τίτλο : ‘’Dig Comp 2.0: The Digital Competence Framework for Citizens’’, της Υπηρεσίας Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (αρ. δημοσίευσης ΚΚΕρ: JRC101254. 2016), που εκπονήθηκε από τους Riina Vuorikari & Yves Punie & Stephanie Carretero & Lieve Van den Brande.
(7)Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόταση Σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με τις ‘’Βασικές Ικανότητες της Δια Βίου Μάθησης’’. 17.01.2018. Βρυξέλες.