Αύξηση κατά 6,1% των δαπανών και κατά 6,2% του προσωπικού σε δραστηριότητες Έρευνας & Ανάπτυξης το 2021 στην Ελλάδα, καταγράφουν τα τελικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), ως η αρμόδια Εθνική Αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος για τις ευρωπαϊκές στατιστικές Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας, και τα οποία απεστάλησαν στη Eurostat.
Αναλυτικότερα, το 2021, οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για Ε&Α στην Ελλάδα ήταν 2.645,94 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 151,74 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2020 (ποσοστό αύξησης 6,1%). Σε συνδυασμό με την αύξηση, κατά 9,8%, του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2021, ο δείκτης “Ένταση Ε&Α”, που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώθηκε σε 1,46% από 1,51% το 2020. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με βάση τα στοιχεία για το 2021, η Ελλάδα βρίσκεται στη 15η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ27.
Τα αποτελέσματα της στατιστικής έρευνας του ΕΚΤ, που διεξήχθη το 2022 σε φορείς με ερευνητικές και αναπτυξιακές δραστηριότητες στους τέσσερις τομείς δραστηριοτήτων: επιχειρήσεις (BES), τριτοβάθμια εκπαίδευση (HES), κρατικό τομέα (GOV) και ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα (PNP), είναι διαθέσιμα στην έκδοση «Βασικοί Δείκτες Έρευνας και Ανάπτυξης για δαπάνες και προσωπικό το 2021 στην Ελλάδα» metrics.ekt.gr/publications/666.
Ο τομέας των επιχειρήσεων συνεχίζει να έχει τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις συνολικές δαπάνες Ε&Α. Αναλυτικότερα, το 2021 στον τομέα των επιχειρήσεων πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 1.245,20 εκατ. ευρώ (0,69% του ΑΕΠ), παρουσιάζοντας αύξηση 8,3% σε σχέση με το 2020. Αύξηση των δαπανών Ε&Α καταγράφεται επίσης στον κρατικό τομέα, όπου πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 590,32 εκατ. ευρώ (0,32% του ΑΕΠ), αυξημένες κατά 9,9% σε σχέση με το 2020.
Στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οι δαπάνες Ε&Α ήταν 795,19 εκατ. ευρώ (0,44% του ΑΕΠ) και κυμάνθηκαν στα ίδια επίπεδα με το 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 0,3%. Στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α 15,24 εκατ. ευρώ (0,01% του ΑΕΠ).
Όσον αφορά τις πηγές από τις οποίες χρηματοδοτήθηκαν οι δαπάνες Ε&Α, το 2021 το κράτος αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης με 1.176,27 εκατ. ευρώ (ποσοστό 44,5% επί του συνόλου) – περιλαμβάνεται ο τακτικός προϋπολογισμός, το ΕΣΠΑ 2014-2020 και οι λοιπές κρατικές πηγές (Περιφέρειες, εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων).
Σημαντική αύξηση σημειώθηκε στις δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από το κράτος μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020. Αναλυτικότερα, η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ήταν συνολικά 335,08 εκατ. ευρώ (αύξηση 33,3%) και αφορούσε όλους τους τομείς: τις επιχειρήσεις (139,18 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (98,91 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (96,01 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (0,98 εκατ. ευρώ).
Η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης των δαπανών Ε&Α του 2021 ήταν οι επιχειρήσεις, με ποσό 1.013,29 εκατ. ευρώ (ποσοστό 38,3% επί του συνόλου). Το μεγαλύτερο μέρος, 925,82 εκατ. ευρώ, της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων επενδύθηκε σε Ε&Α που διενεργείται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο χρηματοδότησε Ε&Α στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (60,32 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (25,41 εκατ. ευρώ) και σε ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα (1,74 εκατ. ευρώ).
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά πηγή χρηματοδότησης Ε&Α, με 263,86 εκατ. ευρώ (ποσοστό 10,0% επί του συνόλου). Η ΕΕ χρηματοδότησε ερευνητικά έργα σε όλους τους τομείς εκτέλεσης Ε&Α, τις επιχειρήσεις (73,60 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (103,85 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (81,62 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (4,80 εκατ. ευρώ).
Η αύξηση των δαπανών Ε&Α το 2021 είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στην απασχόληση σε δραστηριότητες Ε&Α. Ο αριθμός των Ισοδυνάμων Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ), που αποδίδουν “θέσεις” πλήρους απασχόλησης, σε σχέση με το 2020, αυξήθηκε κατά 6,2% για το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α και κατά 5,6% για τους ερευνητές. Συγκεκριμένα, το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α το 2021 ανέρχεται σε 61.702 θέσεις πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) και οι ερευνητές σε 45.345 ΙΠΑ. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στον τομέα των επιχειρήσεων (11% στο συνολικό προσωπικό σε Ε&Α και 13% στους ερευνητές). Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με βάση τα στοιχεία για το 2021, η Ελλάδα καταλαμβάνει τη 13η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ27, όσον αφορά τα ΙΠΑ του συνολικού προσωπικού σε Ε&Α.
Τα στατιστικά στοιχεία και οι δείκτες για Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία στην Ελλάδα αφορούν ευρωπαϊκές στατιστικές και παράγονται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, την αρμόδια εθνική αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος. Αποτελούν τα επίσημα εθνικά στοιχεία τα οποία αποστέλλονται και δημοσιεύονται από τη Eurostat και τον ΟΟΣΑ. Διατίθενται επίσης από το ΕΚΤ σε έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις και πίνακες δεδομένων στον δικτυακό τόπο metrics.ekt.gr.
Η έρευνα για την καταγραφή των δαπανών & προσωπικού Ε&Α για το 2021 πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Υποέργου 5 «Παραγωγή δεικτών RIS3 για τα έτη 2016-2023» της Πράξης «Εγκατάσταση Μηχανισμού Παρακολούθησης (Monitoring Mechanism) της υλοποίησης της εθνικής στρατηγικής RIS3-Συλλογή και επεξεργασία Δεικτών», που υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΣΠΑ 2014-2020)”, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.