Το μοντέλο της τετραήμερης εργασίας κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς πολλοί εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν πολύ θετικά την προοπτική ενός εργασιακού καθεστώτος, που θα τους επιτρέπει να ισορροπούν καλύτερα μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Είναι γεγονός, ότι η ραγδαία ψηφιοποίηση που συντελέστηκε τα 2 χρόνια της πανδημίας, μαζί με τα πολλά οφέλη που προσέφερε, προκάλεσε κλιμάκωση της επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout), καθώς πολλοί εργαζόμενοι αναγκάζονταν να είναι συνεχώς συνδεδεμένοι, περιορίζοντας στο ελάχιστο τον προσωπικό τους χρόνο. Έτσι, το μοντέλο της τετραήμερης εργασίας εμφανίζεται ως απάντηση στην ανάγκη για περισσότερη ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Επιπλέον, εξετάζοντας τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο, η μετάβαση σε μια εργάσιμη εβδομάδα τεσσάρων ημερών, εφόσον αυτή συνδεθεί με μείωση των μετακινήσεων, θα μπορούσε να συρρικνώσει το αποτύπωμα άνθρακα κατά εκατομμύρια τόνους ετησίως.
Γιατί όμως το μοντέλο της τετραήμερης εργασίας δεν έχει ακόμα υιοθετηθεί καθολικά από τις εταιρείες και ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι που η πλειοψηφία των επιχειρήσεων διστάζει ακόμα να εφαρμόσει πλήρως το καθεστώς τετραήμερης εργασίας;
Ο όμιλος Adecco παρουσιάζει τους κυριάρχους λόγους που η τετραήμερη εργασία δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί καθολικά από επιχειρήσεις και οργανισμούς στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο:
Υψηλό κόστος μετάβασης
Το κόστος μετάβασης δεν είναι πάντα το ίδιο και διαφέρει ανά κλάδο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το κόστος μετάβασης μιας επιχείρησης στο καθεστώς τετραήμερης εργασίας είναι υψηλό. Για παράδειγμα, σε μια χρηματοοικονομική εταιρεία της Νέας Ζηλανδίας, την Perpetual Guardian, προέβησαν σε μια σημαντική επένδυση σε τεχνολογίες απομακρυσμένης εργασίας και αυτοματισμού, όπως τα chat bots. Επίσης, η αμερικανική εταιρεία Wildbit εφαρμόζει επιτυχώς την τετραήμερη εργασία από το 2017. Για να φτάσουν όμως σε αυτή την επιτυχία, επένδυσαν σημαντικά κεφάλαια σε εξειδικευμένο προσωπικό το οποίο ανέλαβε να δημιουργήσει τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία που διευκολύνουν την δουλειά των εργαζομένων.
Μειωμένη ή Αυξημένη παραγωγικότητα;
Σχετικά με την Ισλανδία, που πρώτη εφάρμοσε το μοντέλο τετραήμερης εργασίας κυρίως στον δημόσιο τομέα, αναφέρεται ότι η παραγωγικότητα παρέμεινε η ίδια ή και βελτιωμένη στους περισσότερους χώρους εργασίας. Σε άλλες περιπτώσεις όμως, το μοντέλο της τετραήμερης εργασίας έχει οδηγήσει σε μείωση της παραγωγικότητας των εργαζομένων. H εταιρεία Treehouse, η οποία διοργανώνει σεμινάρια εκμάθησης ψηφιακών δεξιοτήτων, ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2013 εφαρμόζοντας την τετραήμερη εργασία (32 ώρες την εβδομάδα), το 2016 όμως αναγκάστηκε να επιστρέψει στο καθεστώς πενθήμερης εργασίας (40 ώρες την εβδομάδα) καθώς όπως αναφέρθηκε από την εταιρεία η τετραήμερη εβδομάδα δεν λειτούργησε θετικά, καθώς αλλοίωσε την εργασιακή κουλτούρα της εταιρείας με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να είναι λιγότερο αποδοτικοί.
Επαναξιολόγηση προτεραιοτήτων
Το μοντέλο της τετραήμερης εργασίας μπορεί να λειτουργήσει σε διαφορετικούς εργασιακούς τομείς, απαιτείται όμως από επιχειρήσεις και οργανισμούς μια επαναξιολόγηση προτεραιοτήτων. Για παράδειγμα, οι συναντήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι χρονοβόρες και να αποσπούν την προσοχή των εργαζομένων ιδίως όταν έχουν υψηλό φόρτο εργασίας. Η Ισλανδία, που εφάρμοσε την 35ωρη εβδομαδιαία εργασία, αναγκάστηκε να περιορίσει αισθητά τον αριθμό των συναντήσεων και να χρησιμοποιεί περισσότερο την ηλεκτρονική αλληλογραφία. Η Wildbit, παρότι είναι μια από τις πρωτοπόρες εταιρείες στην ασύγχρονη επικοινωνία, αναγνωρίζει τους κινδύνους από τον περιορισμό της δια ζώσης επικοινωνίας, ως αποτέλεσμα της τετραήμερης εργασίας. Επίσης, τονίζει τη σημασία της σωστής χρήσης των ψηφιακών εργαλείων ώστε να μεγιστοποιούν την παραγωγικότητα και να μην οδηγούν σε αύξηση της αναβλητικότητας.
Ο Κωνσταντίνος Μυλωνάς Cluster Head του Ομίλου Adecco σε Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία δηλώνει σχετικά: «Τα υβριδικά και ευέλικτα μοντέλα εργασίας έχουν αναδειχθεί πλέον ως αναγκαιότητα για την εξισορρόπηση μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις κινούνται σε στρατηγικές που εστιάζουν στην παραγωγικότητα προκειμένου να προσφέρουν την πολυπόθητη ευελιξία στους ανθρώπους τους. Παράλληλα, η σύγχρονη εποχή και τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει, με αφορμή την πανδημία, αλλά και τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και κοινωνικές μεταβολές, απαιτούν από τις επιχειρήσεις να επαναπροσδιορίσουν τις προτεραιότητες τους. Για να εφαρμοστεί επιτυχώς το μοντέλο της τετραήμερης εργασίας, θα πρέπει οι επιχειρήσεις να εξετάσουν ενδελεχώς όλες τις παραμέτρους και να λάβουν υπόψιν τους και τις προκλήσεις που ενδεχομένως θα κληθούν να αντιμετωπίσουν από την εφαρμογή του μοντέλου αυτού».