Ως αντιπρόεδρος της ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΕ έχω ενεργή συμμετοχή, πέρα από τα φοροτεχνικά, και στις συμβουλευτικές υπηρεσίες που παρέχει η εταιρεία μας προς επιχειρήσεις. Όσον αφορά λοιπόν τη νεανική επιχειρηματικότητα, είμαι σε θέση να δώσω μία εκτίμηση από την πρώτη γραμμή της αγοράς και τη συνεργασία της ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΕ με 500 και πλέον εταιρείες και 1000 και πλέον φυσικά πρόσωπα.
Στους παραπάνω αριθμούς, η αντιπροσώπευση των νέων επιχειρηματιών (κάτω των 30 ετών) είναι, δυστυχώς, ιδιαίτερα περιορισμένη, και αφορά σχεδόν πάντα επιχειρηματίες δεύτερης γενεάς. “Τις πταίει;” Αφενός υπάρχει το ελληνικό οξύμωρο και οι ελληνικές παθογένειες, καθώς στη χώρα μας, αγαπάμε τους νέους, αλλά όχι τους επιχειρηματίες.
Αφετέρου, σε ένα ήδη στρεβλωμένο κλίμα υπερδεκαετούς κρίσης, πολλοί από τους νέους μας, επέλεξαν αντί να σταθούν μπροστά στις ερμητικά κλειστές πόρτες των Τραπεζών, να περάσουν τα ανοιχτά σύνορα της Ενωμένης Ευρώπης, μεταναστεύοντας κατά εκατοντάδες χιλιάδες και αναζητώντας ένα καλύτερο επιχειρηματικό μέλλον. Πολλοί το βρήκαν.
Το αποτέλεσμα είναι αυτό που ζούμε σήμερα: ένα χλωμό, αναιμικό επιχειρείν που χρειάζεται επειγόντως μία “ένεση” νεανικής επιχειρηματικότητας, ίσως το ίδιο ισχυρή με τις ενέσεις ρευστότητας που τόσο απουσιάζουν.
Πόσο νέος μπορεί να είναι ο επιχειρηματίας;
Ο Bill Gates (συν)ίδρυσε τη Microsoft σε ηλικία 20 ετών. Ο Steve Jobs, παρομοίως την Apple σε ηλικία 21 ετών. Δεν υπάρχει, θεωρώ, μετά την ενηλικίωση (και σε κάποιες περιπτώσεις υπερπροικισμένων entrepreneurs και πριν από αυτήν) κάποιο πρόβλημα στο να επιχειρεί κάποιος από νεαρή ηλικία.
Τότε, γιατί ο Έλληνας επιχειρηματίας θεωρείται “ταλέντο” ακόμη και στα 30 του, μοιάζοντας εν πολλοίς με τον Έλληνα ποδοσφαιριστή; Οι λόγοι που αναφέραμε παραπάνω σίγουρα ισχύουν, σε συνδυασμό με την υπερπροστατευτικότητα της ελληνικής οικογένειας. Η χρυσαλλίδα αργεί να βγει από το κουκούλι…
Ωστόσο, κάποια δειλά βήματα έχουν αρχίσει να γίνονται προς τη σωστή κατεύθυνση. Πλέον, πιλοτικά προγράμματα φιλοδοξούν να κάνουν την επιχειρηματικότητα κτήμα των μαθητών. Όσο πιο νωρίς διδαχθεί ο επιχειρηματικός τρόπος σκέψης και όσο νωρίτερα γίνει κατανοητή η αξία των χρημάτων, τόσο πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες θα έχουμε.
Νεανική επιχειρηματικότητα και νεανικό ρίσκο
Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο οι ασφαλιστικές εταιρείες ασφαλίζουν πιο ακριβά τους νέους οδηγούς. Νέος σημαίνει ρίσκο και ρίσκο σημαίνει νιάτα. Όμως, αυτό, σε συνδυασμό με τη χρήση και περιφορά της λέξης “startup” ως ιερού τοτέμ στην αγορά, έχει οδηγήσει σε όχι λίγες αποτυχίες.
Υπολογίζεται ότι μόλις ένα 3% των επιχειρήσεων που δημιουργούνται από άτομα ηλικίας κάτω των 30 ετών θα ξεπεράσει τα 3 χρόνια λειτουργίας. Και αν για κάποιους αυτό ακούγεται λίγο, προσωπικά, και γνωρίζοντας τη δυσκολία του επιχειρηματικού στίβου, ειδικά της “ελληνικής έκδοσης”, το θεωρώ υψηλό. Ο νέος επιχειρηματίας που δεν πετυχαίνει με την πρώτη, πιθανόν να θεωρεί ότι έχει χάσει.
Η αλήθεια όμως είναι ότι έχει κερδίσει πολλά περισσότερα από όλα όσα ίσως πιστεύει ότι έχει χάσει. Έχει κερδίσει σε εμπειρία, σε δικτύωση, σε χρήση νέων τεχνολογιών, έτσι ώστε η δεύτερη, η τρίτη ή ακόμη και η νιοστή του προσπάθεια να είναι κάποτε επιτυχημένες και να σηματοδοτήσουν τη δική του ανάπτυξη, συμβάλλοντας παράλληλα στην ανάπτυξη της χώρας.
Το club των επιτυχημένων νέων επιχειρηματιών
Έχοντας πει τα παραπάνω, πρέπει να τονίσω ότι η όρεξη και ο ενθουσιασμός δεν φτάνουν για το νεανικό επιχειρείν, όπως δεν φτάνουν και τα αφιερώματα που βλέπουμε, συνήθως στον free press τύπο, για νέους που τα κατάφεραν. Ο νέος επιχειρηματίας πρέπει να σκεφτεί επιχειρηματικά ακόμη και πριν επιχειρήσει!
Για να μπει κάποιος νέος επιχειρηματίας στο club των επιτυχημένων, πρέπει να τηρήσει τον απαράβατο κανόνα του business plan: κερδοφορία της επιχείρησης σε εύλογο χρονικό διάστημα. Μία ιδέα που φαίνεται πρωτότυπη και εξωτική, αλλά με κερδοφορία σε έναν μακρινό ορίζοντα, πολύ δύσκολα θα “περπατήσει”.
O επιχειρηματίας πρέπει να λειτουργεί με 3 σενάρια: το νορμάλ, το απαισιόδοξο και το αισιόδοξο – ποτέ με το “μονίμως υπεραισιόδοξο” που συνηθίζεται στη χώρα μας. Τέλος, αυτό που πρέπει να κατανοήσει ο νέος επιχειρηματίας είναι ότι δεν μπορεί να κάνει τα πάντα! Ο τελευταίος που το έκανε αυτό ήταν ο Τσάρλι Τσάπλιν στα σπάργανα του κινηματογράφου.
Κανείς δεν μπορεί να κάνει τα πάντα και κανείς δεν μπορεί να ξέρει τα πάντα. Εάν δίπλα σε ένα εύρωστο και υγιές business plan, ο νέος επιχειρηματίας τοποθετήσει ανθρώπους – κλειδιά, ειδικευμένους στο αντικείμενό τους (προσοχή: δεν χρειάζεται πάντοτε τα άτομα αυτά να είναι νεαρής ηλικίας), τότε θα έχει κάνει το πρώτο και πολύ μεγάλο βήμα προς την επιτυχία. Θα τον υποδεχθούμε στη ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΕ με ιδιαίτερη χαρά!
