Οι Έλληνες στρέφονται ολοένα και πιο συστηματικά στα ψηφιακά κανάλια αγορών: το 89% των εγχώριων καταναλωτών παραγγέλνει online τα είδη παντοπωλείου, ενώ 6 στους 10 σκοπεύουν να βάλουν με τον ίδιο τρόπο στο «καλάθι» τους τις απαραίτητες προμήθειες για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι
Δεν χρειάζεται να κοιτάξουμε πιο μακριά από το χαλάκι στην είσοδο του σπιτιού μας προκειμένου να αντιληφθούμε ότι τα online κανάλια των σούπερ μάρκετ έχουν πάρει «φωτιά» εν μέσω πανδημίας. Το 89% των Ελλήνων δηλώνει ότι παραγγέλνει είδη παντοπωλείου μέσω διαδικτύου, το 74% επιλέγει την αγοραστική αυτή τάση για να εξοικονομήσει χρόνο, ενώ το 57% σχεδιάζει να αγοράσει online τρόφιμα για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι[1]. Η νέα αυτή κατάσταση δεν σημαίνει πάντως ότι τα ψώνια στα φυσικά καταστήματα διέρχονται κρίση: στο άμεσο μέλλον διακρίνεται ένα υβριδικό μοντέλο όπου οι αγορές των νοικοκυριών εντός και εκτός διαδικτύου αλληλοσυνδυάζονται άνετα και απρόσκοπτα.
Η PayPal διεξήγαγε μία έρευνα σε 12 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, με σκοπό να κατανοήσει πόσο έχουν διαφοροποιηθεί οι συνήθειες στη διαδικασία αγοράς τροφίμων και έτοιμου φαγητού. Τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία διεξήχθη στα μέσα Σεπτεμβρίου 2021 από τη Maru/Matchbox για λογαριασμό της PayPal, αποτυπώνουν το γεγονός ότι οι ηλεκτρονικές αγορές παντοπωλείων έχουν αυξηθεί σημαντικά — με το 89% των Ελλήνων να ισχυρίζεται ότι έχει κάνει αγορές τροφίμων και προϊόντων παντοπωλείου online και ένα εντυπωσιακό ποσοστό (της τάξης του 40%) των Ελλήνων e-shoppers να κάνουν χρήση PayPal για τις εν λόγω συναλλαγές. Ωστόσο, ειδικά όσον αφορά στα φρέσκα προϊόντα, εξακολουθεί να υπάρχει η όρεξη για παραλαβή παραγγελίας από το κατάστημα, αλλά και για τα παραδοσιακά ψώνια δια ζώσης.
Εξοικονόμηση κόπου και χρόνου – τα βασικά πλεονεκτήματα του online shopping
Κάθε φορά που οι Έλληνες ψωνίζουν τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης για το νοικοκυριό τους, η ευκολία και η άνεση αναδεικνύονται σε ολοένα και πιο αδιαπραγμάτευτα κριτήρια. Αυτό και μόνο αποτελεί ένα ισχυρό επιχείρημα υπέρ των αγορών από ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ – τα οποία και προτιμούν οι εγχώριοι καταναλωτές για να κερδίσουν πρωτίστως χρόνο (74%). Καθώς στις μέρες μας έχουμε όλο και λιγότερες ώρες διαθέσιμες για τις άχαρες δουλειές του σπιτιού και τις διάφορες οικιακές υποχρεώσεις, η επιλογή να παραδοθούν τα ψώνια απευθείας στην πόρτα μας, χωρίς ουρές και κουβάλημα, φαντάζει όντως ως μια ιδιαίτερα βολική και ελάχιστα χρονοβόρα λύση.
«Η εξοικονόμηση χρόνου είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους σχεδόν 6 στους 10 Έλληνες ερωτηθέντες σχεδιάζουν να κάνουν online τουλάχιστον ένα μέρος των προμηθειών τους για την επερχόμενη εορταστική περίοδο. Τα γιορτινά ψώνια αποτελούσαν ανέκαθεν την αφορμή για ατελείωτες βόλτες στα μαγαζιά. Τώρα όμως βλέπουμε ένα σημαντικό μέρος αυτής της κίνησης να μετατοπίζεται από τους διαδρόμους των καταστημάτων προς τα ράφια του εικονικού κόσμου, ακόμη και όταν πρόκειται για τρόφιμα από το σούπερ μάρκετ. Καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι εξοικειώνονται με το online shopping, είναι λογική η εκτίμηση ότι η εν λόγω τάση θα συνεχίσει να κερδίζει έδαφος τα επόμενα χρόνια», αναφέρει ο Efi Dahan, Γενικός Διευθυντής της PayPal για την Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη, τη Ρωσία και το Ισραήλ.
Προκλήσεις και ευκαιρίες
Οι κόσμοι των online και των offline αγορών είναι συμπληρωματικοί και κάθε άλλο παρά «ξένοι» μεταξύ τους. Η έρευνα υπογραμμίζει μια υβριδική προσέγγιση για την αγορά νωπών προϊόντων έναντι των μη ευπαθών ειδών στο Διαδίκτυο. Για παράδειγμα, παρόλο που ο αριθμός των Ελλήνων που ισχυρίζεται ότι αγόρασε τρόφιμα online είναι εντυπωσιακός, μόλις το 10% αγόρασε φρέσκα προϊόντα. Έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο τουλάχιστον τρεις φορές περισσότεροι άνθρωποι (31%) αγόρασαν φρούτα και λαχανικά στο διαδίκτυο, γεγονός που υποδηλώνει χαμηλότερο βαθμό ανησυχίας σχετικά με την παράδοση ευπαθών ειδών σε άριστη κατάσταση.
Παράλληλα, μεγάλη μερίδα Ελλήνων αναγνωρίζει και εκτιμά τα πλεονεκτήματα των διαδικτυακών αγορών, όταν πρόκειται για τη δυνατότητα πρόσβασης σε μια ευρύτερη γκάμα επιλογής ειδών υγιεινής διατροφής. Το 68% ανέφερε ότι η online αγορά τροφίμων επιτρέπει να επιλέξουν «βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα», ενώ το 52% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έτσι έχουν πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία βιολογικών τροφίμων. Το εύρημα αυτό δείχνει ότι οι ηλεκτρονικές αγορές που προσφέρουν ένα πιο διευρυμένο και ποικίλο φάσμα προϊόντων σε σχέση με τα φυσικά καταστήματα είναι ιδιαίτερα ελκυστικές για όσους καταναλωτές δίνουν τη δέουσα σημασία στις υγιεινές επιλογές διατροφής.
Η πανδημία έχει επηρεάσει εξίσου την άποψη του καταναλωτικού κοινού, αναφορικά με τις διαφορές ανάμεσα στην επίσκεψη φυσικών και ηλεκτρονικών καταστημάτων. Εξυπακούεται ότι η νέα αντίληψη συνδέεται άμεσα με τη σημαντική πτυχή της προσωπικής ασφάλειας των αγοραστών, η οποία έχει αποκτήσει εντελώς καινούργιο νόημα από τις αρχές του περασμένου έτους. Το 36% των Ελλήνων ομολόγησε ότι θα εξακολουθεί και στο μέλλον να μη νιώθει άνετα κάνοντας ψώνια σε πολυσύχναστα σημεία.
Το μέλλον της αγοράς προϊόντων είναι υβριδικό
Η πανδημία της COVID-19 έχει αλλάξει σημαντικά τις αγοραστικές μας συνήθειες. Σήμερα οι πελάτες κινούνται απρόσκοπτα μεταξύ διαφόρων τρόπων αγορών – στο διαδίκτυο, εντός φυσικών σημείων πώλησης και με τη μέθοδο του click-and-collect για την παραλαβή παραγγελιών. Η τάση των υβριδικών λύσεων στο λιανεμπόριο τροφίμων, με γνώμονα την ασφάλεια, την ευκολία και τις λοιπές διευκολύνσεις, μπορεί να σημείωσε ταχεία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά είναι βέβαιο ότι «ήρθε για να μείνει». Το 56% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα πραγματοποίησε διαδικτυακές πληρωμές -μέσα από πλατφόρμες όπως η PayPal- πιο συχνά μετά την πανδημία, ενώ το 36% δεν αισθάνεται άνετα πλέον να χρησιμοποιεί μετρητά ή να αγγίζει πληκτρολόγια για την εισαγωγή PIN. Ό,τι ξεκίνησε ενδεχομένως από ανάγκη, έχει πλέον κυριολεκτικά ενσωματωθεί στις καθημερινές αγοραστικές συνήθειες.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι με το υβριδικό αυτό μέλλον αγορών, ένα μοντέλο που σημαίνει ότι οι πελάτες είναι σε θέση να πληρώνουν και να παραλαμβάνουν τα προϊόντα όπως και όπου οι ίδιοι το επιθυμούν», επισημαίνει ο Efi Dahan. Και μάλιστα προσθέτει ότι «η πανευρωπαϊκή έρευνα που διεξάγαμε δείχνει πώς έχουν αλλάξει οι συμπεριφορές τα τελευταία δύο χρόνια: οι καταναλωτές θέλουν να κάνουν αγορές, συνδυάζοντας πληθώρα online τρόπων με τις δια ζώσης συναλλαγές, επομένως στόχος μας είναι να τους παρέχουμε μια βολική, ασφαλή και ταχεία μέθοδο πληρωμής».
Καίριο χαρακτηριστικό ενός υβριδικού μοντέλου του λιανικού εμπορίου είναι η τεχνολογία και οι κωδικοί QR αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα καινοτομίας που υποκινεί μακροπρόθεσμες αλλαγές στη συμπεριφορά. Η τεχνολογία κωδικών QR υφίσταται εδώ και καιρό, αλλά βίωσε μια θεαματική αναθέρμανση εν καιρώ πανδημίας, χάρη στο πόσο διευκολύνει τις γρήγορες και ανέπαφες συναλλαγές. Στο πλαίσιο των μέτρων της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της τήρησης συγκεκριμένων κανόνων υγιεινής, η PayPal είχε εγκαινιάσει από τον Μάιο του 2020 τις πληρωμές μέσω QR Code, υποστηρίζοντας τις συναλλαγές χωρίς καμία φυσική επαφή και ενισχύοντας ταυτόχρονα την τοπική κοινωνία. Στην Ελλάδα, το 18% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έκανε χρήση κωδικών QR περισσότερο από τότε που ξέσπασε η πανδημία και το ίδιο ποσοστό είπε ότι τους χρησιμοποίησε για πρώτη φορά, σημειώνοντας το υψηλότερο αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ των δώδεκα χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα, υποδεικνύοντας έτσι τη δυναμική των QR Codes στη χώρα μας.
[1] Το σύνολο των στοιχείων που αναφέρονται στο δελτίο Τύπου προέρχεται από την έρευνα με τίτλο “Online grocery & food delivery trends across the UK & EU”, η οποία διεξήχθη από τη Maru/Matchbox, για λογαριασμό της PayPal, το χρονικό διάστημα 6-13 Σεπτεμβρίου 2021, ανάμεσα σε 1.002 συμμετέχοντες στην Ελλάδα, οι οποίοι δήλωσαν ότι ήταν εκείνοι που λαμβάνουν τις αποφάσεις για το νοικοκυριό τους.
Greeks are becoming increasingly digital: 89% order groceries online,
nearly 6 out of 10 plan to purchase food for Christmas this way
We don’t have to look further than our own doormats to see that online grocery shopping has exploded since the pandemic. 89% of Greeks declare ordering groceries online, as many as 74% consider it a time saver and 57% plan to purchase food for Christmas this way [1]. But that doesn’t mean in-store shopping is undergoing crisis: the future points to a hybrid model where shopping online and in-store are seamlessly connected.
PayPal conducted research across 12 European countries, including Greece, to understand how grocery and food shopping habits have changed. The results of survey conducted in mid-September on behalf of PayPal by Maru/Matchbox show that online grocery shopping has grown — with 89% of Greeks claiming they have bought groceries online and impressive 40% of Greek e-shoppers using PayPal. However, there is still a significant appetite for pick-up in-store and traditional retail when it comes to fresh produce.
Convenience and time-efficiency – key advantages of online shopping
When Greeks shop for groceries, convenience and ease of use are increasingly non-negotiable factors. And this is a strong argument in favour of online groceries – which Greeks consider primarily as a time-saver (74%). As nowadays we have less and less time for household chores the option of having the shopping delivered to our door is a convenient and time-efficient solution.
“Saving time is one of the key reasons why as many as 6 out of 10 Greek respondents plan to do at least part of their grocery shopping for the upcoming Christmas online. Pre-Holiday shopping has always been one of the biggest sales picks for stationary shops, and this time we see a significant part of this traffic shifting to the virtual world, also when it comes to groceries. With more and more people becoming used to online shopping, it’s safe to expect this trend will continue to grow in the years to come,” says Efi Dahan, General Manager, Central and Eastern Europe, Russia and Israel at PayPal.
Challenges and chances
The online and offline shopping worlds are complementary to each other. The research highlights a hybrid approach to purchasing fresh produce versus non-perishables online. For instance, although the number of Greeks claiming to buy groceries online is impressive, only 10% bought fresh produce. Interestingly, in the UK over three times as many people (31%) bought fruit and veg online, which suggests less stigma around fresh food delivery.
On the other hand, many Greeks recognise the advantages of online shopping when it comes to a broader access to a variety of healthy food options. 68% said that buying food online allows them to choose ‘sustainable and environmentally friendly products’, while 52% or respondents said it gives them access to a greater variety of organic food. This shows that online shopping offering a wider and more diverse range of products than stationary shops is especially attractive for health-conscious consumers.
Pandemic has also affected people’s point-of-view when it comes to off- and online stores. This ties in with the personal safety aspect of shoppers, which has taken on a whole new meaning since early last year. 36% of Greeks said that going forward they don’t feel comfortable shopping in a crowd of people.
Hybrid shopping future
The COVID-19 pandemic has significantly changed our shopping habits. Today customers seamlessly move between online, in-store and click-and-collect shopping modes. The hybrid grocery trend, driven by safety, convenience and values, might have rapid development during the pandemic — but it’s here to stay. 56% of respondents in Greece used online payments like PayPal more often after the pandemic and 36% said going forward they don’t feel comfortable in using cash or touching a keypad to enter PIN. What might have started out of necessity, has truly been absorbed into everyday shopping habits.
“We’re excited by this hybrid shopping future, a model that means shoppers can pay for and collect items however and wherever they want,” says Efi Dahan. And he adds: “This pan-European research shows how attitudes have changed in the last two years: consumers want to shop across multiple formats online and in real life, and our goal is to provide them with a convenient, secure and fast payment method.”
A core enabler of a hybrid retail model is technology, and QR codes are a great example of an innovation that has now driven long-term behavioural shifts. QR code tech has been around for some time, but it had a timely resurgence in the pandemic because of how it facilitates quick, contactless transactions. In Greece, 18% of respondents said they’d used QR codes more since the pandemic, and the same percentage said they used them for the first time, which is the highest percentage among the surveyed countries, pointing at its dynamic potential.
“We’re proud to have launched QR code payments in the first few months of the pandemic. Previously cash-only market traders and independent shops have really embraced these to help keep their businesses going,” says Dahan. “Merchants print off a QR code, and customers who aren’t comfortable carrying cash can scan the code to pay with PayPal. It’s a fast, online payment in real life, which supports the local economy.”
[1] All the data quoted in this release comes from research on “Online grocery & food delivery trends across the UK & EU”, commissioned by PayPal and conducted by Maru/Matchbox between September 6th and September 13th, 2021, among 1,002 participants in Greece, who were household decision makers.