Η ελληνική έκδοση του Ευρωπαϊκού Πλαισίου για την Ψηφιακή Ικανότητα των Εκπαιδευτικών (European Framework for the Digital Competence of Educators – DigCompEdu) είναι πλέον διαθέσιμη για την εκπαιδευτική κοινότητα σε Ελλάδα και Κύπρο. Η έκδοση στην ελληνική γλώσσα, η οποία διατίθεται στη διεύθυνση metrics.ekt.gr/publications/698, αποτελεί προϊόν συνεργασίας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου της Κύπρου (ΠΙΚ) και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ).
Το DigCompEdu, το οποίο εκδόθηκε το 2017 από το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανταποκρίνεται στην ανάγκη των ευρωπαϊκών κρατών να υποστηρίξουν την καλλιέργεια της ψηφιακής ικανότητας των εκπαιδευτικών που είναι απαραίτητη, προκειμένου αυτοί να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν ως επαγγελματίες το δυναμικό των ψηφιακών τεχνολογιών για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών και την ενίσχυση της καινοτομίας στον χώρο της εκπαίδευσης.
Όπως αναφέρουν στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης, η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ. Έλενα Χατζηκακού, και ο Διευθυντής του ΕΚΤ, Δρ Κυριάκος Τολιάς, “Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για την Ψηφιακή Ικανότητα των Εκπαιδευτικών DigCompEdu, που παρουσιάζεται αναλυτικά σε αυτή την έκδοση, στοχεύει να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει τους εκπαιδευτικούς κάθε βαθμίδας στην αποτελεσματική αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών στη διδασκαλία και τη μάθηση. Παράλληλα, επιδιώκει να υποστηρίξει τους υπευθύνους άσκησης πολιτικών, παρέχοντας μια κοινή γλώσσα και κατανόηση αλλά και ένα στέρεο υπόβαθρο για τον σχεδιασμό αποτελεσματικών πρωτοβουλιών και δράσεων για τη βελτίωση της ψηφιακής ικανότητας των εκπαιδευτικών”.
Τι περιλαμβάνει το DigCompEdu
Η έκδοση παρουσιάζει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς για την ψηφιακή ικανότητα των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης: από την προσχολική έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την εκπαίδευση ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένης της γενικής και επαγγελματικής κατάρτισης, της ειδικής εκπαίδευσης, καθώς και στο πλαίσιο της μη τυπικής μάθησης.
Το DigCompEdu είναι ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο πλαίσιο το οποίο μπορεί να βοηθήσει στη χάραξη σχετικών πολιτικών, ενώ μπορεί να προσαρμοστεί ώστε να αξιοποιηθεί σε εθνικά ή περιφερειακά εργαλεία και επιμορφωτικά προγράμματα.
Στόχος του DigCompEdu είναι να παρέχει ένα γενικό πλαίσιο αναφοράς για τους φορείς ανάπτυξης μοντέλων ψηφιακών ικανοτήτων, δηλαδή τα κράτη-μέλη, τις περιφερειακές κυβερνήσεις, τις αρμόδιες εθνικές και περιφερειακές υπηρεσίες, τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς οργανισμούς και τους δημόσιους ή ιδιωτικούς παρόχους επαγγελματικής κατάρτισης.
Το Πλαίσιο DigCompEdu για την Ψηφιακή Ικανότητα των Εκπαιδευτικών αποτελείται από 22 ικανότητες, κατηγοριοποιημένες σε 6 διαφορετικούς τομείς, όπως αποτυπώνεται στο σχετικό γράφημα. Οι έξι τομείς του DigCompEdu επικεντρώνονται σε διάφορες πτυχές των επαγγελματικών δραστηριοτήτων των εκπαιδευτικών:
- Τομέας 1: Επαγγελματική ενασχόληση – Χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για την επικοινωνία, τη συνεργασία και την επαγγελματική ανάπτυξη.
- Τομέας 2: Ψηφιακοί πόροι – Επιλογή, δημιουργία και διαμοιρασμός ψηφιακών πόρων.
- Τομέας 3: Διδασκαλία και μάθηση – Σχεδίαση και οργάνωση της χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών για τη διδασκαλία και τη μάθηση.
- Τομέας 4: Αξιολόγηση – Χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και στρατηγικών για την ενίσχυση των πρακτικών αξιολόγησης.
- Τομέας 5: Ενδυνάμωση των εκπαιδευομένων – Χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για την υποστήριξη της εξατομίκευσης, της προσβασιμότητας και της ενεργού συμμετοχής των εκπαιδευομένων.
- Τομέας 6: Καλλιέργεια ψηφιακής ικανότητας εκπαιδευομένων – Yποστήριξη των εκπαιδευομένων ώστε να χρησιμοποιούν δημιουργικά και υπεύθυνα τις ψηφιακές τεχνολογίες για την πληροφόρηση, την επικοινωνία, τη δημιουργία περιεχομένου, την ευημερία και την επίλυση προβλημάτων.
Τα Ευρωπαϊκά Πλαίσια Αναφοράς για τις Ψηφιακές Ικανότητες στην Εκπαίδευση
Στην εποχή μας, η ψηφιακή ικανότητα συνδέεται με το σύνολο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Είναι η ικανότητα του ενεργού πολίτη να μπορεί να αξιοποιεί ψηφιακές τεχνολογίες με αυτοπεποίθηση και κριτικό πνεύμα για τη μάθηση, την εργασία και την ενεργό συμμετοχή στην κοινωνία.
Ωστόσο, ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού της Ευρώπης δεν έχει τις απαραίτητες ψηφιακές ικανότητες για την ισότιμη και ουσιαστική συμμετοχή του στην ψηφιακή εποχή. Για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί μια σειρά από δράσεις, όπως το Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση (Digital Education Action Plan 2021-2027) και το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο Δεξιοτήτων (European Skills Agenda), ενώ σε όλα τα προγράμματα που χρηματοδοτεί δίνει προτεραιότητα στην καλλιέργεια της ψηφιακής ικανότητας.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει αναπτύξει τρία πλαίσια αναφοράς που αλληλοσυμπληρώνονται, προσεγγίζοντας ολιστικά την ψηφιακή ικανότητα των πολιτών, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτικών οργανισμών:
- το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για την Ψηφιακή Ικανότητα των Πολιτών – διά βίου μαθητών (The European Digital Competence Framework for Citizens – DigComp 2.2)
- το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για την Ψηφιακή Ικανότητα των Εκπαιδευτικών (The European Framework for the Digital Competence of Educators – DigCompEdu)
- το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για την Ψηφιακή Ικανότητα των Εκπαιδευτικών Οργανισμών (The European Framework for Digitally-Competent Educational Organisations – DigCompOrg).
Η συμβολή του ΕΚΤ στη διάδοση των Ευρωπαϊκών Πλαισίων για τις Ψηφιακές Ικανότητες
Η έκδοση στην ελληνική γλώσσα του Ευρωπαϊκού Πλαισίου DigCompEdu ακολουθεί την έκδοση του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού Πλαισίου για την Ψηφιακή Ικανότητα των Εκπαιδευτικών Οργανισμών (DigCompOrg) στα ελληνικά, η οποία ήταν και πάλι το αποτέλεσμα της συνεργασίας του ΕΚΤ και του ΠΙΚ. Οι δύο αυτές εκδόσεις έρχονται να συμπληρώσουν την ελληνική έκδοση του Ευρωπαϊκού Πλαισίου για την Ψηφιακή Ικανότητα των Πολιτών – διά βίου μαθητών (DigComp 2.2) από το ελληνικό Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με τη συμβολή στελεχών του ΕΚΤ.
Μέσω των ελληνικών εκδόσεων, τόσο του DigCompEdu όσο και του DigCompOrg, το ΕΚΤ και το ΠΙΚ συμβάλλουν ενεργά στην ευρύτερη προσπάθεια που καταβάλλεται στην Ελλάδα και την Κύπρο για την ανάπτυξη και την ενίσχυση της ψηφιακής ικανότητας των πολιτών τους, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτικών οργανισμών, μέσα από πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και των εθνικών σχεδίων δράσης για τις ψηφιακές ικανότητες.
Γενικότερα, οι ελληνικές εκδόσεις των τριών συμπληρωματικών πλαισίων αναφοράς για την ψηφιακή ικανότητα των διά βίου μαθητών, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτικών οργανισμών, μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για την καλύτερη αξιοποίησή τους στην Ελλάδα και την Κύπρο, στον σχεδιασμό πολιτικών πρωτοβουλιών και δράσεων σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και σε ευρύτερους τομείς και πεδία εφαρμογής στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού της κοινωνίας και της οικονομίας.
Μπορείτε να ξεφυλλίσετε την ελληνική έκδοση του Ευρωπαϊκού Πλαισίου για την Ψηφιακή Ικανότητα των Εκπαιδευτικών, στη διεύθυνση metrics.ekt.gr/publications/698, και να ενημερωθείτε για τον τρόπο που οι τεχνολογίες μπορούν να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά από τους εκπαιδευτικούς για να υποστηρίξουν τη μάθηση στην ψηφιακή εποχή. Η έκδοση εντάσσεται στη σειρά εκδόσεων του ΕΚΤ για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα (metrics.ekt.gr/digital-transformation/publications).
