Η Jana Cagin δεν είχε φανταστεί ποτέ ότι θα κάνει τη δική της επιχείρηση. Μέχρι που μια ημέρα ήταν με τον αρραβωνιαστικό της στα Ikea σε ένα προάστιο της Στοκχόλμης.
Ενώ έψαχνε έναν καναπέ, συνειδητοποίησε ότι υπάρχει πολύ μικρή ποικιλία σε πόδια. Ψάχνοντας στο ίντερνετ κατάλαβε ότι δεν υπήρχε ούτε ένα κατάστημα που να πουλάει μεμονωμένα εξαρτήματα για έπιπλά, όπως πόδια και άλλα. Έτσι της ήρθε η ιδέα.
Το ζευγάρι αρχικά ξεκίνησε το τόλμημα, δουλεύοντας για να στήσουν την start-up τους στον ελεύθερο χρόνο που είχαν από τη δουλειά τους. Αλλά ουσιαστικά κατάφεραν να το κάνουν πραγματικότητα όταν εκμεταλλεύτηκε το δικαίωμα που της δίνει η σουηδική νομοθεσία: να πάρουν εξάμηνη άδεια για να στήσουν τη δική τους επιχείρηση. Ξέροντας ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να γυρίσει στην θέση της, εάν το εγχείρημα δεν ήταν επιτυχημένο, της αφαιρούσε ένα μεγάλο άγχος.
Τελικά δεν χρειάστηκε να γυρίσει στην παλιά της δουλειά. Η επιχείρηση αυτή τη στιγμή είναι πολύ επιτυχημένη. Στέλνει προϊόντα σε 30 χώρες και απασχολεί 6 εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης.
Ένα νόμιμα κατοχυρωμένο δικαίωμα
Το φαινόμενο της άδειας για τη δημιουργία επιχείρησης δεν είναι σπάνιο στη Σουηδία. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να πάρουν άδεια άνευ αποδοχών διάρκειας 6 μηνών για να στήσουν την επιχείρησή τους (ή εναλλακτικά να διαβάσουν ή να προσέξουν έναν συγγενή. Η εταιρεία μπορεί να πει όχι μόνο στην περίπτωση που επικαλεστεί ότι η επιχείρηση δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τον συγκεκριμένο εργαζόμενο, ή εάν η εταιρεία που θέλει να φτιάξει ο εργαζόμενος είναι άμεσα ανταγωνιστική. Όποτε θελήσουν και για διάστημα έξι μηνών, ο εργαζόμενος μπορεί να επιστρέψει στην παλιά του θέση.
«Από όσο γνωρίζω, αυτή είναι η μόνη χώρα που προσφέρει ένα νόμιμα κατοχυρωμένο δικαίωμα σε άδεια για να φτιάξει μια επιχείρηση», λέει η Claire Ingram Bogusz, ερευνήτρια σε θέματα απασχόλησης στο Stockholm School of Economics. «Είναι κάτι πολύ κοινό στις επιχειρήσεις».
Η Σουηδία είναι άλλωστε γνωστή για τις καινοτόμες ιδέες, με πολλές start-up εταιρείες να γνωρίζουν την επιτυχία. Βέβαια, είναι αρκετά δύσκολο να μετρηθεί κατά πόσο το μέτρο της άδειας αυτής έχει συμβάλει σε αυτό. Ωστόσο, αυτό που επιβεβαιώνουν τα στοιχεία είναι ότι έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των εργαζόμενων που παίρνουν μεγάλες άδειες (συμπεριλαμβανομένων των αδειών μετ′ αποδοχών για την ανατροφή των παιδιών), ενώ έχει επίσης αυξηθεί ο αριθμός των Σουηδών που έκανα τη δική τους επιχείρηση.
Το 2017, καταγράφηκαν 175.000 άδειες σε εργαζόμενους ηλικίας 25 με 54 ετών (σε ένα πληθυσμό μόνο 10 εκατ. ατόμων), ενώ το 2007 ήταν 163.000. Επίσης, το 2017 δημιουργήθηκαν 48.542 νέες επιχειρήσεις, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από τις 27.994 που δημιουργήθηκαν το 2007.
«Αυτό το σύστημα σου δίνει την ασφάλεια μιας δουλειάς που είναι εκεί και σε περιμένει και παράλληλα τον χρόνο να κυνηγήσεις αυτό που είναι σημαντικό για σένα».
Μήπως και άλλες χώρες θα έπρεπε να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Σουηδίας;
Πηγή: BBC
