1.Το Skroutz.gr καταγράφει εδώ και αρκετά χρόνια μια επιτυχημένη πορεία. Ποιο είναι τελικά το μυστικό, για να φτάσει μια ελληνική επιχείρηση στην κορυφή;

Πιστεύω πως η επιτυχία του Skroutz βασίζεται καταρχήν στους σαφείς στόχους που θέσαμε εξ’ αρχής σαν εταιρεία, στην αξιοποίηση της τεχνολογίας σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο και φυσικά στην εστίασή μας στην παροχή αξίας, τόσο στους τελικούς καταναλωτές, όσο και στα συνεργαζόμενα καταστήματα. Η προσωπική, επίσης, δέσμευση της ομάδας των ιδρυτών σε αυτό που κάνει η εταιρεία με προσήλωση, αποτελεί σημαντικό στοιχείο κατά τη γνώμη μου, όπως επίσης και το ουσιαστικό ενδιαφέρον μας για την ανάπτυξη και περαιτέρω καλλιέργεια των εργαζομένων μας. Άλλωστε, οι άνθρωποι μας είναι εκείνοι που μας προσφέρουν την ισχύ που χρειαζόμαστε για να σχεδιάζουμε νέες υπηρεσίες, να βελτιώνουμε διαρκώς τις υφιστάμενες και να συμμετέχουμε σε προσπάθειες που αφορούν στη συνολική ανάπτυξη της αγοράς.

Στο Skroutz βλέπουμε, επίσης, ότι μια εταιρεία που βασίζεται στην τεχνολογία δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποτελείται μόνο από developers και geeks. Εξυπακούεται βέβαια ότι είναι απαραίτητο να παραμένει σε εξαιρετικά υψηλό τεχνολογικό επίπεδο και να παρακολουθεί ανελλιπώς τις τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά οφείλει ταυτόχρονα να αναπτύσσει μια εταιρική δομή που της επιτρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πελατών της.  Η ομάδα πωλήσεων του Skroutz και οι ομάδες ποιοτικού ελέγχου και περιεχομένου, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η εποχή που η τεχνολογία από μόνη της αρκούσε για μια Διαδικτυακή επιχείρηση -εάν υπήρχε ποτέ τέτοια εποχή- έχει περάσει ανεπιστρεπτί ή αφορά μια εξαιρετικά μικρή χρονική περίοδο, για συγκεκριμένες εταιρείες και αγορές.

2.Εσείς ποια εμπόδια ή δυσκολίες αντιμετωπίσατε ως επιχείρηση, στην μέχρι τώρα πορεία σας;

Αντιμετωπίσαμε αρκετές δυσκολίες, τόσο σε θέματα συστηματοποίησης της επικοινωνίας με τους συνεργάτες, όσο και αμφιβολίες που προέκυπταν από την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, του βαθμού ωριμότητας της αγοράς, ακόμα και της χρήσης του Internet από τους Έλληνες καταναλωτές. Η εισαγωγή του μοντέλου τιμολόγησης αποτέλεσε, επίσης, ένα σημείο τριβής για το οποίο χρειάστηκε να εκπαιδεύσουμε τους πελάτες μας. Ταυτόχρονα, συναντήσαμε όλα τα θέματα που αντιμετωπίζει κάθε επιχείρηση που ξεκινά από ένα πολύ μικρό σχήμα και εξελίσσεται σε μια μεγάλη εταιρεία με δραστηριότητα και στο εξωτερικό, κυρίως ως προς τους ανθρώπινους πόρους και τις εσωτερικές δομές.

3.Στην Ελλάδα του 2014 υπάρχουν, κατά την γνώμη σας, περιθώρια για επιχειρηματικότητα;

Κρίνοντας από την ανάπτυξη των συνεργατών μας στο Skroutz την περίοδο της κρίσης, σαφέστατα υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης και νέας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Ειδικά στο online περιβάλλον, η χώρα μας έχει αποδείξει ότι υπάρχει αρκετό ταλέντο και σημαντικές πρωτοβουλίες, που συχνά διακρίνονται και σε διεθνές επίπεδο. Σε πολλούς τομείς της αγοράς είδαμε και βιώνουμε τα αποτελέσματα της κρίσης, δε σταματήσαμε ωστόσο, να χρειαζόμαστε υπηρεσίες ή νέα προϊόντα.

Τα εμπόδια για τις νέες επιχειρήσεις έχουν καταγραφεί σε μελέτες αρκετών φορέων και συμφωνούμε ότι είναι αρκετά και σύνθετα. Θα συμφωνήσω με όσους θεωρούν ότι η επιχειρηματικότητα αντιμετωπίζεται ακόμα με σκεπτικισμό και αδιαμφισβήτητα τα φορολογικά, ασφαλιστικά και γραφειοκρατικά θέματα για την ίδρυση μιας επιχείρησης στην Ελλάδα εξακολουθούν να θέτουν σημαντικά εμπόδια. Αυτό που είναι όμως σαφές, και αν θέλετε αντανακλάται και στην πορεία του Skroutz, είναι η δύναμη της καινοτομίας. Ειδικά όταν η καινοτομία αυτή απαντά σε υφιστάμενες ανάγκες της αγοράς και δημιουργεί νέες ευκαιρίες για τους καταναλωτές.

4.Ένα σημαντικότατο πρόβλημα στη χώρα μας αυτή τη στιγμή είναι η ανεργία. Μπορούν οι ελληνικές καινοτόμες επιχειρήσεις (Startups) να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας;

Αν το δούμε θετικά, η ανεργία είναι η αφορμή που στρέφει ολοένα και περισσότερους νέους στη δημιουργία επιχειρήσεων ή ευέλικτων σχημάτων με στόχο να εισάγουν καινοτομία . Μπορεί ίσως μια startup να μη δημιουργεί ευθύς εξαρχής πολλές νέες θέσεις εργασίας, ωστόσο μειώνει τη «διαρροή ταλέντου» μακριά από τον εγχώριο επιχειρηματικό στίβο. Επίσης, για πολλούς νέους που θα τολμήσουν να απασχοληθούν –ίσως και pro bono- σε μία τέτοια εταιρεία, αποτελεί το πρώτο βήμα, τη βάση για την αναζήτηση μιας καλύτερης προοπτικής καριέρας.

Στην Ελλάδα το τελευταίο διάστημα ανθίζει το φαινόμενο των startups και πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι νέες ελληνικές καινοτόμες επιχειρήσεις μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας με σημαντικές προοπτικές. Βέβαια, όπως προανέφερα, το κλειδί της επιτυχίας είναι οι εργαζόμενοι σε αυτές τις εταιρείες να εμπνευστούν από το όραμα των δημιουργών τους, διατηρώντας τη διάθεση η εργασία τους να συμβάλλει στην καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης. Αυτό εάν θέλετε, προϋποθέτει και έναν μεγαλύτερο βαθμό δέσμευσης.

Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι μόλις 1 στους 10 νέους επιχειρηματίες τελικώς πετυχαίνει και επιβιώνει. Μάλιστα, συνήθως πρόκειται για startups που ανατρέπουν τα δεδομένα σε κάποιον συγκεκριμένο κλάδο. Η αλήθεια, όμως, παραμένει ότι για να πετύχει κάποιος, πρέπει πρώτα να τολμήσει. Και το κυριότερο, να μη φοβάται την αποτυχία, που είναι βασικό κομμάτι «εκμάθησης».  Άλλωστε, αυτό είναι ένα βίωμα που ασπάζονται ακόμη και σήμερα οι ιδρυτές του Skroutz.

5.Το Skroutz.gr συνεχίζει να κινείται στον δρόμο της επιτυχίας, παρά την κρίση. Τι χρειάζεται να κάνει μια ελληνική επιχείρηση, για να επιβιώσει μέσα σε αυτό το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον;

Το Skroutz απαντά στην ανάγκη των καταναλωτών να πραγματοποιούν τις online αγορές τους με άνεση και με εργαλεία που πραγματικά τους βοηθούν να επιλέξουν το καλύτερο προϊόν που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους. Επίσης, στο Skroutz βρήκαν θέση επιχειρήσεις στις οποίες πιθανότατα πολύ δύσκολα ο καταναλωτής θα είχε φυσική πρόσβαση, όπως για παράδειγμα μικρά συνοικιακά καταστήματα ή οικογενειακές επιχειρήσεις στην επαρχία. Ταυτόχρονα, μέσω του Skroutz οι συνεργαζόμενες εταιρείες αποκτούν πρόσβαση σε μία εξαιρετικά μεγαλύτερη αγορά, χωρίς να απαιτούνται επενδύσεις για τη φυσική τους παρουσία ή την προβολή τους στο ευρύτερο κοινό.

Το γεγονός είναι, ότι οι επιχειρηματικές ιδέες που αξιοποιούν στον πυρήνα τους τις τεχνολογίες πληροφορικής, μπορούν να κλιμακωθούν πιο εύκολα και να επεκταθούν-εφαρμοστούν σε αγορές εκτός Ελλάδας πιο γρήγορα. Όπως ανέφερα, το περιβάλλον του Internet δημιουργεί ευκαιρίες και ενδεχομένως δίοδο για μία επιχείρηση προκειμένου να αντισταθεί στην πίεση της ύφεσης. Ένα καλό business mix, με αξιοποίηση όλων των καναλιών πώλησης και επικοινωνίας και ταυτόχρονα βλέψεις για επέκταση σε αγορές του εξωτερικού, συνιστούν –εάν θέλετε- μια καλή τακτική «επιβίωσης».

Είναι χαρακτηριστικό ότι το Skroutz το 2009 απασχολούσε μόλις 9  άτομα και συνεργαζόταν με περίπου 300 επιχειρήσεις. Σήμερα, έχουμε ήδη ξεπεράσει τους 70 εργαζόμενους, συνεργαζόμαστε με περισσότερα από 1.300 ηλεκτρονικά καταστήματα και έχουμε μόνιμα το βλέμμα στραμμένο στο εξωτερικό. Στην Τουρκία, κλείσαμε πρόσφατα 1 χρόνο δραστηριότητας και στα πλάνα μας είναι σύντομα η επέκταση στην Αγγλία. Φυσικά, δεν παραμελούμε την εγχώρια αγορά, που συνεχίζει να είναι η καρδιά της δραστηριότητάς μας.

6.Το κράτος, από την πλευρά του, θα μπορούσε να πάρει κάποιες πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να βοηθήσει την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα;

Αυτή είναι μια μεγάλη συζήτηση σε εξέλιξη. Το κράτος οφείλει να θέσει ένα συνολικό πλαίσιο για την επιχειρηματική πρωτοβουλία, το οποίο πρέπει πρώτα από όλα να εμπνέει σταθερότητα και να αντιμετωπίζει με σαφήνεια τα ασφαλιστικά, τα φορολογικά και τα λειτουργικά εν γένει θέματα των επιχειρήσεων. Από εκεί και έπειτα, η επιχειρηματικότητα αφορά σε πολύ μεγάλο βαθμό τον ανθρώπινο παράγοντα. Δηλαδή στη βούληση και τη θέληση του καθένα μας, να κάνει αυτό που οραματίζεται και να επιδιώξει να το πετύχει με κάθε τρόπο.

7.Τι συμβουλή θα δίνατε στους νέους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην χώρα μας;

Είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτική απέναντι στη συμβουλευτική σε νέους επιχειρηματίες. Πιστεύω ότι κάθε νέα επιχειρηματική προσπάθεια πρέπει να εστιάζει στην αξία που προσφέρει στους πελάτες και στους τρόπους που αντιμετωπίζει καλύτερα προβλήματα τα οποία υπάρχουν στην αγορά ή στον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται νέες ευκαιρίες. Από εκεί και πέρα, νομίζω ότι το πάθος του επιχειρηματία και η πίστη του στο νέο εγχείρημα είναι τα κρίσιμα στοιχεία για την επιτυχία, μαζί με τη στελέχωση της ομάδας που θα απαρτίζει το όποιο σχήμα. Ακούγεται κλισέ και πολλές φορές τόσο εξωπραγματικό, το γεγονός ότι το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι το βασικότερο περιουσιακό στοιχείο μιας εταιρείας. Όμως, ειδικά σε νέες επιχειρήσεις, είναι η μεγάλη αλήθεια.