Με μια μελωδικότατη υπενθύμιση πως η μεταμόρφωση μέσα από το συναίσθημα δε γνωρίζει σύνορα, πως οι πανανθρώπινες αγωνίες δεν ορίζονται από χρονικά, τοπικά, γλωσσικά και υφολογικά πλαίσια- αλλά μάλλον τα ορίζουν- άνοιξε η αυλαία για τον δεύτερο γύρο της διάχυσης ιδεών με άξονα τη “Μεταμόρφωση”.
Στην αρχή του δεύτερου μέρους του TEDxPatras 2022, το κοινό ανέβηκε σε ένα μαγικό μουσικό χαλί για να ταξιδέψει πίσω στον χρόνο και πάνω στον χάρτη. Οδηγοί μας οι Cantistoria band, που χάρισαν στους τυχερούς ακροατές μια μοναδική διαδρομή φτιαγμένη από τις «τραγουδιστές ιστορίες» που τόσο αγαπούν. Ξεκινώντας από την περιοχή της Απουλίας και τη μεταμόρφωση που χαρίζει ο ανεκπλήρωτος έρωτας, οι στάσεις περιελάμβαναν τη μέθεξη της συμμετοχής σ’ ένα γαλλικό μεσαιωνικό πανηγύρι, την ένωση των φωνών σε μια εκδοχή της “Φεγγαροντυμένης” και μια επίσκεψη στη Βρετανία της Ναπολεόντειας περιόδου.
Σε ένα παιχνίδι διερεύνησης των συναισθημάτων που μας υποβάλλει η στάση του ίδιου μας του σώματος καθοδήγησε από σκηνής τους συμμετέχοντες ο Γιάννης Σαρακατσάνης, λίγο πριν δώσει τον λόγο στους εκλεκτούς καλεσμένους που μοιράστηκαν μαζί μας μεταμορφωτικές ομιλίες κατά τη διάρκεια του δεύτερου session του TEDx Patras 2022.
Στη σκηνή, προσκαλώντας μας να γνωρίσουμε τον δικό του ορισμό της Μεταμόρφωσης, ανέβηκε πρώτος ο Σπύρος Σούλης. Μιλώντας για την αλλαγή και την εξέλιξη που πυροδοτείται στις αίθουσες διδασκαλίας, στην επικράτεια της ψηφιακής πραγματικότητας και εκεί που πραγματικά μαθαίνουμε τον εαυτό μας: στην καρδιά της φύσης, ο πρώτος ομιλητής του δεύτερου session εστίασε στον παιδευτικό χαρακτήρα όσων μας μεταμορφώνουν πραγματικά.
Οι άνθρωποι έχουν την επιθυμία να ακούνε, μα η επιθυμία που πρέπει πάνω απ’ όλα να τους ικανοποιήσουμε είναι εκείνη της συμπερίληψης. “Involve in order to evolve“: Συμπεριλαμβάνοντας τον μαθητή (κάθε είδους, κάθε ηλικίας) στην ομάδα, στη συνθήκη, στη διαδικασία, του δίνουμε πραγματικά τα εφόδια για την προσωπική του μεταμόρφωση. Ενεργοποιώντας τα εγγενή μας χαρακτηριστικά και βοηθώντας ο ένας τον άλλο να ανακαλύψει τον μοναδικό, διακριτό του εαυτό και όσα έχει να προσφέρει, μπορούμε να υμνήσουμε τη δύναμη της μεταμόρφωσης: της προσωπικής και της συλλογικής, αυτού που κατακτούμε οι ίδιοι και αυτό που κατορθώνει ο άλλος. Κυρίως, όμως, μπορούμε να σχεδιάσουμε και να μοιραστούμε μεταμορφωτικές εμπειρίες, μαζί.
“Σχεδιάζουμε με τον κόσμο όχι για τον κόσμο”. Σε αυτή την αρχή- οδηγό αποδίδει ο Σπύρος Σούλης κάθε επιτυχία που έχει γνωρίσει κατά τη μακριά και επιτυχημένη πορεία του στη διαχείριση έργων- εκπαιδευτικών και όχι μόνο. Δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, η λήψη αποφάσεων, η επίλυση προβλημάτων, η ενσυναίσθηση τον έχουν βοηθήσει στην οργάνωση και διαχείριση της πιο επιτυχημένης αποστολής στην ιστορία της ελληνικής ορειβασίας – την ανάβαση στο Έβερεστ, το 2004. Τι έκανε, όμως, πραγματικά τη διαφορά; Η διαδικασία συνεργατικού σχεδιασμού και η ένωση που είχαν σαν ομάδα. “Αυτό μας κατέστησε την πιο επιτυχημένη ελληνική αποστολή στην ιστορία. Η μεγαλύτερη νίκη μας, ήταν το ότι χαρακτηριστήκαμε ως η πιο συνεργάσιμη ομάδα. Εν κατακλείδι: πάντα θα χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε κατάματα και να λύσουμε τα προβλήματα. Οφείλουμε να αλλάξουμε, να εξελιχθούμε, να μετακινηθούμε. Να μεταμορφωθούμε σε κάτι καινούργιο- και, στην πορεία αυτή της μεταμόρφωσης, είναι καθήκον μας να έρθουμε κοντά με τους ανθρώπους”.
Και πώς μπορεί να επέλθει η μεταμόρφωση, όταν πολλές φορές, στην προσπάθειά μας να την επιφέρουμε, οδηγούμαστε σε κατάχρηση λέξεων και εννοιών; Μια τέτοια πολύπαθη και πολυφορεμένη λέξη είναι και η “καινοτομία”. Σε έναν κόσμο που επιταχύνει διαρκώς την- όχι απαραίτητα λογική- αλληλοδιαδοχή μορφών και καταστάσεων, τι διακρίνει την επιχείρηση που απλά κυνηγά τις εξελίξεις (και μέσω αυτών το κέρδος) από την επιχείρηση που όντως προσθέτει αξία στην ανθρώπινη ζωή, μεταμορφώνοντας την πραγματικότητα;
Στην απάντηση του παραπάνω ερωτημάτων στόχευσε, με την παρουσία του στο stage του TEDxPatras 2022, ο Antony Cassano. Ο επιχειρηματικός εμπειρογνώμονας που στοχεύει διαρκώς στη δημιουργία νέων ευκαιριών ανάπτυξης και βελτίωσης των επιχειρηματικών πρακτικών, εστίασε στο πώς οι μεταμορφώσεις που συμβαίνουν στο μακροεπίπεδο (στον κόσμο, στη συλλογική δράση, στις κοινωνικές μορφές) και στο μικροεπίπεδο (στη σκέψη, τις δεξιότητες, την ηθική) είναι συχνά επιθετικές- και, κατά συνέπεια, απαιτητικές στη διαχείριση. Ενώ τα πάντα, λοιπόν, ρει, ένα γίνεται σαφές: “Η καινοτομία και η καινοτόμα σκέψη έρχεται από τα έξω προς τα μέσα, όχι από τα μέσα προς τα έξω” Η συνταγή της επιτυχίας, σύμφωνα με τον Antony Cassano, αποτελείται από τον σταθερό πυρήνα της Ιδέας κατά 1%. Το υπόλοιπο 99%, δεν είναι άλλο από τη διαρκώς μεταμορφούμενη εκτέλεσή της!
Η αέναη απόπειρα του ανθρώπου να μεταμορφώσει την ύλη κατά πως η έμπνευση τον σπρώχνει να ποθήσει και να οραματιστεί, μας οδηγεί στα μονοπάτια της τέχνης. Μονοπάτια που η επόμενη ομιλήτρια, η Άρτεμις Μπαλτογιάννη, ιχνηλατεί χρόνια τώρα και γνωρίζει πολύ καλά. Η σύμβουλος τέχνης ανέβηκε στο βήμα του TEDx Patras και μοιράστηκε με το κοινό την όμορφη ματιά και την προσωπική της αφήγηση για την μεταμορφωτική δύναμη της Τέχνης. Προσεγγίζοντας τη σύγχρονη τέχνη ως ένα εγχειρίδιο που μας ξεναγεί στις πνευματικές και αισθητικές δυνατότητες του καιρού μας, η Άρτεμις απηύθυνε ανοιχτό κάλεσμα προς όλους: κάλεσμα να βιώσουμε την τέχνη ως προσωπική ευκαιρία. Ευκαιρία να διευρύνουμε τον νου μας, να γίνουμε πιο συμπονετικοί, να δούμε ο ένας μέσα από τα μάτια του άλλου. Ευκαιρία να εκτιμήσουμε το πόσο πιο διεισδυτική κάνουν τη ματιά μας η πολυμορφία και η διαφορετικότητα.
Κι αν η τέχνη είναι ένας υπέροχος τρόπος να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας… γιατί ο κόσμος συλλέγει τέχνη; Για γεμίσει άδειους τοίχους; Για να έχει να διηγείται ιστορίες; Σύμφωνα με την Άρτεμη Μπαλτογιάννη, η απάντηση είναι πολύ πιο σύνθετη. Η τέχνη είναι ένα ταξίδι, αλλά ο προορισμός είναι η γνώση. Συλλέγοντας τέχνη, ενισχύουμε τη φαντασία και την ικανότητα μας να σκεφτόμαστε αφηρημένα. Και όχι, δε χρειαζόμαστε εκατομμύρια για να το επιχειρήσουμε. Αρκεί μια νοητή συλλογή τέχνης: μπορεί να αποτελείται από (online pics). Αρκεί να επιχειρήσουμε την επίσκεψη στην Πινακοθήκη που πάντα προσπερνάμε, στη Γκαλερί που έχει μια νέα έκθεση. Αρκεί να μην ντραπούμε να εκφράσουμε τις απορίες που θα γεννηθούν, αρκεί να προσπαθήσουμε να τις μεταμορφώσουμε σε έναν διάλογο με την παρέα μας. “Αν έχεις την ανάγκη να καταλάβεις την τέχνη, άσε αυτην την ανάγκη να φύγει. Δεν υπάρχει τίποτα να καταλάβεις”. Σε αυτή την απουσία προκαθορισμένου νοήματος όμως, κρύβεται η δύναμη της σύγχρονης τέχνης να μας μεταμορφώσει- με περισσότερους από έναν τρόπους.
Πέρα όμως από όλα όσα μεταμορφώνουν εμάς… τι, πραγματικά, μπορούμε να κάνουμε εμείς για να μεταμορφώσουμε- έστω λιγάκι- τον κόσμο; Τη δική του απάντηση στο ερώτημα αυτό έδωσε, μέσα από το προσωπικό του αφήγημα, ο Angelo Tsarouchas. Ο γνωστός stand–up comedian που ταξίδεψε από το Τορόντο του Καναδά μέχρι τη σκηνή του TEDx Patras 2022, στην οποία ανέβηκε… κρατώντας το κλασικό φλιτζάνι του ελληνικού καφέ. Και μπορεί να μη διάβασε εκεί το μέλλον, μοιράστηκε όμως με το κοινό το πώς, στην αρχή της ενασχόλησής του με τον χώρο της διαφήμισης και της τηλεόρασης, αισθάνθηκε να συντελεί σε μία πρώιμη μορφή μεταμόρφωσης, που τον γέμισε ελπίδα και φως για το μέλλον.
Το κλειδί της επιτυχίας κατ’ αυτόν, είναι να έχεις καλούς ανθρώπους στη ζωή σου. “Αν δεν δίνουμε, δεν έχουμε τίποτα, είμαστε κενοί. Όταν είμαστε εμείς ευτυχισμένοι, κάνουμε και τους γύρω μας χαρούμενους. Αν δεν κάνουμε τον εαυτό μας ευτυχισμένο, δεν μπορούμε να βοηθήσουμε κανέναν” σημείωσε χαρακτηριστικά ο Angelo Tsarouchas. Ο ομιλητής πραγματοποίησε μια αναδρομή στη δική του, επίπονη πορεία μεταμόρφωσης- με αφετηρία μια περίοδο ανέχειας κατά την οποία, έχοντας χάσει αγαπημένα πρόσωπα και κάθε οικονομική ασφάλεια, κατοικούσε στο αυτοκίνητο του. Το κλειδί της ανοδικής πορείας που πέτυχε στη συνέχεια; Δε φοβήθηκε ποτέ να δουλέψει σκληρά. “Όταν επιμένεις σε κάτι, γίνεσαι καλύτερος και ο κόσμος το εκτιμά. Ο,τιδήποτε θέλεις να δοκιμάσεις, απλώς κάν’ το. Να είσαι ο πιο φανατικός οπαδός σου. Το οποιοδήποτε χάρισμα έχει μηδαμινή αξία, χωρίς την σκληρή δουλειά” κατέληξε ο Angelo, κερδίζοντας το θερμό χειροκρότημα του κοινού.