Το project του Mark Zuckerberg στον χώρο των κρυπτονομισμάτων, το Libra, έχει καταστεί ακριβές ανάλογο μιας πινιάτας: όλοι θέλουν να πάρουν σειρά για να το ραβδίσουν. Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Bruno Le Maire το αποκαλεί εργαλείο επίθεσης στην εθνική κυριαρχία και κίνδυνο για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, με τον Γερμανό ομόλογό του, Olaf Scholz να συνεπικουρεί, χαρακτηρίζοντας το Libra “παράλληλο νόμισμα”.
Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί στις ΗΠΑ – συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Donald Trump – έχουν ζητήσει αυστηρό έλεγχο του συστήματος πληρωμών της Facebook, της οποίας η δυνητική βάση 2 δισεκατομμυρίων χρηστών θα μπορούσε να απειλήσει την νομισματική κυριαρχία του δολαρίου.
Η προσπάθεια της Facebook αυτή την εβδομάδα να αποδομήσει το επιχείρημα ότι καταπατά τον κυβερνητικό “χλοοτάπητα”, μέσω ενός νήματος tweets από τον επικεφαλής των δραστηριοτήτων blockchain της εταιρείας David Marcus, δεν αναμένεται να μετριάσει τους συγκεκριμένους φόβους. Η απεικόνιση του Libra ως ενός συστήματος που “τρέχει πάνω από τα υφιστάμενα νομίσματα και παράλληλα με αυτά” αντί να τα αντικαθιστά – δηλαδή, ένα ψηφιακό token που υποστηρίζεται από ένα καλάθι assets, συμπεριλαμβανομένου του δολαρίου των ΗΠΑ, του ευρώ, του γεν κλπ. – είναι ακριβώς το στοιχείο που έχει προκαλέσει τρόμο σε πολιτικούς και κεντρικούς τραπεζίτες.
To Libra είναι ένα λεγόμενο “stablecoin”, κάτι που σημαίνει ότι η αξία του θα “αγκριστρωθεί” στα σκληρά νομίσματα που το υποστηρίζουν – κατά το πρότυπο του νομίσματος της Σιγκαπούρης και σε αντίθεση με το Bitcoin και τις θυελλώδεις, απότομες μεταπτώσεις του. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι η άνοδος της αξίας του Libra θα ήταν θετική για τα υποκείμενα νομίσματα. Αν “απογειωθεί”, το Libra θα έχει μια μεγαλύτερη πιθανή βάση χρηστών από το άθροισμα των πληθυσμών της Κίνας, των ΗΠΑ και της ΕΕ.
Ένα ισχυρότατο κρυπτονόμισμα υπό ιδιωτικό έλεγχο θα μπορούσε να έχει τρομερές συνέπειες στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων ή στη ρύθμιση του παγκόσμιου εμπορίου, καθώς και στην δυνατότητα των κεντρικών τραπεζών να λαμβάνουν μέτρα σε συνθήκες κρίσεων ή ύφεσης. Το Libra θα μπορούσε να αποκτήσει μεγάλη επιρροή σε χώρες με αδύναμα ή ασταθή νομίσματα που διαφορετικά θα μπορούσαν να κλίνουν προς το δολάριο ή το ευρώ.
Το γεγονός ότι όλα αυτά θα βρίσκονται υπό την καθοδήγηση ενός τεχνολογικού εταιρικού κολοσσού, ο οποίος έχει συχνά καταπατήσει την ιδιωτική ζωή των καταναλωτών αποτελεί μια επιπλέον ανησυχία, έστω και αν έχουν τεθεί σε ισχύ διασφαλίσεις προκειμένου ο “γίγαντας” των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να διατηρεί μια μικρή έστω απόσταση ασφαλείας από τα ευαίσθητα δεδομένα των πελατών του.
Αντί να ανοίξουν διάλογο με τον Zuckerberg, ορισμένοι κεντρικοί τραπεζίτες φαίνεται να φλερτάρουν με την ιδέα να “κλέψουν” την ιδέα του Libra και να δημιουργήσουν μια δική τους εναλλακτική λύση. Εάν το πρόβλημα για ένα τέτοιο νόμισμα είναι ο έλεγχός του από την Facebook, γιατί να μην δημιουργήσει κανείς ένα δικό του, χωρίς καμία σύνδεση με το γνωστό μέσο κοινωνικής δικτύωσης;
Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας του Ηνωμένου Βασιλείου (BoE) Mark Carney κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα την ιδέα ενός “Συνθετικού Ηγεμονικού Νομίσματος”, το οποίο θα υποστηρίζεται από ένα καλάθι αποθεματικών νομισμάτων, χωρίς ωστόσο τα “δομικά” προβλήματα που εγείρει το Libra. Αυτή την εβδομάδα, ο Benoit Coeure, μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κάλεσε τους υπόλοιπους κεντρικούς τραπεζίτες να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να εξετάσουν την έκδοση ψηφιακών νομισμάτων προκειμένου να καλυφθεί ο χώρος που θέλουν να καταλάβουν τα ιδιωτικά stablecoins.
Μπορεί κανείς να καταλάβει γιατί αυτό μπορεί να είναι προτιμότερο από ψηφιακά νομίσματα που θα ελέγχονται από την Facebook, την Amazon ή την Apple. Στην ιδανική περίπτωση,τα κρυπτονομίσματα των κεντρικών τραπεζών θα προσφέρουν την ευκολία του ψηφιακού χρήματος και πιθανότατα θα κάνουν καλύτερη δουλειά στην επούλωση των “πληγών” που προκαλούν οι παράνομες συναλλαγές και το ξέπλυμα “μαύρου” χρήματος. Θα επιτρέπουν επίσης σε μια κεντρική τράπεζα να έχει πολύ πιο σταθερό έλεγχο επί της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Ταυτόχρονα, ο κίνδυνος της “ψηφιακής δολαριοποίησης”, δηλαδή του να βρεθούν ολόκληρες χώρες υπό την κυριαρχία ισχυρών ψηφιακών tokens, μειώνεται.
Υπάρχουν, ωστόσο, προκλήσεις σχετικές με οποιοδήποτε ψηφιακό νόμισμα, οποιοσδήποτε κι αν το εκδίδει. Η εθνική κυριαρχία μπορεί να προστατεύεται, αλλά με ποιο κόστος; Ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα πληρωμών μπορεί να φαντάζει φθηνότερο, αλλά θα έθετε τις κεντρικές τράπεζες σε έναν νέο ρόλο που θα απαιτούσε περισσότερο προσωπικό και καλύτερες “άμυνες” στον κυβερνοχώρο. Αυτά δεν είναι πράγματα που συνήθως διαθέτουν τέτοιοι δημόσιοι οργανισμοί, οι οποίοι – επίσης συνήθως – στερούνται των σχετικών πόρων.
Η αυτονομία και η ιδιωτικότητα των πολιτών θα μπορούσαν να διαβρωθούν επίσης, καθώς τα μετρητά θα γίνονταν περισσότερο ανιχνεύσιμα. Και δεν έχουμε ιδέα πώς θα αντιδρούσε ένα τέτοιο σύστημα σε μια συγκυρία οικονομικού πανικού. Ένα ψηφιακό bank run μπορεί να καταστεί εξαιρετικά άσχημο.
Πρόκειται για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Είναι καλό για τις ρυθμιστικές αρχές να καταπιαστούν άμεσα μαζί τους, αντί να αφήσουν την Facebook να κάνει ό,τι της κατεβαίνει στο κεφάλι. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ευκολότερες απαντήσεις σε περίπλοκα προβλήματα. Ένα bitcoin των κεντρικών τραπεζιτών σίγουρα δεν είναι φάρμακο διά πάσαν νόσον.
Πηγή: capital.gr