«Δεν μπορείς να διδάξεις ένα γέρικο σκύλο, νέα κόλπα», λέει η γνωστή αγγλοσαξονική παροιμία, που δυστυχώς φαίνεται να ταιριάζει γάντι στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας, καθώς αν και άπαντες συζητούν για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, για στροφή στις νέες τεχνολογίες, για εξωστρέφεια, για 4η Βιομηχανική Επανάσταση, όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των νέων επιχειρηματικών προσπαθειών στρέφεται στα γνωστά: καφέ, ψησταριά, rooms to let.
Τα στατιστικά στοιχεία του ΟΟΣΑ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις απλώς επιβεβαιώνουν την εικόνα. Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα καλύπτουν το 55% των θέσεων απασχόλησης. «Και είναι κακό αυτό;», θα μπορούσε να αναρωτηθεί ο συνήγορος του διαβόλου. Μάλλον ναι, είναι η απάντηση, γιατί παρά τα υψηλά επίπεδα απασχόλησης, δεν είναι το πιο παραγωγικό κομμάτι της οικονομίας, καθώς τους αντιστοιχεί μόλις το 1/5 του ακαθάριστου προϊόντος κι αυτό από μόνο του φωτίζει μια από τις στρεβλώσεις της ελληνικής οικονομίας.
Αποκαλυπτικά είναι, επίσης, τα στοιχεία που δείχνουν σε ποιους τομείς δημιουργούνται αυτές οι θέσεις εργασίας, δηλαδή σε ποιο πεδίο δραστηριοποιούνται όλες αυτές οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Η απάντηση για όσους ζουν στην ελληνική πραγματικότητα είναι προφανής: στις υπηρεσίες.
Εστίαση και τουριστικά καταλύματα καλύπτουν το 29% των θέσεων εργασίας, ενώ τεχνικές κι επιστημονικές δραστηριότητες με κατά τεκμήριο υψηλότερες αποδοχές, καλύπτουν μόλις το 12%. Τα ποσοστά απασχόλησης στη μεταποίηση είναι ακόμα πιο χαμηλά- μόλις 6%- ενώ το μόνο… αντίπαλο δέος στις σουβλακερί και στις καφετέριες είναι το λιανεμπόριο, που καλύπτει το 28% της απασχόλησης.
Το πρόβλημα είναι ότι ακόμα κι αυτές οι θέσεις στο λιανεμπόριο ή στη μεταποίηση, αφορούν σε επιχειρήσεις μικρού μεγέθους, γεγονός που από μόνο του αποδυναμώνει τη θέση τους στο πεδίο του σκληρού ανταγωνισμού.
Τα στοιχεία από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών για τη μορφή των επιχειρήσεων, που κάνουν έναρξη εργασιών, είναι αποκαλυπτικά. Μέσα στο πρώτο τετράμηνο του 2019, έκαναν εγγραφή 2.691 επιχειρήσεις και οι 6 στις 10 από αυτές είναι ατομικές επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικά, τον Απρίλιο, επί συνόλου 624 νέων εγγραφών, οι 394 ήταν ατομικές επιχειρήσεις.
Όσον αφορά, δε, στα ποιοτικά στοιχεία αυτών των επιχειρήσεων, οι μετρήσεις σχεδόν ταυτίζονται με αυτές του ΟΟΣΑ, καθώς εστίαση και λιανεμπόριο «τραβάνε» τη συντριπτική πλειοψηφία των νέων επιχειρηματιών. Φυσικά, το πρόβλημα- ένα ακόμα- είναι ότι όσο εύκολα ανοίγουν τέτοιες επιχειρήσεις, τόσο εύκολα κλείνουν, αφού και στον κατάλογο των διαγραφών οι ίδιες δραστηριότητες έχουν τα πρωτεία.
Δεν παίρνουν δάνεια
Μια άλλη παράμετρος του ίδιου προβλήματος, είναι η αδυναμία πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό, υπό τις παρούσες συνθήκες, που οι τράπεζες χρηματοδοτούν με το σταγονόμετρο ακόμα και βιώσιμα επενδυτικά σχέδια.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, το 2017, το 23% των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων ανέφεραν την έλλειψη χρηματοδότησης ως το πιο σοβαρό τους πρόβλημα, ενώ κατά μέσο όρο στην ΕΕ -28 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 7%.
Πηγή: Economistas.gr