Ο κύκλος ζωής της επιχείρησης εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει το εξωτερικό περιβάλλον και τον τρόπο που διαχειρίζεται το εσωτερικό περιβάλλον της. Κατά τον ίδιο τρόπο, κάθε άνθρωπος δίνει ένα συνεχή αγώνα να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις του εξωτερικού περιβάλλοντος (σχέσεις, οικογένεια, συνάδελφοι, φίλοι κλπ), προκειμένου να έχει μια αξιόλογη επαγγελματική σταδιοδρομία και ευτυχισμένη προσωπική ζωή, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να επιτύχει μια εσωτερική αρμονία και πνευματική ισορροπία. Η ανταμοιβή του ανθρώπου για την δύσκολη αυτή διαδικασία που υποβάλλει τον εαυτό του, είναι η προσωπική του εξέλιξη και η ψυχική υγεία, ενώ η ανταμοιβή της επιχείρησης είναι η οικονομική ευημερία και η ανάπτυξη.
Σήμερα, τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι άνθρωποι, προκειμένου να εξελίσσονται και να ευημερούν, οφείλουν να πραγματοποιούν τακτικά τη διενέργεια της εσωτερικής αξιολόγησης ή αλλιώς της αυτοκριτικής, απελευθερωμένη από προσωπικές προκαταλήψεις και με κύριο γνώμονα την αντικειμενική και ξεκάθαρη αξιολόγηση. Μόνο τότε μπορεί η διαδικασία της αυτοκριτικής να επιφέρει τα ευεργετικά αποτελέσματα, για τα οποία είναι ικανή.
Η αυτοκριτική, προκειμένου να είναι αποτελεσματική, χρειάζεται χρόνο και εκπαίδευση. Οι managers της νέας γενιάς πρωτίστως, αποκομμένοι από τις απαρχαιωμένες τακτικές των προκατόχων τους, οφείλουν να εκπαιδεύσουν τους υφισταμένους τους, στην κριτική σκέψη και να μεταδώσουν το αίσθημα ότι η συμμετοχή όλων είναι πολύτιμη. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε μια επιχείρηση με το ανθρώπινο σώμα, στο οποίο κάθε εργαζόμενος αποτελεί ένα όργανο το οποίο συμμετέχει και συμβάλλει καθοριστικά στην ομαλή λειτουργία ολόκληρου του οργανισμού.
Σαν κυριότερο εργαλείο για την επίτευξη της αυτοκριτικής τόσο σε επιχειρηματικό, όσο και προσωπικό επίπεδο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η Ανάλυση SWOT.
Η ανάλυση SWOT, είναι η προσεκτική ενδοσκόπηση και καταγραφή των δυνατών και αδύνατων σημείων μας, καθώς και η προσπάθεια πρόβλεψης προς εκμετάλλευση των ευνοϊκών ευκαιριών και αντιμετώπισης των πιθανών κινδύνων που ενδέχεται να παρουσιαστούν στο άμεσο μέλλον. Προκειμένου να έχουμε μια σωστή ανάλυση SWOT, πρέπει να θέσουμε τις σωστές ερωτήσεις και να απαντήσουμε με αντικειμενικότητα. Η ανάλυση SWOT, ουσιαστικά αποτελεί ένα διάγραμμα στο οποίο καταγράφουμε τις παρακάτω τέσσερις κατηγορίες σημαντικών χαρακτηριστικών.