Με θέμα τις «Αξίες» προβλημάτισε το κοινό και έθεσε νέο ορίζοντα για το μέλλον.
Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το TEDxPatras 2018 το βράδυ του Σαββάτου 3 Νοεμβρίου στο κατάμεστο Royal Theater της Πάτρας. Με θέμα τις «Αξίες» το φετινό event προσπάθησε να απαντήσει στα παρακάτω ερωτήματα: Μοιραζόμαστε όλοι τις ίδιες “αξίες”; Παραμένουν ίδιες στο πέρασμα του χρόνου; Τί επηρεάζει τις “αξίες” μας;
Η φετινή διοργάνωση ήταν η μεγαλύτερη σε επίπεδο περιεχομένου και περιλάμβανε 13 ομιλίες, 3 performances, 6 εργαστήρια, παιχνίδια, απολαύσεις, party και εκπλήξεις! Οι 117 εθελοντές έπαιξαν σημαντικό υποστηρικτικό ρόλο για όλους τους συμμετέχοντες.
Με μια χορογραφία σε “διπλό ταμπλό”, εντός και εκτός οθόνης, άνοιξε το τέταρτο TEDxPatras. Η ομάδα των χορευτών της Όλγας Σπυράκη, με την υπόκρουση κιθάρας και ρυθμικών κρουστών έπλεξε κινητικά τη σωματοποιημένη αφήγηση της παρουσίας – ή και απουσίας- αξιών όπως “Αλληλεγγύη”, “Ανθρωπιά” και “Συνύπαρξη”. Από τον δημόσιο αστικό χώρο- σημείο αναφοράς για μετανάστες και πρόσφυγες- στη θεατρική σκηνή, οι δράσεις των χορευτών παρουσιάστηκαν τόσο εντός του αστικού περιβάλλοντος, όσο και σε έναν χώρο κλειστό, που μας επέτρεψε να παρατηρήσουμε την υπόσταση τους μέσα στην πραγματικότητα της σύγχρονης εποχής.
Η αξία του μέτρου, και το μέτρο ως αξία, είναι το δίπολο που απασχόλησε τον Φίλιππο Τσαλαχούρη στην ομιλία του από σκηνής TEDxPatras. “Η μουσική, την οποία εγώ υπηρετώ, κατεξοχήν διδάσκει το μέτρο” είπε χαρακτηριστικά, για να συνεχίσει εξηγώντας ότι, στο σύμπαν της Μουσικής το μέτρο βρίσκεται “μεταξύ τεχνικής και αυτοσχεδιασμού”.
“Η ζωή πρώτα σου δίνει το διαγώνισμα και μετά την εξεταστέα ύλη” υποστήριξε ο Δημήτρης Βυθός, θέτοντας τους ακροατές μπροστά σε μια σειρά από ζεύγη αντιθέτων, με κυρίαρχο εκείνο του Νου και της Καρδιάς, της Λογικής και του Συναισθήματος. Ζούμε σε ένα σύμπαν αντιθέσεων, όπου κάθε θέση χρειάζεται την αντίθεσή της. Αν η μία επικρατήσει της άλλης, την καταστρέφει, την εξαφανίζει, χάνοντας έτσι κάτι από την ίδια της την ύπαρξη. Εντυπωσιακό, ειδικά αν σκεφτεί κανείς πως ο Δημήτρης Βυθός κατατάσσει τα ζεύγη των αντιθέτων ως ανήκοντα στη “σφαίρα της Φαντασιακής Εκλογίκευσης”.
Η Regine Debatty, παίρνοντας τη σκυτάλη με τη σειρά της, παρουσίασε τη δουλειά καλλιτεχνών οι οποίοι αξιοποιώντας τη μιντιακή επικοινωνία και τα νέα τεχνολογικά μέσα επιδιώκουν να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες σχετικά με το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα, όπως αυτό εκδηλώνεται στο εκάστοτε κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο. Επεσήμανε τη δυνατότητα που προσφέρει η τέχνη στους συνανθρώπους μας που αναζητούν μια καλύτερη ζωή να αφηγηθούν τις προσωπικές τους ιστορίες, να μοιραστούν στοιχεία της δικής τους κουλτούρας, ακόμα και να μας προσφέρουν μια ευκαιρία για αναστοχασμό πάνω σε όσα αποτελούν το περίγραμμα της δικής μας ζωής, στην καθημερινότητά μας και στις αξίες που την καθορίζουν.
Ανεβαίνοντας στη σκηνή, ο Γενικός Διευθυντής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Ελλάδος έθεσε επί… κόκκινου τάπητος του TEDxPatras 2018 το ηθικό δίλημμα των εφαλτήριων αξιών πίσω από τη λήψη αποφάσεων στο ανθρωπιστικό πεδίο. Για τον σκοπό αυτό, ο Ηλίας Παυλόπουλος μας παρέσυρε αρχικά σε μια βουτιά πίσω στον χρόνο, ως το 1994, με αφορμή το ιστορικό παράδειγμα του διλήμματος που έθεσε στις ανθρωπιστικές οργανώσεις η γενοκτονία των Τούτσι, στα σύνορα Ζαϊρ- Ρουάντας. Μέσα σε έναν κόσμο αντιμέτωπο με τόσο μεγάλες αντιφάσεις, πόσο μπορούμε να ελπίζουμε για ουδετερότητα και αμεροληψία; “Οι αρχές μάς λένε τι είναι καλό να κάνουμε, αλλά σπάνια μάς λένε ποιο είναι το καλύτερο που πρέπει να κάνουμε σε δύσκολες καταστάσεις… Η ανθρωπιστική δράση είναι αυτή η οποία σέβεται και προστατεύει την ανθρωπιά στον καθένα μας. Ο στόχος μας λοιπόν είναι η ανθρωπιά. Η εφαρμογή αυτού του στόχου χωρίς διακρίσεις εκφράζεται από την αρχή της αμεροληψίας”.
“Μου ζητήθηκε να μοιραστώ μαζί σας ιδέες που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο” ανέφερε ανοίγοντας την ομιλία της για το TEDxPatras 2018 η Τασούλα Επτακοίλη, επιλέγοντας να ξεκινήσει το ταξίδι της στον κόσμο των αξιών σκιαγραφώντας όσα συνθέτουν τον προσωπικό, μοναδικό μας Κόσμο. “Να είσαι ο εαυτός σου, γιατί όλοι οι άλλοι είναι πιασμένοι” σημείωσε χαρακτηριστικά- και συνέχισε δηλώνοντας πως η ίδια επιλέγει να αλλάξει τον κόσμο ξεκινώντας από τον μικρό, τον Μέγα κόσμο ενός ανθρώπου. Πώς; Με το να μοιράζεται απλόχερα την περιουσία της, που αποτελείται από τους ανθρώπους τους δικούς της, τους αγαπημένους, και τις ιστορίες διάσημων ανθρώπων που έχει γνωρίσει μέσω της δουλειάς της.
Η καταξιωμένη δημοσιογράφος και συγγραφέας επέλεξε να μοιραστεί με το κοινό τις αξίες σημαντικών προσωπικοτήτων, τις οποίες είχε την τύχη να συναναστραφεί.
Το φωνητικό σύνολο Vocal άνοιξε τη δεύτερη ενότητα ομιλιών του TEDxPatras 2018, γεμίζοντας με τις φωνές τους τη σκηνή, ερμηνεύοντας μουσικά έργα- αξίες σημαντικών συνθετών και αποδεικνύοντας ότι η Μουσική δικαίως αποτελεί μια από τις ευρύτερα αποδεκτές, πανανθρώπινα κοινές αξίες.
Με τη διαπίστωση πως, σήμερα, “πολλοί είναι οι καλλιτέχνες που προτιμούν το marketing από τον δυσκολότερο δρόμο της καθάριας τέχνης” ξεκίνησε την ομιλία του ο γλύπτης Νίκος Φλώρος. Επισημαίνοντας πως ζούμε στην εποχή της εικόνας και των εύκολων εντυπώσεων, εξέφρασε την άποψη πως ο μέσος άνθρωπος τείνει να αποφεύγει να εμβαθύνει στα πράγματα, ειδικά εφόσον υπάρχουν τόσα προσφερόμενα μέσα διευκόλυνσής της καθημερινότητάς μας. Η τάση αυτή σχηματίζει μοιραία μια πραγματικότητα μέσα στην οποία ο πυρήνας της πληροφορίας μοιάζει καλά κρυμμένος, κάτω από πολλαπλά στρώματα αναμετάδοσης. Έτσι, πολλές φορές το μέσο, και όχι το ίδιο το μήνυμα, καταλήγει να επιβάλλεται περισσότερο ως εντύπωση. Αντίθετα: στην τέχνη δεν έχει τόσο σημασία το υλικό, όσο έχει σημασία η ιδέα, έτσι που από ένα τελείως ευτελές υλικό μπορεί να προκύψει ένα έργο μεγαλειώδες. Και πώς, λοιπόν, ορίζεται η αξία ενός έργου; Η μόνη και σημαντικότερη αξία στη ζωή είναι ο χρόνος, ήταν η απάντηση που έδωσε ο Νίκος Φλώρος από σκηνής του TEDxPatras 2018, υπογραμμίζοντας μάλιστα ιδιαίτερα και την αξία της σωστής διαχείρισής του.
Η αριστοτελική έννοια της ηθικής, με την έννοια του έθους, βρέθηκε στο κέντρο της ομιλίας του Βασίλη Νάση. Η πλειονότητα των ανθρώπων τείνει να είναι ηθικοί, υποστήριξε ο CEO της Netronix, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως οι περισσότερες συμφωνίες που έχει κλείσει συμφωνήθηκαν με μια απλή χειραψία ή mail. Αντλώντας από την εμπειρία του αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο ξεκίνησε τα πρώτα επιχειρηματικά του βήματα, όταν ήρθε σε επαφή για πρώτη φορά, μέσα από τη διασύνδεση με την κινεζική αγορά, σε συνθήκη εξ αποστάσεως συνεργασίας και προ του διλήμματος να εμπιστευθεί την εργασιακή ηθική ενός πιθανού συνεργάτη με τον οποίο ουδέποτε είχε έρθει πριν σε επαφή. Η επιτυχία του παράτολμου αυτού εγχειρήματος οδήγησε, σε βάθος χρόνου, στην ανάπτυξη μιας στρατηγικής επέκτασης της εταιρίας που συνειδητά εμπεριείχε την αναζήτηση συνεργατών με κριτήρια όχι γεωγραφικά, αλλά καθαρά ποιοτικά.
Η αλήθεια ήταν η αξία που απασχόλησε την Άρτεμις Παπαγεωργίου στην ομιλία της για το TEDxPatras 2018. Ανατρέχοντας τους υπάρχοντες φιλοσοφικούς ορισμούς, η διακεκριμένη αρχιτέκτονας και σχεδιάστρια στάθηκε στην προσέγγιση της Αλήθειας ως καθρέφτισμα της πραγματικότητας, στην οποία έχουμε περιορισμένη πρόσβαση, λόγω των ορίων που μας θέτουν οι ίδιες μας οι αισθήσεις, αλλά και στον ηρακλείτειο ορισμό ως “το αντίθετο της λήθης, αυτό που πρέπει να έρθει στο φως”. Η αλήθεια λοιπόν, μπορεί να οδηγήσει τόσο στην καλύτερη αντίληψη και κατανόηση του Κόσμου, όσο και στην Έκφραση και Ανακάλυψη του Εαυτού. Ωστόσο, υπάρχει και μια τρίτη πτυχή, κατά την οποία η Αλήθεια παίρνει το ρόλο της κινητήριας δύναμης- και αυτή επέλεξε να μας παρουσιάσει η Άρτεμις Παπαγεωργίου: τη λήψη αποφάσεων και τη συνακόλουθη Δράση.
Να ξεκινήσει το ταξίδι μαζί του με ένα “παιχνίδι γέλιου” για να καταλήξει σε τρία διδάγματα για τη ζωή, κάλεσε από τη σκηνή ο Sebastien Gendry, όλους τους παρευρισκόμενους θεατές που παρακολούθησαν την ομιλία του πραγματικά γοητευμένοι. Ο διάσημος σύμβουλος Γέλιου επιδόθηκε σε μια αφήγηση της μέχρι τώρα διαδρομής του, την οποία διέκοπταν μικρά διαλείμματα αλληλεπίδρασης με το κοινό και φυσικά… στιγμές γέλιου. Αναφορές σε σημεία- σταθμούς που κατηύθυναν τον ομιλητή προς το προσωπικό του μονοπάτι ανακάλυψης και απτά παραδείγματα που αναδεικνύουν το Γέλιο ως καταλυτικής σημασίας παράγοντα για την ανθρώπινη ευημερία στοιχειοθέτησαν μια μοναδική ομιλία- ύμνο στην αξία του Γέλιου.
Στο δεύτερο session με τον συντονισμό του Θοδωρή Αναγνωστόπουλου, πραγματοποιήθηκε ζωντανή σύνδεση με το Imperial College στο Λονδίνο, όπου την ίδια στιγμή TEDxsters εξ αποστάσεως παρακολουθούσαν την αναμετάδοση του TEDxPatras 2018. Οι εκεί θεατές εξέφρασαν τον ενθουσιασμό και τη χαρά τους για όσα συμβαίνουν και ακούγονται στο stage του Royal Theater, για να εισπράξουν το χειροκρότημα του κοινού της Πάτρας.
Με ένα ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό μουσικό performance του Πάνου Μπίρμπα και της μπάντας του πάνω στην σκηνή του TEDxPatras 2018, άνοιξε η τρίτη ενότητα ομιλιών με θέμα Αξίες-Values. Ο ιδιαίτερος αυτός μουσικός δημιούργησε μια μοναδική συνθήκη ονείρου, ταξιδεύοντας με τις νότες του το κοινό σε τοπία ομιχλώδη, όπου όλα είναι πιθανά ή και απίθανα.
Τη σκηνή στη συνέχεια γέμισαν οι εικόνες από το φωτογραφικό ρεπορτάζ του Santi Palacios, ο οποίος μας παρουσίασε τη δύναμη του φωτογραφικού ρεπορτάζ να επιφέρει αλλαγές τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα. Ο Ισπανός φωτορεπόρτερ και κοινωνιολόγος αναφέρθηκε στην ανάγκη για αντίδραση απέναντι σε όσα συμβαίνουν, καθώς και για ενεργό συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων. Αντλώντας από το πρόσφατο ιστορικό παράδειγμα της Ευρώπης, ανέλυσε την επίδραση που μπορεί να έχει η καταγραφή της πραγματικότητας μέσω της εικόνας, εντοπίζοντας τρεις πιθανούς δέκτες της επίδρασης αυτής. Πρώτον, τους απλούς πολίτες, που έχουν ανάγκη την ενημέρωση που δε θα απευθύνεται μόνο στον νου (πληροφορία), αλλά και στην καρδιά (συναίσθημα) και την βιωμένη τους εμπειρία (μνήμη). Δεύτερον, τις ομάδες λήψης αποφάσεων, όπως τα πολιτικά κόμματα, τις κυβερνήσεις και τους διεθνείς οργανισμούς. Και τρίτον, την κοινωνία ως σύνολο, μέσα από τους διαύλους της εκπαίδευσης και των άλλων φορέων κοινωνικοποίησης. Και τις τρεις αυτές ομάδες μπορεί να τροφοδοτήσει και να κινητοποιήσει προς την αλλαγή η φωτογραφία.
Η χορογράφος και performer Λία Χαράκη βρέθηκε στο βήμα του TEDxPatras 2018 και μοιράστηκε την προσωπική της εμπειρία, καταθέτοντας την ακράδαντη πίστη της πώς η τέχνη αποτελεί αδήριτη αναγκαιότητα στη σύγχρονη εποχή. Μέσα από το παράδειγμα του Performance Shop που η καλλιτέχνης έστησε στην Κύπρο, το κοινό μυήθηκε στην ιδέα του performance ως μια προσωπική εμπειρία τέχνης, που παρέχει στον θεατή-συμμετέχοντα “ένα ασφαλές περιβάλλον, μέσα στο οποίο μπορεί να είναι αυθεντικά ευάλωτος”. Ελευθερία μέσω της καθοδήγησης, Γνώση μέσω της σωματικής επαφής, Επικοινωνία μέσω των βλεμμάτων, Έκσταση μέσω της μουσικής και του ρυθμού, προσωπική Έκφραση μέσω της σύνδεσης με τον εσωτερικό μας κόσμο, είναι αξίες που, σύμφωνα με τη Λία Χαράκη, κομίζει στη ζωή μας η τέχνη του Performance. Αξίες που αξίζει να γνωρίσουμε και να βιώσουμε, πριν αποφανθούμε αν τις χρειαζόμαστε ή όχι.
Με μια ποιητική εισαγωγή- έκφραση της απέραντης αγάπης που τον διακατέχει για τη θάλασσα ξεκίνησε ο Δημήτρης Καραβέλλας την ομιλία του στη σκηνή του TEDxPatras 2018, εξηγώντας πως είναι αναπόσπαστο στοιχείο του προσωπικού του ορισμού για την ευτυχία. Πόσοι από εμάς δε μπορούμε να ταυτιστούμε, αναλογιζόμενοι κομμάτια του φυσικού περιβάλλοντος που μας γεμίζουν συναισθηματικά; Ο πρόεδρος του WWF Ελλάδος ξεκινώντας από την απέραντη ομορφιά που έχει αντικρύσει στο “κυνήγι” της βιοποικιλότητας που κοσμεί τις ελληνικές θάλασσες, συνέχισε με μία λιγότερο ειδυλλιακή αφήγηση, σκιαγραφώντας την κατιούσα πορεία της πλανητικής υγείας. Η τελευταία πεντηκονταετία στοιχειοθετεί ένα κατηγορητήριο του οποίου τα αριθμητικά δεδομένα είναι τρομακτικά: το 60% του πληθυσμού των σπονδυλωτών ζώων έχει χαθεί ανεπιστρεπτί, νεκρό είναι πια το ⅕ του Αμαζονίου, ενώ το αποτύπωμα του Διοξειδίου του Άνθρακα είναι 170 φορές μεγαλύτερο από αυτό που ο πλανήτης “αντέχει”. Ένας πλανήτης που η καθημερινότητά μας οδηγεί σε συστηματική αφαίμαξη, ή- όπως ο Δημήτρης Καραβέλλας χαρακτηριστικά σημείωσε- σε “κλιματική γενοκτονία”. Ποια έμπρακτη αξία δίνουμε στο περιβάλλον, όταν στα επόμενα 50 χρόνια ο πληθυσμός των πλαστικών ποτηριών που θα κατοικεί στις θάλασσές μας θα ξεπερνά τον πληθυσμό των ζωντανών πλασμάτων που έχουν το δικαίωμα να ζουν εκεί; Στο τελευταίο κομμάτι της ομιλίας του, ο ομιλητής αναφέρθηκε στο σχέδιο εξόρυξης πετρελαίου που σχεδιάζεται για την χώρα μας, ζωγραφίζοντας ανάγλυφα τις συνέπειες που θα επιφέρει μια τέτοια επιλογή για το περιβάλλον, την οικονομία και την ποιότητα ζωής στην περιοχή.
Το τρίτο session- αλλά και το κομμάτι των ομιλιών για το τέταρτο TEDxPatras έκλεισε ο Στέφανος Ξενάκης, προσφέροντας στο κοινό ένα μπουκέτο γεμάτο αρώματα, χρώματα και φωτεινές εικόνες μιας Ελλάδας των “μπροστάρηδων”, όπως χαρακτηριστικά ονόμασε τους ανθρώπους εκείνους “που επιλέγουν να κάνουν το κάτι παραπάνω, που επιλέγουν και κάνουν το σωστό όταν κανείς δεν τους βλέπει”. Μέσα από παραδείγματα προσώπων “φωτεινών και φωτισμένων” που συνάντησε, ο συγγραφέας εξήρε την αξία της καθημερινής, σιωπηλής αυτοθυσίας για τον συνάνθρωπο. Της θυσίας της ενσυνείδητης, που γίνεται όταν κανείς επιλέγει να υπηρετεί υποδειγματικά το πόστο του, επειδή πρώτα απ’ όλα υπηρετεί τη συνείδησή του. Ο Στέφανος Ξενάκης μας θυμίζει πως τέτοιοι άνθρωποι αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της χώρας μας, μιας Ελλάδας που μπορεί να μας κάνει περήφανους, αρκεί να μάθουμε να την αφουγκραζόμαστε και να την αναζητάμε πέρα από τα φώτα των προβολέων.
Στο τέλος ένα φαντασμαγορικό και αναπάντεχο show, μια έκπληξη- δώρο από την ομάδα του Experience του TEDxPatras για όλους τους παρευρισκόμενους. Ένας λευκός χορός από μικρά αλεξίπτωτα που προσγειώθηκαν ανάμεσα στους θεατές, κουβαλώντας μηνύματα με… αξία και στήνοντας ένα ονειρικό σκηνικό- αντίστοιχο αυτού που θα κουβαλάνε στο νου και την καρδιά, όλοι οι συμμετέχοντες, φεύγοντας από το Royal Theater.
Εκτός από τις ομιλίες οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε εργαστήρια και να δοκιμάσουν γεύσεις και γεύματα από τους χορηγούς. Να δοκιμάσουν την τύχη τους στον τροχό των «αξιών», να επιβιβαστούν στο «orient express», να συμμετάσχουν σε έναν ανοικτό διάλογο για το περιβάλλον, να αναγνωρίσουν «αξίες» μιας επιχείρησης, να διαγωνιστούν σε ένα παιχνίδι παρατηρητικότητας πολλαπλών επιλογών, να πάρουν μέρος στη μεγαλύτερη online ομαδική παραγγελία και να πειραματιστούν με ένα ατμοσφαιρικό ποτό.
Το TEDxPatras 2018 κορυφώθηκε με ένα μεγάλο πάρτι και πολύ χορό υπό τις μουσικές της Ρουμπίνης Σταγκουράκη, ραδιοφωνικής παραγωγού του Kosmos Fm.
Το TEDxPatras 2018 ολοκληρώθηκε, μα παραμένουν οι δυνατές ματιές πάνω στις αξίες που μοιραστήκαμε, οι εποικοδομητικοί προβληματισμοί πάνω στις αξίες που επανακαθορίσαμε και η αισιοδοξία για τις αξίες που αγνοούσαμε, αλλά μάθαμε πως υπάρχουν μέσα από τις δυναμικές εμπειρίες που ζήσαμε και τις διαφορετικές ιδέες των ξεχωριστών μας προσκεκλημένων.
© Photo Credits:
Diagoras Marios Vougas
Dimitra Koukidi
Giannis Paraskevas
Nikos Andreakos
Eleni Giatra
Marina Mpoura
Eleni Ntagouli
Marina Skempetzi
Vasilis Stergios
Περισσότερες πληροφορίες στο 2018.tedxpatras.com.
Facebook: www.facebook.com/tedxpatras
Twitter: www.twitter.com/tedx_patras
Instagram: www.instagram.com/tedxpatras/
Email: info@tedxpatras.com
