Η πληθυσμιακή γήρανση είναι μια από τις μεγαλύτερες δημογραφικές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο παγκόσμιος πληθυσμός τις αμέσως επόμενες δεκαετίες. Σε μια εποχή που η Ευρώπη έχει πληθυσμό κατά μέσο όρο πιο γερασμένο από τις άλλες ηπείρους, και ειδικότερα με τον ευρωπαϊκό νότο, και την Ελλάδα, να υφίστανται συνεχή πληθυσμιακή γήρανση, η προώθηση της ενεργούς γήρανσης μέσω της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών αποτελεί πρωταρχικής σημασίας μέθοδο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που συνεπάγονται.
To AAL Programme, ευρωπαϊκό πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών, χρηματοδοτεί από το 2008 έργα στον χώρο της Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ICT) για ενεργό και υγιή γήρανση, σε συνεργασία με το Nesta’s Challenge Prize Centre ανακοίνωσε αυτές τις μέρες τους νικητές του 2ου βραβείου Smart Ageing Prize με θέμα «Προϊόντα και υπηρεσίες που με τη χρήση καινοτόμων ψηφιακών τεχνολογιών θα προσφέρουν υποστήριξη και λύσεις στους άνω των 65 ετών ανθρώπους, ώστε να τους εξασφαλίσουν στην πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνική ζωή».
Αναγνωρίζοντας την κοινωνική απομόνωση και την μοναξιά ως βασικό πρόβλημα στη ζωή των ηλικιωμένων ανθρώπων, το Smart Ageing Prize αναζήτησε καινοτόμα ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να λειτουργήσουν θετικά προς την τόνωση κοινωνικών σχέσεων, συνδέοντας ανθρώπους, οικογένειες και κοινότητες και διασφαλίζοντας ότι αυτά σχεδιάζονται και προωθούνται κατάλληλα για τις προσδοκίες αυτών των ομάδων καταναλωτών.
Η έννοια της “υγιούς γήρανσης” στην Ελλάδα έχει ήδη αρχίσει να απασχολεί ειδήμονες και ερευνητικά κέντρα στους τομείς της τεχνολογίας και της γεροντολογίας, οικονομολόγους και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κάτι που έγινε εμφανές στον διαγωνισμό, καθώς η ελληνική συμμετοχή ήταν φέτος πιο έντονη από ποτέ. με δυο project, το Euphoria (πλατφόρμα για την ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης μέσω ταξιδιών αναψυχής) και το KeepSocial (σχεδίασε ασύρματο ακουστικό που εντοπίζει την ακριβή θέση και την κατεύθυνση της όρασης ενός ατόμου σε εσωτερικούς χώρους) να έχουν διακριθεί στην τελική 15άδα του διαγωνισμού.
Το KOMP, που ανακηρύχθηκε ο μεγάλος νικητής του διαγωνισμού, είναι ένας υπολογιστής που έχει σχεδιαστεί για να κάνει την επικοινωνία ευκολότερη. Μέσω του KOMP, όλη η οικογένεια και οι φίλοι του ηλικιωμένου, μπορούν να μοιράζονται φωτογραφίες, μηνύματα και να πραγματοποιούν βίντεο-κλήσεις. Είναι κατάλληλο για ηλικιωμένους με ελάχιστη ή και καθόλου τεχνολογική επάρκεια, καθώς διαθέτει οθόνη υψηλής αντίθεσης, οθόνη αφής, δυνατή ηχητική σύνδεση και μόνο ένα κουμπί.
Το PlaceCal που έλαβε το 2ο βραβείο είναι μια σύμπραξη κοινοτικών οργανώσεων, φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, παρόχων κοινωνικής στέγασης, κυβερνητικών υπηρεσιών, παρόχων υπηρεσιών υγείας και πολιτών, οι οποίοι συνεργάζονται για τη βελτίωση της ποιότητας, της ποσότητας και της προσβασιμότητας των κοινοτικών δεδομένων, ώστε να δημιουργηθούν καλύτερα συνδεδεμένες γειτονιές που λειτουργούν για όλους. Είναι ένας ιστότοπος με βασικό στόχο του να βοηθήσει τους άνω των 65 ετών να ενημερωθούν για τοπικές εκδηλώσεις όπως πρωινές συναντήσεις για καφέ, μαθήματα ραπτικής και ηλεκτρονικών υπολογιστών ή π.χ. κηπουρικές ομάδες που μπορεί να κάνουν δράση στην περιοχή τους.
Το Refresh by How Do I? είναι μια εφαρμογή που έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει τα άτομα με απώλεια μνήμης ώστε να ζουν, να δουλεύουν και να επικοινωνούν πιο ανεξάρτητα χρησιμοποιώντας βίντεο στα οποία έχουν πρόσβαση μέσω μιας κινητής συσκευής. Οι χρήστες μπορούν να καταγράφουν βίντεο μέσω της πλατφόρμας, αναλύοντας βήμα-βήμα μια διαδικασία, και στη συνέχεια, με τη βοήθεια εύκολα αναγνωρίσιμων αυτοκόλλητων NFC (Near Field Communication) να συνδέσουν κάθε βίντεο με την κατάλληλη τοποθεσία στον χώρο τους. Εναλλακτικά, τα βίντεο μπορούν να συνδεθούν και με ένα ημερολόγιο για την υποστήριξη των καθημερινών εργασιών.
Ο Marco Carulli, Programme Operations Manager του AAL, δήλωσε για τον διαγωνισμό:
«Σύμφωνα με παγκόσμιες έρευνες, η στήριξη των ηλικιωμένων ώστε να έχουν πλήρη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, μπορεί να τους βοηθήσει να παραμείνουν δραστήριοι και υγιείς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν τη δυνατότητα να ενεργούν ως μέσο για την τόνωση κοινωνικών εμπειριών που βελτιώνουν την ευημερία και το Smart Ageing Prize μπορεί να υποστηρίξει τους επιχειρηματίες να προσεγγίσουν περισσότερους ανθρώπους και να αλλάξουν ζωές προς το καλύτερο».
Σε μια Ελλάδα που ολοένα γερνάει και συρρικνώνεται, είναι πλέον εμφανής η αναγκαιότητα διερεύνησης ευκαιριών όπως το Smart Ageing Prize και η χρήση νέων τεχνολογιών ώστε να βελτιωθεί η ζωή των πολιτών μεγαλύτερης ηλικίας ενώ ταυτόχρονα θα στηρίζεται η οικονομία.