Πρόσθετα φορολογικά έσοδα της τάξης των 5 δισ.ευρώ ετησίως θα μπορούσε να εισφέρει στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένας προσωρινός έμμεσος φόρος με συντελεστή 3% επί επί ορισμένων εσόδων από ψηφιακές δραστηριότητες. Οι ψηφιακές επιχειρήσεις υπόκεινται επί του παρόντος σε μέσο πραγματικό συντελεστή φόρου ίσο προς το ήμισυ του αντίστοιχου συντελεστή της παραδοσιακής οικονομίας στην ΕΕ. Η υφιστάμενη κατάσταση ότι δημιουργεί ανισότητες στη φορολογική πολιτική και ως εκ τούτου επιδιώκεται η ανατροπή της, ώστε ψηφιακές και παραδοσιακές εταιρείες να φορολογούνται με δίκαιο και ισότιμο τρόπο.
Οι ισχύοντες φορολογικοί κανόνες στην ΕΕ δεν σχεδιάστηκαν κατά τρόπο ώστε να καλύπτουν επιχειρήσεις παγκόσμιας εμβέλειας, εικονικού τύπου ή με ελάχιστη ή μηδενική φυσική παρουσία. Ως αποτέλεσμα τα κέρδη που αποφέρουν προσοδοφόρες δραστηριότητες, όπως η πώληση δεδομένων και περιεχομένου, που παράγονται από τους χρήστες, δεν καλύπτονται από τους ισχύοντες φορολογικούς κανόνες. Αυτό σήμερα πλέον δεν είναι ανεκτό, καθώς οι ψηφιακές επιχειρήσεις, όπως εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης, συνεργατικές πλατφόρμες και πάροχοι διαδικτυακού περιεχομένου, έχουν αλλάξει ριζικά την πορεία της οικονομικής ανάπτυξη στην ΕΕ: 9 από τις 20 κορυφαίες παγκοσμίως εταιρείες, βάσει κεφαλαιοποίησης, είναι πλέον ψηφιακέ, σε σύγκριση με 1 στις 20 πριν από δέκα χρόνια.
Υπό αυτά τα δεδομένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση εισηγείται -νωρίτερα από ό,τι η παγκόσμια κοινότητα- νέους κανόνες, για να διασφαλιστεί ότι οι ψηφιακές δραστηριότητες φορολογούνται με δίκαιο και φιλικό προς την ανάπτυξη τρόπο. Στόχος είναι να βρεθεί ΕΕ στην παγκόσμια πρωτοπορία στον τομέα του σχεδιασμού φορολογικών νομοθεσιών προσαρμοσμένων στη σύγχρονη οικονομία και στην ψηφιακή εποχή.
Χθες η Επιτροπή υπέβαλλε δύο νομοθετικές προτάσεις για δικαιότερη φορολόγηση των ψηφιακών δραστηριοτήτων. Οι νομοθετικές προτάσεις θα υποβληθούν στο Συμβούλιο για έκδοση και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για διαβούλευση.
Η πρώτη αποσκοπεί στη μεταρρύθμιση των κανόνων, ώστε τα κέρδη να καταγράφονται και να φορολογούνται εκεί όπου οι εταιρείες έχουν σημαντική αλληλεπίδραση με τους χρήστες μέσω ψηφιακών διαύλων. Η δεύτερη πρόταση ανταποκρίνεται στα αιτήματα διαφόρων κρατών-μελών για προσωρινό φόρο, που να καλύπτει τις κύριες ψηφιακές δραστηριότητες οι οποίες επί του παρόντος διαφεύγουν εντελώς τη φορολόγηση στην ΕΕ.
Αναλυτικά, η πρώτη πρόταση θα δώσει στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να φορολογούν τα κέρδη που παράγονται στην επικράτειά τους, ακόμη και αν η επιχείρηση δεν έχει φυσική παρουσία. Μια ψηφιακή πλατφόρμα θα θεωρείται ότι έχει φορολογητέα «ψηφιακή παρουσία» ή ψηφιακή μόνιμη εγκατάσταση σε ένα κράτος μέλος αν πληροί ένα από τα ακόλουθα κριτήρια: -υπερβαίνει το κατώτατο όριο ετησίων εσόδων 7 εκατ. ευρώ σε ένα κράτος-μέλος, -έχει περισσότερους από 100.000 χρήστες σε ένα κράτος σε ένα φορολογικό έτος και -δημιουργεί πάνω από 3.000 επιχειρηματικές συμβάσεις για ψηφιακές υπηρεσίες με επιχειρηματίες χρήστες σε ένα φορολογικό έτος.
Οι νέοι κανόνες θα αλλάξουν επίσης τον τρόπο κατανομής των κερδών στα κράτη-μέλη, ώστε να αποτυπώνεται καλύτερα ο τρόπος με τον οποίο οι εταιρείες μπορούν να δημιουργήσουν αξία διαδικτυακά: για παράδειγμα, ανάλογα με τον τόπο στον οποίο βρίσκεται ο χρήστης τη στιγμή της κατανάλωσης.
Το νέο σύστημα εξασφαλίζει την πραγματική σύνδεση μεταξύ του τόπου όπου δημιουργούνται τα κέρδη και του τόπου φορολόγησής τους. Το μέτρο θα μπορούσε να ενσωματωθεί στο πεδίο εφαρμογής της Κοινής Ενοποιημένης Βάσης Φορολογίας Εταιρειών.
Η δεύτερη πρόταση της Επιτροπής αφορά την επιβολή ενός προσωρινού φόρου επί ορισμένων εσόδων από ψηφιακές δραστηριότητες. Σε αντίθεση με την κοινή μεταρρύθμιση των υποκείμενων κανόνων φορολόγησης σε επίπεδο ΕΕ, ο έμμεσος αυτός φόρος θα εφαρμόζεται στα έσοδα που παράγονται από ορισμένες ψηφιακές δραστηριότητες που εκφεύγουν εντελώς του ισχύοντος φορολογικού πλαισίου. Το σύστημα αυτό θα εφαρμοστεί μόνον ως προσωρινό μέτρο, έως ότου τεθεί σε εφαρμογή η ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση με ενσωματωμένους μηχανισμούς για τη μείωση του ενδεχομένου διπλής φορολόγησης.
Ο φόρος θα εφαρμόζεται στα έσοδα, που δημιουργούνται από δραστηριότητες στις οποίες οι χρήστες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία αξίας και οι οποίες είναι εξαιρετικά δύσκολο να καλυφθούν από τους ισχύοντες φορολογικούς κανόνες,. Πρόκειται για έσοδα που δημιουργούνται από την πώληση διαδικτυακού διαφημιστικού χώρου, για έσοδα από ψηφιακές δραστηριότητες διαμεσολάβησης, που παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν με άλλους χρήστες και μπορούν να διευκολύνουν τη μεταξύ τους πώληση αγαθών και υπηρεσιών. Επίσης για έσοδα που δημιουργούνται από την πώληση δεδομένων που παράγονται από πληροφορίες παρεχόμενες από τους χρήστες.
Τα κράτη μέλη θα εισπράττουν τα φορολογικά έσοδα εκεί όπου βρίσκονται οι χρήστες και ο φόρος θα επιβάλλεται μόνον στις επιχειρήσεις με συνολικά ετήσια έσοδα 750 εκατ. ευρώ παγκοσμίως και 50 εκατ. ευρώ στην ΕΕ. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί η μη επιβάρυνση των μικρότερων νεοφυών εταιρειών.