Θέση στο ζήτημα που αφορά τη λειτουργία της εταιρείας Uber, η οποία παρέχει υπηρεσίες διευκόλυνσης της επικοινωνίας με μη επαγγελματίες οδηγούς ταξί, έλαβε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Με χθεσινή του απόφαση, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι υπηρεσίες, που παρέχει η Uber, εμπίπτουν στον τομέα των Μεταφορών και κατά συνέπεια, τα κράτη – μέλη μπορούν να ρυθμίζουν τους όρους παροχής της υπηρεσίας αυτής.
Μέσω μιας εφαρμογής για “έξυπνα” τηλέφωνα, η ηλεκτρονική πλατφόρμα Uber παρέχει αμειβόμενη υπηρεσία, στο πλαίσιο της οποίας φέρνει σε επαφή μη επαγγελματίες οδηγούς που χρησιμοποιούν δικό τους όχημα, με άτομα που επιθυμούν να μετακινηθούν εντός πόλης.
Το 2014, μια επαγγελματική ένωση οδηγών ταξί της πόλης της Βαρκελώνης άσκησε αγωγή ενώπιον Εμποροδικείου με αίτημα να αναγνωριστεί ότι οι δραστηριότητες της Uber Systems Spain, εταιρεία συνδεδεμένη με την Uber Technologies συνιστούν παραπλανητικές πρακτικές και πράξεις αθέμιτου ανταγωνισμού. Ειδικότερα, ούτε η Uber Systems Spain, ούτε οι μη επαγγελματίες οδηγοί των οχημάτων, διέθεταν τις άδειες και τις εγκρίσεις, που προβλέπονται από την κανονιστική πράξη για τις υπηρεσίες ταξί στη μητροπολιτική περιοχή της Βαρκελώνης. Προκειμένου να αποφανθεί, αν οι δραστηριότητες της Uber μπορούν να χαρακτηριστούν αθέμιτες και να θεωρηθούν αντίθετες προς τους ισπανικούς κανόνες για τον ανταγωνισμό, το Εμποροδικείο έκρινε ότι πρέπει οπωσδήποτε να ελέγξει, αν η Uber οφείλει ή όχι, να διαθέτει προηγούμενη διοικητική άδεια. Εκτίμησε, συνεπώς, ότι είναι απαραίτητο να διευκρινιστεί, αν οι υπηρεσίες που παρέχει η Uber πρέπει να λογίζονται ως υπηρεσίες μεταφοράς ή ως υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας ή ως συνδυασμός αυτών των δύο ειδών υπηρεσιών. Πιο συγκεκριμένα, σε περίπτωση που η υπηρεσία την οποία παρέχει η Uber εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής είτε της οδηγίας σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά, είτε της οδηγίας για το ηλεκτρονικό εμπόριο, οι πρακτικές της Uber δεν θα ήταν δυνατό να θεωρηθούν αθέμιτες.
Με τη χθεσινή του απόφαση, το Δικαστήριο έκρινε ότι υπηρεσία διαμεσολάβησης, όπως η επίμαχη, πρέπει να γίνει δεκτό ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με υπηρεσία μεταφοράς και κατ’ επέκταση, να χαρακτηριστεί “υπηρεσία στον τομέα των μεταφορών” κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης. Ως εκ τούτου, μια τέτοια υπηρεσία αποκλείεται από το πεδίο εφαρμογής της ελεύθερης παροχής των υπηρεσιών εν γένει, καθώς και από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά και της οδηγίας για το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Επομένως, στο παρόν στάδιο εξέλιξης του δικαίου της Ένωσης, εναπόκειται στα κράτη – μέλη να ρυθμίζουν τους όρους παροχής τέτοιων υπηρεσιών, τηρώντας τις γενικές αρχές της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ε.Ε.
Το Δικαστήριο εκτιμά, κατ’ αρχάς, ότι η υπηρεσία της Uber δεν περιορίζεται απλώς στην υπηρεσία διαμεσολάβησης, η οποία συνίσταται στη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ μη επαγγελματία οδηγού, που χρησιμοποιεί δικό του όχημα και ατόμου που επιθυμεί να μετακινηθεί εντός πόλης.
“Πράγματι, υπό τις περιστάσεις αυτές, ο πάροχος της υπηρεσίας διαμεσολάβησης δημιουργεί ταυτόχρονα μια προσφορά υπηρεσιών αστικής μεταφοράς, την οποία όχι μόνον καθιστά προσβάσιμη μέσω εργαλείων πληροφορικής, αλλά και οργανώνει, ως προς τη γενική της λειτουργία, υπέρ των προσώπων που προτίθενται να κάνουν χρήση της εν λόγω προσφοράς, προκειμένου να μετακινηθούν εντός πόλης”, αναφέρει το Δικαστήριο. Διαπιστώνει δε επ’ αυτού ότι η εφαρμογή, την οποία παρέχει η Uber, είναι απολύτως απαραίτητη τόσο για τους οδηγούς, όσο και για τους ενδιαφερομένους για την αστική μετακίνηση. Υπογραμμίζει, επίσης, ότι η Uber ασκεί αποφασιστική επιρροή επί των όρων υπό τους οποίους παρέχουν την υπηρεσία τους οι οδηγοί.
Συνεπώς, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η υπηρεσία πρέπει να θεωρηθεί ότι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα μιας συνολικής υπηρεσίας, της οποίας κύριο στοιχείο είναι η υπηρεσία μεταφοράς και ως εκ τούτου, δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται “υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας”, αλλά “υπηρεσία στον τομέα των μεταφορών”.