Ο κρόκος αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή μπαχαρικά. Οι φαρμακευτικές και αφροδισιακές του ιδιότητες ήταν γνωστές ακόμα από την αρχαιότητα.
O κρόκος ή η ελληνική ζαφορά Κοζάνης, όπως συνήθως λέγεται, ανήκει στην καλύτερη ποιότητα σαφράν στον κόσμο. Εκεί, συναντήσαμε τον πρόεδρο του αναγκαστικού συνεταιρισμού κροκοπαραγωγών Κοζάνης, κο Νίκο Πατσιούρα και μιλήσαμε για τον συνεταιρισμό κροκοπαραγωγών, το συγκριτικό πλεονέκτημα του έναντι του κρόκου των υπολοίπων χωρών, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο συνεταιρισμός, αλλά και τους στόχους του για το μέλλον.
Ο αναγκαστικός συνεταιρισμός κροκοπαραγωγών Κοζάνης ιδρύθηκε το 1971 με κύριο σκοπό την προστασία και προώθηση του κρόκου της περιοχής της Κοζάνης. “Αναγκαστικοί συνεταιρισμοί στην Ελλάδα είναι δύο των μαστιχοπαραγωγών και των κροκοπαραγωγών“, μας πληροφόρησε ο κος Πατσιούρας και αναφέρθηκε στην έννοια του αναγκαστικού συνεταιρισμού “Στον αναγκαστικό συνεταιρισμό ο παραγωγός υποχρεώνεται να παραχωρεί ολόκληρη την παραγωγή του κρόκου στον συνεταιρισμό, ο οποίος με τη σειρά του έχει την υποχρέωση να την αποθηκεύει, να τη συσκευάζει και να την εμπορεύεται“.
Στη συνέχεια ο κος Πατσιούρας μας ανέλυσε τη δομή του συνεταιρισμού. “Η δομή του συνεταιρισμού αποτελείται από το διοικητικό συμβούλιο, το οποίο είναι 5μελές, προκειμένου να είναι πιο ευέλικτο και αποτελεσματικό, και τη γενική συνέλευση, η οποία συγκαλείται κάθε χρόνο“.
Αυτή τη στιγμή, στην περιοχή της Κοζάνης καλλιεργούνται περίπου 5.000 στρέμματα. Το κάθε στρέμμα αποδίδει από 700 γραμμάρια μέχρι 1 κιλό κρόκο τον χρόνο. Με την κροκοκαλλιέργεια καταπιάνονται 1000 οικογένειες, ενώ 5.000-6.000 χιλιάδες άτομα απασχολούνται στη συγκομιδή του προϊόντος. “Φέτος υπολογίζουμε να παράγουμε περίπου 3.500-4.000 τόνους“, μας είπε ο πρόεδρος.
Στα σπίτια γίνονται όλες οι διαδικασίες, ξήρανσης και καθαρίσματος. “Οι καλλιεργητές έχουν δημιουργήσει στα σπίτια τους μικρά εργαστήρια, στα οποία καθαρίζουν και ξηραίνουν το προϊόν. Έπειτα, το φέρνουν στον συνεταιρισμό και εμείς το βάζουμε σε ειδικά ψυγεία, για να το διατηρήσουμε, και μετά το συσκευάζουμε και το πουλάμε“.
Ο κρόκος Κοζάνης ανήκει στα Π.Ο.Π. προϊόντα, δηλαδή σε εκείνα που έχουν ονομασία προέλευσης. “Ο κρόκος καλλιεργείται σε 16 χωριά του νομού Κοζάνης και δεν μπορεί να παραχθεί αλλού“, μας δήλωσε ο κος Πατσιούρας. Και συνέχισε λέγοντας “Στο παρελθόν, ορισμένοι επιχείρησαν να καλλιεργήσουν κρόκο και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, αλλά δεν τα κατάφεραν, καθώς ούτε το έδαφος, αλλά ούτε και οι κλιματολογικές συνθήκες είναι οι ίδιες“.
Από τη στιγμή που ο καλλιεργητής φυτεύει τον βολβό, απαιτούνται περίπου δύο χρόνια μέχρι να παραχθεί ο πρώτος καρπός. Όπως μας επισήμανε ο κος Πατσιούρας “Τον κρόκο πρέπει να το μαζέψεις μέσα σε μια-δυο μέρες. Δεν είναι όπως τα οπωροφόρα δέντρα που αν δεν τα μαζέψεις σήμερα τα μαζεύεις την επόμενη βδομάδα. Τον κρόκο αν δεν τον μαζέψεις σήμερα δεν μπορείς να τον μαζέψεις άλλη ημέρα, γιατί καταστρέφεται“.
Ποιο όμως είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα του κρόκου Κοζάνης; “To κλίμα και το έδαφος παίζουν σημαντικό ρόλο στην ποιότητα του κρόκου. Ωστόσο, καθοριστικό ρόλο παίζει και η ξήρανση του άνθους. Εμείς έχουμε μάθει από τους γονείς μας κάποια μυστικά σχετικά με την ξήρανση του κρόκου, τα οποία είναι αυτά που κάνουν το προϊόν μας να ξεχωρίζει“, δήλωσε ο κος Πατσιούρας.
Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που ο κρόκος Κοζάνης έχει διακριθεί. “Έχουμε λάβει πολλές φορές μέρος σε εκθέσεις και έχουμε διακριθεί, παίρνοντας βραβεία από την Αγγλία, αλλά και από άλλες χώρες. Επίσης, στην Ελλάδα μας έχουν δώσει τα πανεπιστήμια το βραβείο του πρότυπου επιχειρηματία. Όπως γίνεται αντιληπτό, είναι πολύ σημαντικό για εμάς ένας συνεταιρισμός στην Ελλάδα να αποτελεί πρότυπο επιχειρηματία. Και φυσικά κατέχουμε και μία καινοτομία, καθώς συνεργαζόμαστε με γνωστή εταιρεία και φτιάχνουμε ροφήματα που περιέχουν κρόκο Κοζάνης“.
Το 60% της παραγωγής εξάγεται σε χώρες κυρίως της Ευρώπης και της Αμερικής, ενώ το 40% διατίθεται στην ελληνική αγορά.
Ο κρόκος Κοζάνη είναι αναγνωρισμένος διεθνώς…
