Ολοκληρώθηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης η συλλογή των στοιχείων και η παραγωγή των προκαταρκτικών συγκεντρωτικών δεικτών για την Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) στην Ελλάδα το 2013. Η στατιστική έρευνα, που διεξήχθη σε συνεργασία με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) περιελάμβανε τη συγκέντρωση στοιχείων για τις δαπάνες και το προσωπικό των φορέων με δραστηριότητες Ε&Α σε όλους τους τομείς: επιχειρήσεις, κρατικούς φορείς, φορείς τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ιδιωτικούς μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς.
Τα προκαταρκτικά συγκεντρωτικά στοιχεία τα οποία απεστάλησαν στη Eurostat δημοσιεύονται στην έκδοση “Δείκτες Έρευνας & Ανάπτυξης για δαπάνες το 2013 στην Ελλάδα – Προκαταρκτικά Στοιχεία” η οποία διατίθεται online στη διεύθυνση: metrics.ekt.gr/el/node/173.
Αύξηση της ίδιας Χρηματοδότησης σε Ε&Α
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, το 2013 η αύξηση της ιδίας χρηματοδότησης Ε&Α από τις επιχειρήσεις και η σημαντική αύξηση των κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, σε συνδυασμό με τη μείωση του ΑΕΠ, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του δείκτη “Ένταση Ε&Α” (δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ) σε 0,78% το 2013, από 0,69% το 2012. Συνολικά το 2013, οι δαπάνες για Ε&Α στην Ελλάδα είναι 1.426,7 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 89,1 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2012, και κατά 35,5 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2011.
Αναλυτικότερα, αυξάνεται η χρηματοδότηση Ε&Α από τις επιχειρήσεις, η οποία κατευθύνεται κατά κύριο λόγο για την υλοποίηση Ε&Α στις εγκαταστάσεις τους. Το 2013 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α στον τομέα των επιχειρήσεων ανέρχονται σε 497,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 8,4% σε σχέση με το 2012. Το 81,2% των δαπανών αυτών (403,6 εκατ. ευρώ) χρηματοδοτούνται από ίδια κεφάλαια.
Δαπάνες Ε&Α, ΑΕΠ και Ένταση Δαπανών Ε&Α (δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ) στην Ελλάδα, 2011-2013
Αύξηση της Κρατικής Χρηματοδότησης
Επίσης, αυξάνεται η κρατική χρηματοδότηση, παρά τη μείωση του τακτικού προϋπολογισμού (μείωση 15,3% σε σχέση με το 2012), λόγω αύξησης των κονδυλίων που διατίθενται από το ΕΣΠΑ (κατά 90,1% σε σχέση με το 2012). Η κρατική χρηματοδότηση υποστηρίζει κυρίως την Ε&Α στους κρατικούς φορείς και τον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Στον κρατικό τομέα καταγράφεται αύξηση των δαπανών σε Ε&Α το 2013 σε 383,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 15,4% σε σχέση με το 2012. Η αύξηση οφείλεται στα αυξημένα κονδύλια από το ΕΣΠΑ (108,3 εκατ. ευρώ το 2013 από 61,8 εκατ. το 2012) τα οποία αντισταθμίζουν τη μείωση του τακτικού προϋπολογισμού (153,9 εκατ. ευρώ το 2013 από 160,0 εκατ. το 2012).
Δαπάνες Ε&Α ανά τομέα εκτέλεσης (σε εκατ. ευρώ) στην Ελλάδα, 2011-2013
Μείωση στον τομέα της τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
Στον τομέα της τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης οι δαπάνες Ε&Α μειώνονται σε 533,8 εκατ. ευρώ το 2013. Η μείωση αυτή οφείλεται στη μείωση του τακτικού προϋπολογισμού (253,7 εκατ. ευρώ το 2013 από 321,2 εκατ. το 2012), παρά τη διάθεση αυξημένων κονδυλίων το 2013 από το ΕΣΠΑ (114,1 εκατ. ευρώ από 49,8 εκατ. το 2012).
Ελλάδα και ΕΕ
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση που προέρχεται από το εξωτερικό, η κύρια πηγή είναι τα προγράμματα Ε&Α της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι δαπάνες Ε&Α που χρηματοδοτήθηκαν το 2013 από την ΕΕ ανέρχονται σε 158,3 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μικρή μείωση κατά 3,7% σε σχέση με το 2012.
Η θέση της Ελλάδας μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ28 το 2013 δεν μεταβάλλεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε στις 17/11/2014 η Eurostat, ο δείκτης “Ένταση δαπανών Ε&Α”, που αποτυπώνει τον στόχο της στρατηγικής EU2020 για την επίτευξη επενδύσεων σε Ε&Α σε ποσοστό 3% του ΑΕΠ, διαμορφώνεται στο 2,02%. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 24η θέση μεταξύ των 28 χωρών της ΕΕ. Πρωτοπόρες είναι η Φινλανδία (3,32%), η Σουηδία (3,21%) και η Δανία (3,05%), οι οποίες υπερβαίνουν τον στόχο του 3%, ενώ ακολουθούν η Γερμανία (2,94%) και η Αυστρία (2,81%).
Πηγές από τις οποίες χρηματοδοτούνται δαπάνες για Ε&Α (σε εκατ. ευρώ και ετήσιες μεταβολές) στην Ελλάδα, 2011-2013
Οριστικοποίηση από το 2015
Τα στοιχεία για την Ε&Α το 2013 θα οριστικοποιηθούν τον Φεβρουάριο 2015, ενώ η πλήρης σειρά με τα αναλυτικά στοιχεία ανά τομέα, είδος δαπανών, προσωπικό E&A, είδος απασχόλησης προσωπικού, επίπεδο σπουδών, φύλο, περιφερειακή κατανομή, επιστημονικά πεδία κ.λπ. θα είναι διαθέσιμη τον Ιούνιο 2015 (Ευρωπαϊκός Κανονισμός 995/2012).
Δείτε όλη τη μελέτη σε μορφή pdf
Η παραγωγή των επίσημων στατιστικών στοιχείων για την Έρευνα & Ανάπτυξη και την Καινοτομία στην Ελλάδα υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), μετά από σχετική ανάθεση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, σε συνεργασία με την ΕΛΣΤΑΤ. Η ανάλυση των στοιχείων και η εξαγωγή των σχετικών δεικτών δημοσιεύονται σε έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις του ΕΚΤ που διατίθενται στον δικτυακό τόπο metrics.ekt.gr.
Οι σχετικές δράσεις πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της πράξης “Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας / Κοινωνικά Δίκτυα – Περιεχόμενο Παραγόμενο από Χρήστες” που υλοποιείται από το ΕΚΤ στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ψηφιακή Σύγκλιση” (ΕΣΠΑ), με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.