Ευθύνες ομόρρυθμων εταίρων ΟΕ & ΕΕ και εταίρων & διαχειριστών ΙΚΕ

    Από: Startup Team

Επισκόπηση της ευθύνης αφενός των ομόρρυθμων εταίρων προσωπικών εταιρειών (Ο.Ε. & Ε.Ε.) και αφετέρου των εταίρων και των διαχειριστών Ι.Κ.Ε.


Α. Ευθύνη ομόρρυθμων εταίρων:

Σύμφωνα με το άρθρο 249 παρ. 1 του ν. 4072/2012: “Ομόρρυθμη είναι η εταιρεία με νομική προσωπικό τητα που επιδιώκει εμπορικό σκοπό και για τα χρέη της οποίας ευθύνονται παράλληλα όλοι οι εταίροι απεριόριστα και εις ολόκληρον. ”, ενώ περαιτέρω σύμφωνα με το άρθρο 258 παρ. 3 του ν. 4072/2012: “Ο εταίρος που εισέρχεται στην εταιρεία ευθύνεται απεριόριστα και εις ολόκληρον και για τα υπάρχοντα πριν από την είσοδο του εταιρικά χρέη. Αντίθετη συμφωνία δεν ισχύει έναντι των τρίτων”.

Από το συνδυασμό των προαναφερομένων άρθρων προκύπτει ότι ο ομόρρυθμος εταίρος ευθύνεται απεριόριστα, ήτοι με το σύνολο της προσωπικής του περιουσίας, και εις ολόκληρον, έναντι παντός τρίτου, ιδιώτη ή Δημοσίου, όχι μόνο για τα δημιουργούμενα αλλά και για τα υπάρχοντα πριν από την είσοδό του εταιρικά χρέη. Σύμφωνα δε με το άρθρο 269 του ν. 4072/2012, η κατά τα ανωτέρω ευθύνη του εξικνείται μετά την πάροδο πέντε ετών από την αποχώρησή του από την Ο.Ε. – Ε.Ε. ή από την εν γένει απώλεια της ιδιότητάς του καθ’ οιονδήποτε τρόπο (π.χ. λόγω της μετατροπής μιας Ο.Ε. – Ε.Ε. σε Ι.Κ.Ε.).

Β. Ευθύνη εταίρου Ι.Κ.Ε.:

1. Ευθύνη έναντι τρίτων ιδιωτών: Με την εξαίρεση των εταίρων που παρέχουν εγγυητικές εισφορές στην Ι.Κ.Ε., οι λοιποί εταίροι ευθύνονται αποκλειστικά με την εισφορά τους κατά την είσοδό τους στην εταιρεία (άρθρο 43 παρ. 2 ν. 4072/2012).

2. Ευθύνη έναντι του δημοσίου: Σύμφωνα με το άρθρο 50 παρ. 3 του ΚΦΔ (ν. 4174/2013) αν κατά το χρόνο διάλυσης της ΙΚΕ δεν έχουν εξοφληθεί όλες οι φορολογικές της υποχρεώσεις, περιλαμβανόμενων των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, θεμελιώνεται η, αλληλέγγυα με την ΙΚΕ, ευθύνη των εταίρων της με ποσοστό συμμετοχής μεγαλύτερο του 10 % και μέχρι του ποσού των αναληφθέντων κερδών ή απολήψεων σε μετρητά ή σε είδος λόγω της ιδιότητας τους ως εταίροι της ΙΚΕ κατά τα τρία (3) τελευταία έτη προ της λύσης της ΙΚΕ. Σύμφωνα δε με το άρθρο 50 παρ. 4 του ΚΦΔ (ν. 4174/2013) τοιαύτη ευθύνη υπέχουν και όσοι υπήρξαν εταίροι της ΙΚΕ με ποσοστό συμμετοχής μεγαλύτερο του 10 % (αλλά π.χ. είχαν μεταβιβάσει τη μερίδα τους) κατά τα τρία (3) τελευταία έτη πριν τη λύση της ΙΚΕ, εφόσον όμως η οφειλή αφορά την περίοδο, στην οποία τα εν λόγω πρόσωπα ήταν εταίροι.

Σημειώνουμε ότι υπό τις ίδιες ανωτέρω προϋποθέσεις είχε θεσπιστεί με το άρθρο 31 παρ. 2 του ν. 4321/2015 η ευθύνη των εταίρων της ΙΚΕ με ποσοστό συμμετοχής μεγαλύτερο του 10 %  και για την καταβολή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Η διατάξη αυτή δεν εφαρμόστηκε ποτέ και εν τέλει καταργήθηκε από τότε που ίσχυσε με το άρθρο 28 του ν. 4403/2016.


Γ. Ευθύνη διαχειριστή Ι.Κ.Ε.:

1. Ευθύνη έναντι της εταρείας: Σύμφωνα με το άρθρο 67 παρ. 1 του ν. 4072/2012: «Ο διαχειριστής ευθύνεται έναντι της εταιρείας για παραβάσεις του παρόντος νόμου, του καταστατικού και των αποφάσεων των εταίρων, καθώς και για κάθε διαχειριστικό πταίσμα. Η ευθύνη αυτή δεν υφίσταται προκειμένου για πράξεις ή παραλείψεις που στηρίζονται σε σύννομη απόφαση των εταίρων ή που αφορούν εύλογη επιχειρηματική απόφαση, η οποία ελήφθη με καλή πίστη, με βάση επαρκείς πληροφορίες και αποκλειστικά προς εξυπηρέτηση του εταιρικού συμφέροντος. Αν περισσότεροι διαχειριστές ενήργησαν από κοινού, ευθύνονται εις ολόκληρο.».

2. Εις ολόκληρον ευθύνη έναντι τρίτων ιδιωτών κατ’ άρθρο 71 ΑΚ σε περίπτωση υπαίτιας πράξης ή παράλειψης, η οποία συνιστά αδικοπραξία ή συμπεριφορά κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων αντίθετη προς τους ορισμούς των ΑΚ 197 και 198 ή παράβαση συμβατικών υποχρεώσεων. Η πιο συνηθισμένη περίπτωση εφαρμογής του ανωτέρου κανόνα είναι η έκδοση ακάλυπτης επιταγής, όπου οι τρίτοι δανειστές της εταιρείας μπορούν να στραφούν τόσο κατά της ΙΚΕ όσο και του διαχεριστή της ατομικά.

3. Προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη έναντι του Δημοσίου κατ’ άρθρο 50 παρ. 1, 2 και 5 του ΚΦΔ (ν. 4174/2013):

Κατά το χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσης της ΙΚΕ, ο διαχεριστής της ΙΚΕ ευθύνεται προσωπικά και αλληλέγγυα για την πληρωμή του φόρου, των τόκων και των προστίμων που οφείλονται από την ΙΚΕ,καθώς και του φόρου που παρακρατείται, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσης τους.

Επίσης, ευθύνεται προσωπικώς και αλληλεγγύως για τους παρακρατούμενους φόρους, το ΦΠΑ και όλους τους επιρριπτόμενους φόρους, και κατά τη διάρκεια λειτουργίας της ΙΚΕ ως εξής:  α) Αν έχει γίνει η παρακράτηση φόρου, οι διαχειριστές της ΙΚΕ που είχαν την ως άνω ιδιότητα από τη λήξη της προθεσμίας απόδοσης του φόρου και μετά.  β) Αν δεν έχει γίνει η παρακράτηση φόρου, οι διαχειριστές της ΙΚΕ που είχαν την ως άνω ιδιότητα κατά το χρόνο που υπήρχε η υποχρέωση παρακράτησης του φόρου.

Τέλος, αν η ΙΚΕ είναι ιδιοκτήτρια ακίνητης περιουσίας, ο διαχειριστής της ΙΚΕ ευθύνεται εις ολόκληρον με την ΙΚΕ, για την πληρωμή των τόκων και των προστίμων που οφείλονται σε δικές του πράξεις ή παραλείψεις.

4. Προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη έναντι των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (πλέον ΕΦΚΑ) σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 1 του ν. 4321/2015: Ο διαχεριστής της ΙΚΕ, ευθύνεται προσωπικά, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον μαζί με την ΙΚΕ, τόσο κατά τη διάρκεια λειτουργίας της όσο και κατά το χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσής της, για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από αυτήν προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους.

Διαβάστε επίσης:

Μαριάνθη Α. Κούμπη

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ – LL.M. (UCL)

ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΡΙΑ

(CIArb & Υπουργείο Δικαισ., Διαφ. & Ανθρωπίνων Δικ/των)

Head of Legal Start You Up

210-6411675

ΔΗΛΩΣΗ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ: Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν ιστολόγιο έχουν τύχει επιμελούς επιστημονικής επεξεργασίας, όμως δεν αποτελούν ούτε δύνανται να θεωρηθούν ως νομικές συμβουλές επί συγκεκριμένου ζητήματος. Κατά συνέπεια, ουδεμία ευθύνη φέρουμε έναντι των αναγνωστών του παρόντος σε περίπτωση χρήσης των πληροφοριών αυτών σε νομικά τους ζητήματα. Για οποιοδήποτε νομικό θέμα αντιμετωπίζουν οι αναγνώστες θα πρέπει να απευθύνονται σε κατάλληλους νομικούς συμβούλους. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.