γράφει ο Δημήτρης Μεθενίτης
Με αφορμή την Εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου όλοι μας αντιλαμβανόμαστε, πως με την δύναμη της θέλησης, μπορεί ένα αουτσάιντερ να καταφέρει να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες. Τότε η μάχη δινόταν “σώμα με σώμα” σήμερα είναι πολύ διαφορετική και αν χαρακτηρίζαμε την κρίση ως μία μεγάλη μάχη τότε θα πρέπει να παρατάξουμε τα δυνατά μας σημεία.
Τι είναι αυτό που κάνει ένα αουτσάιντερ να ξεπεράσει τα εμπόδια;
Βασικά όλοι γνωρίζουμε τη λέξη σύστημα. Ένα σύστημα αποτελείται από ένα σύνδεσμο στοιχείων συσχετιζόμενων, που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Χωρίζεται σε υποσυστήματα και όταν αυτά ενώνονται το “μέγεθος” του συστήματος είναι μεγαλύτερο λόγω των αλληλεπιδράσεων των υποσυστημάτων. Έτσι αν κάποια άτομα από μόνα τους δεν είναι τόσο ικανά να αντεπεξέλθουν σε δύσκολες συνθήκες σχηματίζουν ομάδες και γίνονται όλοι πολύ καλύτεροι. Έτσι ένα αουτσάιντερ το πρώτο πράγμα που χρειάζεται είναι η ομαδικότητα και στην Ελλάδα αυτό ίσως ακόμα και σήμερα να μην έχει επιτευχθεί. Ένα όμως πολύ καλό δείγμα αποτελεί το Ελληνικό “ startup ecosystem”, όπου ήδη παρατηρείται αυτή η αλλαγή που χρειαζόμαστε σαν άτομα, σαν μαθητές, σαν φοιτητές, σαν εργαζόμενοι, σαν επιχειρηματίες και εν τέλει σαν άνθρωποι, την αλληλοϋποστήριξη. Η “ολότητα”, η ομαδικότητα λοιπόν, είναι το αρχικό στάδιο και η βάση για να ξεπεράσει ένα αουτσάιντερ τις δυσκολίες.
Γιατί ενώ γνωρίζεις ότι κάποιος βρίσκεται σε μια δύσκολη κατάσταση δεν βοηθάς;
Ο ανταγωνισμός είναι κάτι που βιώνεται έντονα από τα πρώτα κι όλας μαθητικά χρόνια μας. Πάντα ξεχώριζε ο καλύτερος στην τάξη και όχι το καλύτερο αποτέλεσμα μέσα από συλλογική προσπάθεια. Αυτό το γεγονός δείχνει ότι γίνεται συνήθεια ο ανταγωνισμός με τον υπόλοιπο κόσμο και όχι πολλές φορές όσον αφορά την υγιή του πλευρά. Όμως παρόλα αυτά στα φοιτητικά κυρίως χρόνια ανακαλύπτει κάποιος την ομαδικότητα, πόσο μάλλον σε μία επιχείρηση ή μία startup ή καλύτερα μεταξύ των startups. Γιατί βιώνουν όλοι τις ίδιες δυσκολίες ή παρόμοιες και αντιλαμβάνονται ότι η ομαδικότητα είναι αυτή που δίνει τη βιωσιμότητα αλλά και τη συνέχεια. Τη συνέχεια γιατί αν κάποιος βρεθεί σε δυσκολία στηρίζεται από τους υπόλοιπους, όπως και οι υπόλοιποι στηρίζονται σε κάποιον άλλο και πάει λέγοντας..
Η επιχειρηματικότητα σήμερα δημιουργεί την ανάγκη για δημιουργία ομάδων.
Η επιχειρηματικότητα είναι μία λέξη που κατακλύζει όλα τα “μέσα” κάθε σχεδόν μέρα. Όλοι λοιπόν έχουν καταλάβει ότι η λύση είναι η δημιουργία, γιατί η υπάρχουσα κατάσταση με αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί να αλλάξει ως προς το καλύτερο χωρίς δημιουργικότητα. Και η επιχειρηματικότητα όταν συνδυάζεται με την καινοτομία έχει και την ομαδικότητα αλλά και τη δημιουργικότητα. Την ομαδικότητα διότι ειδικά στις νεαρότερες ηλικίες παρατηρείται έντονα, καθώς όλοι το πρώτο πράγμα που αναζητούν έχοντας μια καινοτομική ιδέα (δημιουργικότητα), είναι σε κάποιον/κάποιους να μοιραστούν την ιδέα τους. Αλλά και το δεύτερο αργότερα να την υλοποιήσουν . Επιπροσθέτως η καινοτομία μπορεί να μην είναι μόνο μία ιδέα(επιχειρηματική), αλλά να είναι μια διαδικασία ή βελτίωση κάποιου υπάρχοντος προϊόντος ή υπηρεσίας.
Συχνά τίθεται το ερώτημα αν τελικά η επιχειρηματικότητα είναι αποτέλεσμα πίεσης ή όχι.
Η ανεργία σήμερα είναι τόσο υψηλή που για αρκετούς η επιχειρηματικότητα αποτελεί μία λύση – μονόδρομο (εάν λάβουμε υπόψιν ότι η εργασία στο εξωτερικό απορρίπτεται γιατί αναφερόμαστε μόνο στην Ελλάδα). Έτσι δημιουργείται η εντύπωση ότι τελικά η επιχειρηματικότητα είναι αποτέλεσμα πίεσης και όχι μίας ευκαιρίας ή μίας νοοτροπίας που έχει δημιουργηθεί. Άρα δηλαδή οι συνθήκες δημιουργούν τους ήρωες και θα λέγαμε ότι δεν είναι γεννημένοι για αυτό; Ίσως δεν είναι αυτό το ζήτημα. Εάν η επιχειρηματικότητα σήμερα γίνεται με τις σωστές βάσεις, με τις σωστές διαδικασίες ώστε να δημιουργηθούν βιώσιμες και υγιείς επιχειρήσεις, εάν αυτό γίνεται υπό πίεση ή ευκαιριακά δεν έχει σημασία μεσο-μακροπρόθεσμα. Όπως και με τους ήρωες, η ιστορία-αποτέλεσμα “γράφει” μόνο για τις μάχες που έδωσαν. Kαι όχι αν οι πράξεις τους ήταν παρεπόμενα μόνο των συνθηκών και αναγκάστηκαν να γίνουν μαχητές. Εν τέλει για να καταφέρουν όμως τόσα πολλά έγιναν καλοί μαχητές όπως και οι σημερινοί επιχειρηματίες για να αντεπεξέλθουν στην κρίση.
Συμπερασματικά πολλές φορές βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Ναι το να δημιουργηθεί επιχειρηματική κουλτούρα είναι πολύ θετικό, το ότι οι συνθήκες μπορούν να αποτελέσουν το λόγο ή όχι είναι αδιάφορο. Αδιάφορο διότι είναι ανούσιο να αναλώνεσαι σε υποπεριπτώσεις συνθηκών και να χάνεις την παρούσα φάση. Και η παρούσα φάση έγκειται στη δημιουργία υγιών επιχειρήσεων υπό καθεστώς πίεσης, με άτομα που πρέπει να “μιμηθούν” τους ήρωες, τα οποία είτε είχαν την “επιχειρηματική κουλτούρα” πριν την κρίση, είτε την απέκτησαν τώρα.