Του Γιωργου I. Δουκιδη*
Πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν ότι η διαδικτυακή οικονομία ευθύνεται για το 20% της αύξησης του ΑΕΠ παγκοσμίως την τελευταία πενταετία και ότι προσθέτει 2,5 νέες θέσεις εργασίας για κάθε μία εργασία που χάνεται λόγω της αυτοματοποίησης των διαδικασιών.
Σε πιο εξειδικευμένο επίπεδο, διάφορες μελέτες καταγράφουν ότι ως αποτέλεσμα της υιοθέτησης για παράδειγμα του cloud computing, το 80% των οργανισμών μείωσαν το κόστος τους κατά 10%. Αλλα οφέλη περιλαμβάνουν την ενίσχυση της κινητής εργασίας (46%), την παραγωγικότητα (41%), την τυποποίηση (35%), καθώς και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες (33%) και νέες αγορές (32%). Oλες οι διαθέσιμες μελέτες επιβεβαιώνουν τη σημασία του cloud computing η οποία αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία σε όλο τον κόσμο.
Παράλληλα σημαντικό πλεονέκτημα της διαδικτυακής οικονομίας είναι οι άμεσες θέσεις εργασίας που δημιουργεί ο ίδιος ο κλάδος. Για παράδειγμα στον ευρύτερο χώρο των Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής απασχολούνται πάνω από 6 εκατομμύρια εξειδικευμένα στελέχη στην Ευρώπη, ενώ στις ΗΠΑ μόνο ο κλάδος των εφαρμογών κινητής τηλεφωνίας παρείχε 0,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας το 2011, με ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης έως και 45%.
Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι ότι το Διαδίκτυο είναι ο πλέον υποσχόμενος τομέας για νέα επιχειρηματικότητα, γιατί οι φραγμοί εισόδου στην αγορά για μεμονωμένους προγραμματιστές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λογισμικού είναι γενικά χαμηλοί.
Στην Ελλάδα πλέον πάνω από 15.000 ελληνικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για την καθημερινή τους λειτουργία, 6 εκατ. Ελληνες έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο και περίπου 2 εκατ. καταναλωτές πραγματοποιούν ηλεκτρονικές συναλλαγές και αγορές on-line που ξεπέρασαν τα 2,5 δισ. ευρώ το 2012. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι έχουμε πλέον βέλτιστες επιχειρηματικές πρακτικές που καταδεικνύουν ότι και οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να επιτύχουν αξιοποιώντας το Διαδίκτυο και να γίνουν περισσότερο παραγωγικές, εξωστρεφείς και καινοτόμες.
Οι βασικές αυτές πρακτικές είναι:
– Μείωση του κόστους δημιουργίας, επεξεργασίας, διανομής, αποθήκευσης και ανάκτησης πληροφοριών. Για παράδειγμα η ηλεκτρονική τιμολόγηση μπορεί να μειώσει μέχρι και 80% το κόστος έκδοσης και διαχείρισης ενός τιμολογίου, ενώ η διαδικτυακή συναλλαγή ενός πελάτη σε μια τράπεζα μπορεί να εξοικονομήσει πάνω από 75% του κόστους όταν η εξυπηρέτηση πραγματοποιείται μπροστά στο γκισέ.
– Εξυπηρέτηση πελατών. Πολλές εταιρείες προσφέρουν μέσω του Διαδικτύου μενού βοήθειας, εκπαιδευτικό υλικό και λίστες FAQs για να παρέχουν αυτόματη βοήθεια στους πελάτες. Η υλοποίηση ομάδων συνομιλίας και chat rooms, βοηθάει στη δημιουργία μιας πιο «προσωπικής» κοινότητας, η οποία παρέχει ανεκτίμητη υποστήριξη στους πελάτες και ταυτόχρονα χτίζει την εμπιστοσύνη τους.
– Νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Το Διαδίκτυο δίνει τη δυνατότητα σε ένα φυσικό προϊόν να συνδυαστεί με μια υπηρεσία και πληροφορία (π.χ. σε πιο σημείο της εφοδιαστικής αλυσίδας βρίσκεται το παραγγελθέν προϊόν) και να διαφοροποιηθεί από το προϊόν που προσφέρεται από τους ανταγωνιστές. Περαιτέρω, αλλάζοντας τα συνθετικά της υπηρεσίας και της πληροφορίας, το προϊόν και η προώθηση μπορεί να προσαρμοστούν κατάλληλα για μικρά τμήματα της αγοράς (με τεχνικές data mining) ή ακόμη και να εξατομικευτεί για μεμονωμένους πελάτες. Ηδη 2 εκατ. Ελληνες χρησιμοποιούν για παράδειγμα τις νέες υπηρεσίες του Skroutz on-line εύρεσης και σύγκρισης προϊόντων.
– Νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Το Διαδίκτυο βοηθάει στη δημιουργία νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας με αναβάθμιση παλαιών επιχειρηματικών μοντέλων (π.χ. διανομέας) ή δημιουργία νέων (π.χ. ηλεκτρονική αγορά). Για παράδειγμα η Airtickets.gr προσφέρει ένα φθηνό και διαδραστικό εναλλακτικό μοντέλο ταξιδιωτικού πρακτορείου με μεγάλη επιτυχία εδώ και 10 χρόνια και μας έμαθε να κάνουμε κράτηση μέσω κινητού, το zoo.gr αντιπροσωπεύει μια καινοτόμο επιχειρηματική δραστηριότητα συνδυάζοντας υπηρεσίες ψυχαγωγίας (online games) με υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης, ενώ το insurancemarket.gr είναι μια ηλεκτρονική αγορά σύγκλισης ασφαλιστικών εταιρειών και αιτήσεων καταναλωτών για ασφαλιστική κάλυψη.
– Εύκολη και γρήγορη επέκταση στις διεθνείς αγορές. Το Διαδίκτυο βοηθάει στην εύκολη και φθηνή παγκόσμια on-line προώθηση ελληνικών προϊόντων / υπηρεσιών και στην ταχεία αποστολή τους ειδικά αν είναι ψηφιοποιημένα. Για παράδειγμα η Folli Follie πουλάει μέσω του Διαδικτύου σε πάνω από 85 χώρες ενώ οι on-line ταξιδιωτικές εταιρείες Aegean.com, Airtickets, Pamediakopes.gr και TravelPlanet24.com έχουν πουλήσει το 2012 πάνω από 1 δισεκατομμύριο ευρώ ταξιδιωτικές υπηρεσίες εκτός Ελλάδος.
Το Διαδίκτυο είναι ευκαιρία νέας επιχειρηματικότητας αφού πλέον υπολογίζεται ότι πάνω από 5.000 νέες ελληνικές επιχειρήσεις το έχουν ως κύριο συστατικό του επιχειρηματικού τους μοντέλου. Παρ’ όλα αυτά στην Ελλάδα συνεισφέρει μόνο στο 1,2% του ΑΕΠ, με βάση πρόσφατη έρευνα της Boston Consulting Group, όπου για την Ευρώπη των 27 μελών είναι στο 3,8% με κορυφαία τη Μεγάλη Βρετανία στο 8,3%.
Συνεπώς θα πρέπει να προωθηθεί ένα πλαίσιο εθνικής στρατηγικής με βασικούς άξονες:
– Συνεχής χρηματοδότηση νέων καινοτόμων διαδικτυακών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και καλύτερος συντονισμός των διάσπαρτων πρωτοβουλιών.
– Αύξηση της εμπιστοσύνης των Ελλήνων για την ασφάλεια και προστασία στις συναλλαγές που κάνουν μέσω Διαδικτύου.
– Προβολή και διάχυση βέλτιστων πρακτικών αξιοποίησης του Διαδικτύου από ελληνικές επιχειρήσεις.
– Προώθηση και ταυτόχρονα απελευθέρωση των υπηρεσιών για ηλεκτρονικές συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων – κράτους (π.χ. προμήθειες, πληρωμές, τιμολόγιο, παράβολο κ.λπ.).
– Σταδιακό κτίσιμο δομών και κουλτούρας για καινοτομία και νέα επιχειρηματικότητα στην εκπαίδευση και κοινωνία.
* Καθηγητής, Διευθυντής στο Εργαστήριο Ηλεκτρ. Εμπορίου και Επιχειρείν, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
|