Πρόσφατα αναφερθήκαμε σε δύο βασικές τάσεις που αναμένεται να μεταβάλλουν σημαντικά το εργασιακό περιβάλλον τα αμέσως επόμενα χρόνια: Στην γήρανση του πληθυσμού που έχει ως αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να παραμένουν στις θέσεις τους για σε μεγαλύτερα ηλικιακά επίπεδα και στην τεχνολογική καινοτομία που διεισδύει σε μεγάλο αριθμό κλάδων δραστηριότητας.
Συνδυάζοντας κανείς τις μακροχρόνιες και δύσκολα αναστρέψιμες τάσεις που καταγράφονται, μπορεί να συμπεράνει κανείς πως το μέλλον της αγοράς εργασίας δεν θα θυμίζει σε πολλά την σημερινή εικόνα της απασχόλησης, πόσω μάλλον το μακρινό παρελθόν της εργασιακής ασφάλειας με την πλειοψηφία των εργαζομένων να απασχολείται αποκλειστικά full time, να αλλάζει σπανίως εργοδότη και να ακολουθεί αυστηρά ωράρια. Αντιθέτως, η τάση ενίσχυσης της ευελιξίας στην σημερινή αγορά εργασίας αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω, ενώ η συχνή εναλλαγή θέσεων εργασίας σε διαφορετικούς εργοδότες ή/και διαφορετικούς κλάδους δραστηριότητας θα γίνεται όλο και πιο συχνή. Τέλος, η επιλογή απασχόλησης από απόσταση αναμένεται –επίσης– να ενισχυθεί σημαντικά. Την τάση αύξησης της εργασιακής ευελιξίας ή/και την εξ’ αποστάσεως εργασία αναμένεται να εκμεταλλευτούν εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας ώστε να διευκολύνουν την παραμονή τους στην αγορά εργασίας.
Παράλληλα, όμως, μεταβάλλονται και οι απαιτήσεις των εργοδοτών, οι οποίοι και αναζητούν κατά κύριο λόγο εργαζόμενους που διαθέτουν, πέρα από θεωρητικές γνώσεις, κριτική σκέψη, την ικανότητα να διαχειρίζονται σημαντικό όγκο πληροφόρησης και να συνδυάζουν διαφορετικά ερεθίσματα. Οι εργαζόμενοι αυτοί θα συνεισφέρουν στη λήψη αποφάσεων και την υιοθέτηση καινοτομιών που θα καταστήσουν τις επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται πρωταγωνιστές. Ταυτόχρονα, ο ρόλος των κοινωνικών μέσω δικτύωσης ενισχύεται και στον χώρο εργασίας, καθώς όλο και μεγαλύτερο μέρος των εργοδοτών θα προσπαθήσει να στελεχώσει κενές θέσεις μέσω των φθηνότερων εναλλακτικών που τα μέσα αυτά προσφέρουν!
Για να μπορέσουν οι σημερινοί νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας να ανταποκριθούν στις νέες αυτές απαιτήσεις, θα πρέπει να εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία που τους παρουσιάζεται: Πέρα από τις αναμενόμενες γνώσεις που αναμένεται να αποκτήσουν στα προγράμματα σπουδών του, θα πρέπει να καλλιεργήσουν τις δεξιότητές τους σε ξένες γλώσσες που είναι τόσο αναγκαίες στο σύγχρονο διεθνοποιημένο επαγγελματικό περιβάλλον (ειδικά στα πλαίσια της ευρωπαϊκής οικογένειας). Παράλληλα, δεν θα πρέπει να παραλείψουν να εξοικειωθούν με βασικά εργαλεία πληροφορικής (τα οποία διαφέρουν βάσει του αντικειμένου των σπουδών ή/και της εργασίας τους) ώστε να στελεχώσουν θέσεις εργασίας στην καθημερινή εργασία των οποίων θα αξιοποιούν (και δεν θα απειλούνται από) από την τεχνολογική καινοτομία. Επιπλέον, θα πρέπει να είναι ανοικτοί σε ερεθίσματα που οξύνουν την αντίληψή και την κριτική τους ικανότητα. Στην προσπάθεια αυτή μπορούν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρονται στα πλαίσια προγραμμάτων πρακτικής άσκησης, ανταλλαγής φοιτητών, συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και επιμόρφωσης κλπ.
Τέλος, δεν θα πρέπει να παραλείψουν να ζητήσουν βοήθεια από τους ειδικούς όταν δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις αλλαγές που επέρχονται στην σύγχρονη αγορά εργασίας.
Κώστας Στρατής
Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Ερευνητής Edujob
