Οι κοινωνικές επιχειρήσεις προτάθηκαν σαν ένα νέο υβριδικό επιχειρηματικό μοντέλο που έχει πρωταρχικά τον κοινωνικό σκοπό και δευτερευόντως τον οικονομικό. Αξιολογείτε σε τρείς άξονες, βάση των οικονομικών αποτελεσμάτων (profits), του αντίκτυπου στην κοινωνία και τους ανθρώπους της (people) και για τις δράσεις της σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και το πλανήτη (planet).
Αυτή η προσέγγιση έρχεται να αντιμετωπίσει και να προσφέρει μια άλλη οπτική που θωρακίζει τους οργανισμούς από την συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και έχει ξεκάθαρο σκοπό να ωφελήσει την κοινότητα.
Η νέα μορφή επιχείρησης ξεκινά συνήθως από την κοινωνία των πολιτών, προσφέροντας προοπτικές με κίνητρο την οικονομική ανεξαρτησία, ιδιαίτερα σε οργανισμούς που λειτουργούσαν με βάση τον κρατικό πατερναλισμό. Στην ιδανική μορφή της η κοινωνική επιχείρηση εκφράζει την ανησυχία της κοινωνίας των πολιτών με τρόπο που δυνητικά εξασφαλίζει βιώσιμο εισόδημα. Οι πολίτες ως καταναλωτές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην ικανότητα των κοινωνικών επιχειρήσεων να μπορέσουν να δημιουργήσουν κοινωνική αξία και σημαντικό κοινωνικό αντίκτυπο μέσα από την επιλογή αγοράς των δικών τους προϊόντων και υπηρεσιών.
Όπως αναφέρθηκα και σε παλαιότερα άρθρα αυτό που πρέπει να απασχολεί περισσότερο τα μέλη των κοινωνικών οργανισμών, είναι το μέλλον των ωφελούμενων τους όταν σταματήσουν οι επιδοτήσεις. Σήμερα είμαστε μάρτυρες της αναφοράς του Dees (1998), ότι οι κρατικές επιδοτήσεις έχουν ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση των κοινωνικών οργανισμών και πολιτών από την αγορά και το βιώσιμο εισόδημα. Η συνεχής παροχή χρημάτων από την κυβέρνηση λειτουργεί ως κατασταλτικός παράγοντας στην καινοτομία και εξωστρέφεια των οργανισμών και προσώπων καθώς επαναπαύονται σε μια ζώνη άνεσης (comfort zone). O Murray (2012) σε δική του έρευνα για την κοινωνική καινοτομία στηρίζει ότι η καινοτομία ευνοείτε σε περιόδους κρίσης καθώς ο φόβος και η ανασφάλεια εξαναγκάζει τους ανθρώπους να βρουν δημιουργικές λύσεις για την επιβίωση τους.
Βάσει ερευνών οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί και η ηθική κατανάλωση παρουσίασαν ανθεκτικότητα στη κρίση (social cooperatives). Το κοινό σημείο των δύο προαναφερομένων είναι η συμβολή τους στην κοινωνική αλλαγή. Με τον όρο ηθική κατανάλωση αναφερόμαστε στην επιλογή προϊόντων που παράγονται με ηθικές διαδικασίες. Η ηθική κατανάλωση είναι μια μορφή καταναλωτικού ακτιβισμού η οποία «τιμωρεί» τις εταιρείες που παράγουν προϊόντα με ανήθικο τρόπο (εκμετάλλευση εργαζομένων, συνθήκες εργασίας, κερδοσκοπία, κ.α). Η φιλοσοφία της ηθικής κατανάλωσης στρέφετε γύρω από την σκέψη ότι με κάθε αγορά σου ψηφίζεις. Με την καταναλωτική σου ψήφο επιλέγεις τι θα παραχθεί και σε τι ποσότητες καθώς συνεισφέρεις στην αύξηση της ζήτησης. Με γνώμονα την σημασία της καταναλωτικής ψήφου και την δυνητική της συνεισφορά στην παράγωγη αγαθών, κοινωνικοί οργανισμοί και πρωτοβουλίες πολιτών συσπειρώθηκαν για να ενημερώσουν την κοινωνία των πολιτών.
epixeiro.gr
