από τον Δρ. Ανάργυρο Παπαδόπουλο
BA, LLB, LLM, MA, PhD
Στο πλαίσιο της μελέτης της επιχειρηματικότητας, το επιχειρηματικό σχέδιο (business plan) αποτελεί την πεμπτουσία της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Ένα επιχειρηματικό σχέδιο δομείται από μια επιχείρηση είτε κατά την έναρξη λειτουργίας της είτε σε οποιαδήποτε στάδιο λειτουργίας, ιδίως όταν η επιχείρηση αποφασίζει να αναδιοργανωθεί ή να προσαρμοστεί σε νέα επιχειρηματικά ή παραγωγικά δεδομένα.
Σε οποιοδήποτε στάδιο και αν δομηθεί, το επιχειρηματικό σχέδιο εμπεριέχει μια μακροπρόθεσμη πρόβλεψη για την μελλοντική πορεία της επιχείρησης καθώς και μια ένδειξη της διαδικασίας ‘αντίδρασης’ της επιχείρησης στις μεταβολές του μακροοικονομικού περιβάλλοντος που επιδρούν άμεσα στην επιχείρηση.
Η επιχείρηση δεν αποτελεί μια στατική οντότητα. Αντιθέτως, η επιχείρηση αποτελεί έναν βιώσιμο οργανισμό που ‘ζει και ανασαίνει’ μέσα στο μικρο και μακρο περιβάλλον της. Όλες οι μεταβολές που συμβαίνουν, με την πάροδο του χρόνου, στο περιβάλλον της επιχείρησης έχουν άμεση επίπτωση στην λειτουργία και βιωσιμότητά της. Οι πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές, τεχνολογικές και παγκόσμιες μεταβολές δεν αφήνουν, σε καμία περίπτωση ‘αδρανή’ μια επιχείρηση. Έτσι, λοιπόν, κάθε επιχείρηση πρέπει να διαθέτει ένα επιχειρηματικό σχέδιο που να μπορεί όχι μόνο να προσαρμόζεται εύκολα στις μεταβολές αυτές αλλά και να τις ‘διαβλέπει’, αν αυτό είναι εφικτό.
Το επιχειρηματικό σχέδιο αποτελεί τον κατάλληλο ‘μπούσουλα’ στα χέρια του κάθε επιχειρηματία ο οποίος πρέπει να καθοδηγεί αποδοτικά και αποτελεσματικά την επιχείρησή του. Το επιχειρηματικό σχέδιο δεν αποτελεί ‘πανάκεια’ για όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματίας. Όμως, βοηθά τον επιχειρηματία να προετοιμάσει κατάλληλα την επιχείρησή του ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά όλα τα προβλήματα, τις παγίδες αλλά και τις ευκαιρίες που μπορεί να παρουσιασθούν στο μέλλον.
Στο βιωματικό σεμινάριο της Bonus Seminars (www.bonusseminars.com) με τίτλο ‘‘Η Αναγκαιότητα ενός Business Plan. Πως να Δημιουργήσετε ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο, ή ένα Σχέδιο Διάσωσης και Ανάκαμψης’’, ένας από τους συμμετέχοντες ρώτησε τον εισηγητή ‘αν μια επιχείρηση πρέπει να ‘χτίζεται‘ στο χαρτί και τι αποτελέσματα μπορεί να φέρει στον επιχειρηματία’. Η απάντηση ήταν καταφατική και μάλιστα επισημάνθηκε ότι με αυτό τον τρόπο ο επιχειρηματίας είναι έτοιμος να επισημάνει πιθανά λάθη, ανακρίβειες ή ασάφειες και να τα διορθώσει άμεσα εκτιμώντας, παράλληλα, τα οικονομικά αποτελέσματα.
Το επιχειρηματικό σχέδιο αποτελεί ‘πρόκληση’ για τον επιχειρηματία ο οποίος καλείται να αξιοποιήσει όλους τους πόρους της επιχείρησης με σκοπό να επιτύχει τους στόχους του και να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένους τομείς δράσης αφού πρώτα έχει ιεραρχήσει τα στρατηγικά βήματα της επιχείρησής του.
Ένας άλλος συμμετέχων στο συγκεκριμένο σεμινάριο παρατήρησε ότι ‘το επιχειρηματικό σχέδιο είναι στην ουσία μια πρόσκληση στους υποψήφιους επενδυτές και χρηματοδότες να ‘υποστηρίξουν’ οικονομικά μια επιχείρηση, ιδίως όταν αυτή βρίσκεται σε αρχικό στάδιο’. Στο σεμινάριο επισημάνθηκε η παντελής απουσία ενός επιχειρηματικού σχεδίου στο 90% των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Πολλοί επιχειρηματίες ομολογούν είτε την απουσία ενός επιχειρηματικού σχεδίου στην επιχείρησή τους γιατί δεν υπήρχε λόγος ύπαρξής του είτε την κατάρτισή του κατά τη διάρκεια σύστασης της επιχείρησης, το οποίο υποβλήθηκε σε τράπεζα για δανεισμό και μετά ‘εξαφανίστηκε’.
Αποτελεί, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη να υπάρχει ένα ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σχέδιο σε κάθε επιχείρηση γιατί, μεταξύ άλλων, μπορεί να βοηθήσει τον επιχειρηματία να ανατρέξει σε αυτό όποτε επέλθει οποιαδήποτε μορφή κρίσης στην επιχείρηση. Το κεφάλαιο ‘αντιμετώπισης κρίσεων’, που πρέπει να υπάρχει σε κάθε επιχειρηματικό σχέδιο, αποτελεί ζωτικής σημασίας διαδικασία επίλυσης επιχειρηματικών προβλημάτων.