Η επιχειρηματικότητα αποτελεί μια έννοια πολυσήμαντη, πολυδιάσταση, πολυσυζητημένη τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη καθώς είτε μυθοποιείται είτε δαιμονοποιείται. Απαντάται σε όλες τις κοινωνίες, από την αρχαιότητα σχεδόν, και σε πλήθος μορφών ωστόσο είναι δύσκολο να διατυπωθεί ένας οικουμενικά αποδεκτός ορισμός της.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι στην πραγματικότητα η επιχειρηματικότητα συνιστά ένα σύμπλεγμα νομικών, διοικητικών, οικονομικών, πολιτικών, κοινωνικών, ψυχολογικών και άλλων όρων και διαδικασιών. Ωστόσο, η λέξη επιχειρηματικότητα προέρχεται από το ρήμα «επιχειρώ» το οποίο στην ελληνική γλώσσα σημαίνει «δοκιμάζω», «αρχίζω κάποιο έργο», «καταπιάνομαι με μια δραστηριότητα» , «ενεργώ με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο και στόχο», «προσπαθώ να επιτύχω κάτι». Εξάλλου ο διεθνώς επικρατών όρος (entrepreneurship) θα μπορούσε να μεταφραστεί κυριολεκτικά ως «παρεμβολή» ή ως η «διοίκηση των στρατευμάτων στη μάχη».
Συνεπώς, η επιχειρηματικότητα ενέχει την έννοια της δοκιμασίας, του αγώνα, της μάχης, με άλλα λόγια δηλαδή των συντονισμένων ενεργειών ώστε να επιτευχθεί ο στόχος που έχουμε θέσει αρχικά. Μάχη εναντίον τόσο εξωτερικών όσο και των εσωτερικών πιέσεων, καταστάσεων και συνθηκών. Μια εσωτερική δοκιμασία που αναγκάζει εκείνον που έχει την επιχειρηματική ιδέα να στραφεί εναντίον στον ίδιο τον εαυτό του με τέτοιο συντονισμένο τρόπο ώστε να μπορέσει να «δαμάσει» όλες τις αρνητικές σκέψεις που προκαλεί η σημερινή οικονομική δυσπραγία ενώ παράλληλα να είναι σε θέση να υποδείξει διεξόδους στη διανοητική δύναμη που ο ίδιος κρύβει δείχνοντας εμπιστοσύνη στα δικά του εφόδια και έχοντας βαθιά πίστη ότι η επιτυχία είναι μόνο στα δικά του χέρια και δεν βασίζεται τόσο σε εξωτερικούς παράγοντες.
Συνεπώς, οι άνθρωποι που επιθυμούν να ακολουθήσουν σταδιοδρομία επιχειρηματία ωθούνται να επιτύχουν ένα σκοπό, όχι μόνο για την κοινωνική αναγνώριση, το κύρος και τα χρήματα, αλλά από μία εσωτερική ανάγκη επίτευξης. Και είναι εκείνη η ανάγκη που τους ωθεί και τους παρακινεί να σκέφτονται δημιουργικά είτε για να παράγουν κάποιο νέον προϊόν που θα καλύψει ένα κενό στην αγορά είτε για να υιοθετήσουν μία καινούργια πρακτική που θα βελτιώσει την παραγωγική διαδικασία της επιχείρησής του.
Αλλά δε φτάνει μόνο αυτό. Η ικανότητα αυτοελέγχου και η ευελιξία είναι εκείνη που οδηγεί συνήθως στην επιτυχία της επιχειρηματικής ιδέας. Ο κάθε «μεγαλόπνοος» επιχειρηματικός στόχος αποτελείται πάντα από μικρότερους στόχους που πρέπει να υλοποιούνται κάθε φορά με πιστά χρονοδιαγράμματα και ρεαλιστικά πλάνα. Αλλά όσο σταθερός παραμένει ο «μεγάλος» στόχος τόσο στην πορεία οι μικρότεροι στόχοι οφείλουν να αλλάζουν και να μεταβάλλονται με ευέλικτο τρόπο αν παρατηρήσουμε ότι δεν εξυπηρετούν τα αρχικά σχέδια. Και αυτό στην ουσία αποτελεί το μεγάλο επιχειρηματικό ρίσκο που αναλαμβάνει ο κάθε επιχειρηματίας. Το κατά πόσο είναι σε θέση δηλαδή να διακρίνει και να δεχτεί την αλλαγή πλεύσης προς την πορεία που έχει χαράξει.
Καθώς ναι μεν πάντα η ευθεία οδός μας οδηγεί πιο γρήγορα στον προορισμό μας αλλά αρκεί να φτάσουμε εκεί και ας έχουμε πάει και από την πλαγία οδό.
* Η Εβελίνα Κοκκίνη είναι Σύμβουλος Καριέρας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Επιστημονική Συνεργάτης της Career In Progress (www.careerinprogress.gr)