Πλάτων ΤΡ. Μαλλικούρτης, FRANCHISE BUSINESS, εκδότης
Με αρχικό σταθμό στην ιστορία του, το 1850, όταν ο Isaac Singer ξεκίνησε το δίκτυο μεταπώλησης των ραπτομηχανών του και στη συνέχεια με τον Ray Kroc, το 1955, που μετεξέλιξε ένα μικρό δίκτυο εστιατορίων στα σημερινά McDonald’s, το franchising εξακολουθεί να διέπεται από την ίδια φιλοσοφία, που αφορά τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την υποστήριξη. Ωστόσο, έχει εξελιχθεί και παρέχει μια σειρά από μοναδικά και εξαιρετικά προνόμια, τόσο σε δικαιοδόχους, όσο και σε δικαιοπαρόχους και παράλληλα δημιουργεί παγκοσμίως όλο και περισσότερες νέες θέσεις εργασίας, σε σχέση με κάθε άλλο κλάδο της οικονομίας. «Franchise Business create jobs faster than other businesses…» όπως αναφέρει o International Franchise Association. Ο θεσμός, πλέον, διανύει την τρίτη εποχή της ανάπτυξής του στη χώρα μας, με κύριο χαρακτηριστικά αφενός το ρόλο του ως «επιλογή αυτο-απασχόλησης» και αφετέρου ως «κοιτίδα επιχειρηματικότητας»
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα που εκπόνησε το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ FRANCHISE, το franchising αναδεικνύεται καταλύτης για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, μέσω concepts που διαθέτουν ισχυρά νεωτεριστικά και καινοτόμα χαρακτηριστικά. Επιπλέον, προσδιορίζονται οι νέες τάσεις όπως NEWISM (Τρελαμένοι με ό,τι νέο), ΜΙΚΡΗ ΕΣΤΙΑΣΗ (Χαμηλές επενδύσεις, ευκολοδιαχειρίσιμες επιχειρήσεις), HOTSHOT RETAIL (Εξειδίκευση = Ποιότητα, Καλές Τιμές, Εμπιστοσύνη, Πιστότητα), CAFÉ (Η διασκέδαση του Έλληνα τα επόμενα χρόνια θα είναι ο καφές).
Η νέα εποχή (Season 03) για το franchising έρχεται ως εξέλιξη του θεσμού, με μεγαλύτερο βαθμό ωριμότητας αναφορικά τόσο με την κουλτούρα του, όσο και με την τεχνογνωσία του και το αναδεικνύει ως την πλέον σίγουρη λύση για επαγγελματική ενασχόληση και ως καταλύτη για την καταπολέμηση της ανεργίας.
Η πρώτη εποχή, ας την προσδιορίσουμε περί το 2000, αντιμετώπιζε το franchising ως επένδυση. Συνηθισμένοι οι Έλληνες από τις αποδόσεις του ΧΑΑ επιθυμούσαν να τοποθετήσουν τα χρήματά τους και μη μηδαμινή απασχόληση να πλουτίζουν, κάτι που υποστήριζαν αρκετές αλυσίδες franchise, επιχειρηματολογώντας ότι μέσω του συστήματος λειτουργίας τους, η εμπλοκή των δικαιοδόχων δεν ήταν απαραίτητη. Παράλληλα, ο θεσμός απέκτησε πολλούς φανατικούς και χαρακτηριζόταν από πολύ μεγάλη ζήτηση. Οι επενδυτές αναζητούσαν στο franchising νέες ιδέες, οι οποίες παρόλο που δεν είχαν χαρακτηριστικά καινοτομίας, ήταν νέες και διαφορετικές για την εποχή, καθώς η διάχυση της γνώσης ήταν περιορισμένη, κυρίως λόγω του αρχικού σταδίου του internet. Ξεκίνησαν, λοιπόν, πολλές ιδέες να αναπτύσσονται μέσω franchise και πολλές από αυτές γιγαντώθηκαν όπως οι εκπαιδευτικοί όμιλοι ΕΥΡΩΓΝΩΣΗ, ΑΧΟΝ, SO EASY, οι αλυσίδες dvd clubs – όπως και τα αυτόματα μηχανάκια, οι αλυσίδες με αναγομώσεις μελανιών, οι μικροεπισκευές αυτοκινήτων κ.λπ. κ.λπ.
Μετά τη φούσκα του χρηματιστηρίου, είχαμε ξεκινήσει να μιλάμε για κρίση και ανάγκη ανασυγκρότησης του franchising, θεσμικά και ουσιαστικά. Στα επόμενα χρόνια που ακολούθησαν, το franchising αντιμετωπίσθηκε ως επιχειρηματική κίνηση και αναπτύχθηκαν αλυσίδες που διέθεταν σύστημα, από την εφοδιαστική μέχρι το marketing, το οποίο και προσέφεραν στους δικαιοδόχους τους. Κάθε επόμενη μέρα ήταν καλύτερη από την προηγούμενη. Αύξηση κατανάλωσης, καινοτομίες και αυξημένα budget στην διαφήμιση. Η μια αλυσίδα μετά την άλλη ξεκίναγαν διαφημιστικά spot στην τηλεόραση. Τα περιοδικά αυξήθηκαν, τα δύο έγιναν τέσσερα, οι εφημερίδες είχαν μια φορά την εβδομάδα ειδικά αφιερώματα. Ξεκινήσαμε τα ΒΡΑΒΕΙΑ FRANCHISE. Η Διεθνής Έκθεση ΚΕΜ – Franchise δεν έβρισκε χώρο να φιλοξενήσεις τους αμέτρητους επισκέπτες της. Όλα δούλευαν ρολόι, από το καλό στο καλύτερο, με τις τράπεζες να παρακαλούνε για δανειοδοτήσεις τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των καταναλωτών, από διακοποδάνεια μέχρι οτιδήποτε φανταζόντουσαν.
Η τρίτη εποχή ξημέρωσε, λόγω αδράνειας, λίγο μετά την κρίση των CDS του 2008. Η κακοδιαχείριση των τραπεζών και η απόφαση να κρατηθούν με κάθε κόστος, το μνημόνιο που έφερε ο ΓΑΠ και οι παρεμβάσεις της Τρόικας μας έφεραν σε μια νέα εποχή, με την ανεργία να αυξάνει και να βρίσκεται σε απελπιστικά, πλέον, επίπεδα και με τον Έλληνα να διαθέτει ολοένα και λιγότερα ποσά προς επένδυση, με τις τράπεζες όχι μόνο να μη βοηθούνε, αλλά αντίστροφα να έχουν καταρρεύσει σε εισπρακτικές εταιρείες και με τη κυβέρνηση όχι μόνο να μην ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα, αλλά και αυτή σε ρόλο εισπράκτορα.
Παράλληλα, οι αλλαγές στην αγορά και γενικότερα στον κόσμο γίνονται ολοένα και πιο συχνά και χαρακτηρίζονται από μικρότερο κύκλο ζωής, μόδα, τάσεις, αντιλήψεις, αλλάζουν και ανανεώνονται ραγδαία.
Κατά την τρίτη εποχή του franchising, ξεχωρίσαμε ως τώρα πέντε επεισόδια:
Πλέον, η εμπειρία έδειξε ότι δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές, με λίγη απασχόληση δεν βγάζεις χρήματα, πρέπει να είσαι διαφορετικός και σε όλα άψογος αν θες να πετύχεις, αν κάνεις κάτι καλό θα σε αντιγράψουν άμεσα και αυτό που έχει μείνει είναι ότι το franchising παρέχει το απόλυτο πλαίσιο της επαγγελματικής ενασχόλησης, καθώς:
Το franchising παρέχει σήμερα όλα τα εφόδια που πάντοτε υποσχόταν από το γνωστό brand name, τις οικονομίες κλίμακος, τα καλά περιθώρια κέρδους, την τεχνογνωσία, την υποστήριξη, την διαφήμιση, αλλά πλέον υπόσχεται και συμπίεση των λειτουργικών εξόδων, αξιοποίηση των social media, ενίσχυση του loyalty των πελατών, συνέργειες και προσφορές σε είδη εξαίρετου value for money.
Από την άλλη, η αγορά έχει αλλάξει, καθώς οι αλλαγές στην κοινωνικο-οικονομική κατάσταση της χώρας προσδιορίζουν ένα νέο τύπο καταναλωτή, με βασικό πυλώνα τη νεολαία και κυρίως το γυναικείο πληθυσμό και κύριο χαρακτηριστικό την συμπίεση του κύκλου ζωής των τάσεων και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην πρόσφατη έρευνα που εκπόνησε το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ FRANCHISE: «Η κατανάλωση μοχλεύεται από τη νεολαία, με τη μόδα / τάσεις να κυριαρχούν». Ο καταναλωτής αναζητά το κάτι άλλο, το οποίο μόλις το βρει, ξεκινά μια νέα αναζήτηση για κάτι διαφορετικό. Οι ρυθμοί ζωής, η διαδικτυακή κουλτούρα της αέναης πληροφόρησης και των likes έχουν δημιουργήσει ένα νέο τύπο καταναλωτή, ο οποίος ολοένα και περισσότερο συμπιέζει τους κύκλους ζωής προϊόντων και concepts. Οι, δε, αλλαγές που παρατηρούνται καθορίζονται από τα keywords MASS, ECONOMY, OPEN ACCESS, COWORKING, STREET FASHION.
Η ζήτηση επαγγελματικών προτάσεων franchise παραμένει σταθερή σε υψηλά επίπεδα, με σκοπό την αυτο-απασχόληση. Το franchising συνεχίζει να αντέχει και να ενδυναμώνεται εν μέσω κρίσης, καθώς τα προνόμια και η υποστήριξη που παρέχει θωρακίζουν τα καταστήματα στις αντιξοότητες της αγοράς.
Η αγορά αναδεικνύει το franchising, καθώς ολοένα και περισσότεροι αναζητούν στο franchising τη λύση στα επαγγελματικά όνειρά τους, αλλά και οι ίδιοι οι καταναλωτές, με περισσότερη πλέον προσοχή και καχυποψία στις επιλογές τους, εμπιστεύονται επώνυμα καταστήματα, διασφαλίζοντας τη καλύτερη ποιότητα στην σωστή τιμή.