Με μεγάλη πλειοψηφία έκανε αποδεκτή η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δέσμη προτάσεων για τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα και τις νεοφυείς επιχειρήσεις (start-ups) στην ΕΕ. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και ο συντονισμός ευρωπαϊκών και εθνικών δράσεων ώστε μέσω της επιχειρηματικότητας να δημιουργηθούν συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης καθώς και οι πολυπόθητες θέσεις εργασίας.
Ο Ευρωβουλευτής Καθηγητής κος Ιωάννης Τσουκαλάς, σκιώδης εισηγητής για τη γνωμοδότηση εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, κατέθεσε πλήθος προτάσεων που ενσωματώθηκαν στο τελικό κείμενο, πολλές από τις οποίες αφορούν τα ιδιαίτερα προβλήματα και εκρηκτικά ποσοστά ανεργίας που αντιμετωπίζουν οι χώρες που βρίσκονται σε συνθήκες κρίσης, όπως η Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον κο Τσουκαλά, «η ανάπτυξη δεν είναι από μόνη της πολιτική αλλά αποτέλεσμα πολιτικών, όλων δηλαδή εκείνων των μικρών και μεγάλων αλλαγών που πρέπει να κάνουμε ώστε να αρθούν τα εμπόδια για την υγιή επιχειρηματικότητα και να επιτραπεί η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας.
Στην Ευρώπη είναι πλέον σαφές ότι για να αντιμετωπίσουμε την κρίση χρειαζόμαστε μια επανάσταση καινοτομικής επιχειρηματικότητας, που θα μας επιτρέψει να μετατρέψουμε τη γνώση και τις δεξιότητες του υψηλής ποιότητας ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτουμε, σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.
Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο δεν μπορούμε να βασιστούμε σε μια καταστροφική αντίληψη ανταγωνιστικότητας που ζητά μισθούς τρίτου κόσμου, αλλά σε θέσεις εργασίες υψηλών προσόντων και υψηλών απολαβών που θα δημιουργούν προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ελλάδας, το ανθρώπινο δυναμικό της οποίας είναι κατάλληλο να συναγωνιστεί με αξιώσεις στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία της γνώσης. Αν και πολλές φορές με λανθασμένο και σπάταλο τρόπο, έχουμε καταφέρει να δώσουμε στους σημερινούς νέους πολύτιμα προσόντα και δεξιότητες, γι’ αυτό και τους βλέπουμε να σταδιοδρομούν με επιτυχία εκτός συνόρων. Ταυτόχρονα τους είχαμε φυλακίσει σε μια κλειστή, σοβιετικού τύπου οικονομία που ποινικοποιούσε την επιχειρηματικότητα και άφηνε ως μόνη διέξοδο την εξαρτημένη απασχόληση στο δημόσιο. Το μοντέλο αυτό είναι οριστικά νεκρό, παρόλο που κάποιοι φαντάζονται ότι μπορούν να το νεκραναστήσουν. Θέσεις εργασίας στο δημόσιο δεν μπορούν να υπάρξουν αλλά οφείλουμε να ανοίξουμε δρόμο στους ταλαντούχους νέους μας και να εξαλείψουμε όλα εκείνα τα εμπόδια που τους αποτρέπουν από το να δημιουργήσουν, στηριζόμενοι στις δικές τους γνώσεις και δυνάμεις, τις δικές τους επιχειρήσεις και τις δικές τους θέσεις εργασίας.
Οι έξυπνες ιδέες που καθημερινά βλέπουμε να αναδεικνύονται μέσα από διαγωνισμούς καινοτομίας θα πρέπει, με επιχειρηματικό θάρρος και ήθος, να μετατραπούν σε υγιή επιχειρηματικότητα, με αποποινικοποιημένη επιτέλους την έννοια του τίμιου επιχειρηματικού κέρδους και απεξαρτημένη την νεολαία μας από το ναρκωτικό του Δημοσίου.
Με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής ITRE ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει δράση στην αντιμετώπιση μιας σειράς προβλημάτων που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα. Τα προβλήματα είναι γνωστά και οι λύσεις και οι βέλτιστες πρακτικές που υπάρχουν διεθνώς είναι εύκολο να ταυτοποιηθούν.
Ευελπιστώ ότι η συζήτηση που γίνεται στο Ευρωκοινοβούλιο θα αποτελέσει αφορμή για να εκπονηθεί και στην Ελλάδα μια συγκροτημένη εθνική στρατηγική για την καινοτομική νεανική επιχειρηματικότητα που θα επιτρέψει στους νέους με ιδέες, δεξιότητες και όραμα να υλοποιήσουν τα όνειρά τους, εντός συνόρων και όχι ως μετανάστες. Για μια χώρα που οι νέοι της εξοντώνονται από την ανεργία του 60%, αυτό είναι το ελάχιστο που οφείλουμε να πράξουμε.»
Μεταξύ των προτάσεων που περιλαμβάνει η τελική γνωμοδότηση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας είναι:
- η διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των start-ups σε χρηματοδότηση, τόσο μέσα από φθηνότερα, εγγυημένα από την ΕΕ τραπεζικά δάνεια όσο και αξιοποιώντας εναλλακτικές μεθόδους χρηματοδότησης όπως τα «μικρο-δάνεια» και η «συμμετοχική χρηματοδότηση» (crowd funding) που μπορούν να δώσουν ανάσα σε επιχειρήσεις παρακάμπτοντας τον προβληματικό τραπεζικό τομέα,
- η δημιουργία απλού, σαφούς και προβλέψιμου ρυθμιστικού πλαισίου για τη λειτουργία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θα διευκολύνει τη δραστηριοποίησή τους στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά,
- η ανάγκη προώθησης της επιχειρηματικής εκπαίδευσης, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων και των γυναικών και η αξιοποίηση μηχανισμών πρακτικής άσκησης και κινητικότητας μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων για τη μετατροπή της έρευνας σε καινοτόμα προϊόντα,
- η δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, όπως οι θερμοκοιτίδες και οι «επιταχυντές» (business accelerators), καθώς και η δημιουργία δικτύων έμπειρων στελεχών και εκπαιδευτών που θα βοηθούν τις νεοφυείς επιχειρήσεις στα πρώτα τους βήματα,
- ο καταλυτικός ρόλος της πληροφορικής, του διαδικτύου και της ψηφιακής οικονομίας στην παραγωγικότητα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται, μέσα από τροπολογίες του κου Τσουκαλά, στη σημασία της σύνδεσης της ψηφιακής τεχνολογίας με τομείς όπου η Ευρώπη (και ιδιαίτερα η Ελλάδα) είναι παραδοσιακά ισχυρή (όπως η πολιτιστική βιομηχανία, η πολιτιστική κληρονομιά και ο τουρισμός), αλλά και η αξιοποίηση εργαλείων όπως η ευρυζωνικότητα, η υπολογιστική νέφους (cloud computing) και το ανοιχτό λογισμικό που μειώνουν σημαντικά το κόστος για τη δημιουργία ψηφιακών επιχειρήσεων,
- η ενίσχυση της εκπαίδευσης των νέων – αλλά και της επανεκπαίδευσης των ενηλίκων – στις νέες ψηφιακές δεξιότητες που απαιτούνται για την κάλυψη των θέσεων εργασίας του μέλλοντος.
Η γνωμοδότηση κάνει αναφορά στα πολύτιμα νέα εργαλεία που έχει δημιουργήσει η ΕΕ για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως το ύψους 2,3 δις ευρώ COSME (πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και των ΜΜΕ) και τον «Ορίζοντα 2020» που προβλέπει χρηματοδότηση περίπου 3 δις ευρώ για καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά εκφράζει την ανησυχία της για τη χαμηλή χρηματοδότηση αυτών των προγραμμάτων από τα Κράτη Μέλη.
