Categories: Articles

Η Κοινωνική Οικονομία στην Ευρώπη

Η Μεγάλη Βρετανία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που επενδύει τεράστια κεφάλαια (σχεδόν 257 εκατ. ευρώ) στις κοινωνικές επιχειρήσεις, πιστεύοντας στη δυναμική και τις προοπτικές τους. Το παράδειγμα αυτό πλέον φαίνεται να ακολουθούν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η Γερμανία είναι μια από αυτές. Οι κοινωνικές επιχειρήσεις στη Γερμανία αντιμετώπιζαν τα προηγούμενα χρόνια εμπόδια στην ανάπτυξη τους, γεγονός που αποδεικνύεται και από το ότι το σύνολο των επενδύσεων που τις αφορούν φθάνουν μόλις τα 24 εκατ. ευρώ. Στην προσπάθεια τους να εντοπίσουν την αίτια αυτού του προβλήματος, οι Γερμανοί συνειδητοποίησαν πως μέχρι τώρα οι κοινωνικές επιχειρήσεις τους επέλεγαν να δραστηριοποιούνται σε τομείς που ήταν ήδη κορεσμένοι από τη συμμέτοχη πολλών επιχειρήσεων. Για αυτό, οι Γερμανοί τελευταία φαίνεται να επενδύουν σε κοινωνικές επιχειρήσεις που επιλέγουν να κάνουν τη διαφορά προσφέροντας καινοτόμες λύσεις σε σύγχρονές κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις.

Μια εντελώς διαφορετική περίπτωση είναι αυτή της Σουηδίας. Οι Σουηδοί είναι έξυπνοι επιχειρηματίες (ΙΚΕα, Εricsson, Volvo), πρωτοπόροι και καινοτόμοι (Spotify, Skype, Soundcloud), αλλά δεν έχουν αναπτύξει ακόμα ιδιαίτερα την έννοια των κοινωνικών επιχειρήσεων. Η σουηδική κυβέρνηση είναι ισχυρή και οι άνθρωποι της έχουν κατά παράδοση μεγάλη εμπιστοσύνη στην ικανότητά της να λύνει τις πιο επείγουσες κοινωνικές προκλήσεις της χώρας μέσω της χάραξης πολιτικής. Ως εκ τούτου, πολλοί Σουηδοί δεν βλέπουν την ανάγκη για κοινωνική επιχειρηματικότητα. Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια, οι Σουηδοί δείχνουν να αποκτούν όλο και περισσότερη επίγνωση της έννοιας της κοινωνικής οικονομίας, συνειδητοποιώντας ότι τα συστήματα και οι κοινωνίες αλλάζουν συνεχώς, οπότε και οι δικές τους δομές πρέπει να αλλάζουν και να προσαρμόζονται στις νέες τάσεις. Σε αυτό το πλαίσιο παρατηρείται συνεχής αύξηση του αριθμού των κοινωνικών επιχειρηματιών σε όλη χώρα και βελτίωση της δομής υποστήριξης τους.

Εντελώς διαφορετική είναι και η περίπτωση της Ρωσίας, όπου οι κοινωνικές επιχειρήσεις ξεκινούν εκεί που το κράτος σταματά. Η Ρωσία συγκρινόμενη με τα δυτικά κράτη διαθέτει πολλά άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ενώ η παρέμβαση της κοινωνίας είναι αποδυναμωμένη. Ως αποτέλεσμα, οι κοινωνικοί επιχειρηματίες προσπαθούν να δώσουν λύσεις χωρίς να έχουν επίσημη βοήθεια από το κράτος, αλλά στηριζόμενοι κυρίως σε δωρεές από τα πλουσιότερα άτομα της χωράς.

Όσον αφορά τη χώρα μας, δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο για τις κοινωνικές επιχειρήσεις μέχρι πρόσφατα, καθότι η κεντρική πολιτική επιλογή της πολιτείας ήταν η διοχέτευση των πόρων του Ευρωπαϊκού κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) στο κράτος και τους ΟΤΑ με τα γνωστά αποκαρδιωτικά αποτελέσματα. Όμως πια θεσμικό πλαίσιο υπάρχει και οι πόροι του ΕΚΤ προορίζονται απευθείας για την κοινωνία των πολιτών. Είναι ώρα, λοιπόν, για τις κοινωνικές επιχειρήσεις να ανθίσουν!

Στο 1ο συνέδριο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας με θέμα: «Επιχειρώντας Αλλιώς-Οι κοινωνικές επιχειρήσεις ως εργαλείο ανάπτυξης», που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 13/11/2013, θα υπάρχει ειδική ενότητα με τίτλο «Η διεθνής εμπειρία και η ελληνική πρακτική», όπου θα αναλυθούν και όλα τα παραπάνω. Μεταξύ των ομιλητών θα είναι οι:

  • Carlo Borzaga, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Trento, Πρόεδρος του European Research Institute on Cooperative and Social Enterprises (EURICSE) και

  • Malte Arhelger, εργάζεται στη Γενική Γραμματεία των Πρασίνων και (SecretariatGeneraloftheGreens/EFA) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

οι οποίοι θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα την τωρινή κατάσταση των κοινωνικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη.