Πηγή: www.europeanbusiness.gr του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Μπορεί οι διάσημοι γκουρού του μάνατζμεντ να υπερβάλλουν όταν κάνουν λόγο για αλλαγές, μετασχηματισμούς και κρίσεις που εμπεριέχονται στα φαινόμενα αυτά, ωστόσο σε μεγάλο βαθμό έχουν δίκιο. Και αν δεν είχαν, τότε ο άνθρωπος ίσως να μην είχε ποτέ ξεφύγει από την προϊστορία.
Εξάλλου, η εταιρεία, πως αναγνωρίζουν κορυφαίοι γκουρού όπως ο Πήτερ Ντράκερ, είναι από μόνη της ένας θεσμός που άλλαξε τον κόσμο. Η δε επιχειρηματικότητα και η επιχείρηση που είναι η έκφρασή της είναι οι κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης και της προόδου. Γι αυτό και συνεχώς βρίσκεται σε κατάσταση μόνιμης μετάλλαξης –με ό,τι αυτή συνεπάγεται.
Η κρίση δεν είναι ένα ασυνήθιστο φαινόμενο για τις εταιρείες. Στο πλαίσιο αυτό, συνεπώς, οι περιπτώσεις επιχειρήσεων κολοσσών οι οποίες μέσα σε λίγες ώρες έχασαν ολόκληρα τα κεφάλαια φήμης, εικόνας, κύρους και αξιοπιστίας που είχαν και που είχαν αφιερώσει πολλά χρόνια για να τα «χτίσουν», είναι αρκετές. Είναι επίσης αποκαλυπτικές, εύγλωττες και διδακτικές. Και το εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι αυτό της ελαφρότητας και ανευθυνότητας, όχι λίγες φορές, με την οποία οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα κρίσεων.
Γιατί όμως; Διότι, απλούστατα, πολλές εταιρείες πιστεύουν ότι το χειρότερο δεν μπορεί να συμβεί σε αυτές. Τα γεγονότα και οι εξελίξεις έχουν όμως άλλη γνώμη, ιδιαίτερα δε σήμερα που οι αλλαγές σε όλα τα επίπεδα είναι βαθειές, ταχύτατες και εξαιρετικά επικίνδυνες για όλους όσους δεν θέλουν να τις παρακολουθήσουν και άρα αρνούνται να τις καταλάβουν. Υιοθετούν δηλαδή μια μορφή κρίσης η οποία εκπηγάζει από την αρνητική σκέψη. Η τελευταία όμως, από μόνη της συνιστά κρίση, φαινόμενο δύσκολο αλλά και ευρύτατα διαδεδομένο.
Τί είναι όμως, για μία επιχείρηση, μείζονος σημασίας κρίση; Είναι δύσκολο να δοθεί ένας ακριβής και γενικός ορισμός μιας κρίσης. Όπως είναι επίσης δύσκολο να προβλέψει κανείς με βεβαιότητα πότε μία κρίση μπορεί να συμβεί, για ποιον λόγο και με ποιον τρόπο. Πάντως, μπορούμε να δώσουμε κάποιες κατευθυντήριες γραμμές, στα πλαίσια των οποίων μία κρίση είναι σοβαρή για μια εταιρεία όταν θίγει ανθρώπινες ζωές, οικονομικά αποτελέσματα, το κύρος και την φήμη της εταιρείας, αλλά και την δημόσια υγεία. Υπό αυτές τις συνθήκες, μία κρίση είναι ένα σοβαρό γεγονός που ξεφεύγει από τα όρια της επιχείρησης και θίγει τον εξωτερικό περίγυρο. Κατά τους Ian Mitroff και Gus Anagnos, μία σοβαρή κρίση μπορεί να διαιρεθεί σε γενικές κατηγορίες, οι οποίες είναι:
Οικονομικού περιεχομένου, όπως λ.χ. οι απεργίες, οι χρηματιστηριακές πτώσεις, οι απώλειες μεριδίων αγοράς και οι πραγματοποιήσεις θεαματικών ζημιών. Πληροφοριακού αντικειμένου, όπως λ.χ. οι απώλειες εμπιστευτικών πληροφοριών σχετικών με την πελατεία, τους προμηθευτές, αλλά και την λειτουργία των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ανθρώπινου περιεχομένου, όπως η απώλεια σημαντικών στελεχών, η άνοδος του βανδαλισμού, τα εργατικά ατυχήματα και η βία στους τόπους εργασίας. Φυσικών διαστάσεων, σχετικών με φυσικές καταστροφές, σεισμού κλπ. Ψυχοπαθολογικής υφής, όπως οι απαγωγές, οι τρομοκρατικές ενέργειες, η ομηροποίηση στελεχών ή και εργαζομένων και οι βιαιότητες. Επικοινωνιακού περιεχομένου. Οι κρίσεις αυτές πολύ συχνά αφορούν ψιθύρους κατά της επιχείρησης, πλαστογραφήσεις σημάτων της, πλήγματα στην εικόνα και την φήμη της, κατασυκοφάντηση και αρνητικά κουτσομπολιά.
