Πηγή: www.europeanbusiness.gr, του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Ο πρώτος γκουρού ηγεσίας για την γενιά του MySpace θεωρείται η φρεσκότερη φωνή στην ηγεσία σήμερα. Αναλύει ποιο είναι το μέλλον της ηγεσίας και πώς μπορεί να προετοιμάζεται κανείς γι αυτό.
Πάντα χαμογελαστός και διαπεραστικός, ο Emmanuel Gobillot ξεκίνησε την καριέρα του στον χρηματοπιστωτικό κλάδο στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά με βάση τις καθημερινές του εμπειρίες άρχισε να θέτει κάποια ερωτήματα σχετικά με την ηγεσία και το μέλλον της σε έναν διαδικτυωμένο κόσμο που αλλάζει. Ανέλαβε έτσι την θέση συμβούλου στις Υπηρεσίες Ηγεσίας του Ομίλου Hay και το 2006 έγινε διάσημος με το βιβλίο του The Connected Leader, στο οποίο περιγράφει πώς οι ηγέτες πρέπει να δρουν σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον όπου κυριαρχεί η καινοτομία. Μετά την επιτυχία αυτή, ίδρυσε την εταιρεία συμβούλων «Emmanuel Gobillot Limited» και σήμερα αφιερώνει τον περισσότερο χρόνο του σε ομιλίες, αρθρογραφίες και συμβουλές. Με αφορμή την παρουσίαση που έκανε στην Αθήνα, ύστερα από πρόσκληση του Τομέα Ηγεσίας της Ελληνικής Εταιρείας Διοικήσεως Επιχειρήσεων, είχαμε την ακόλουθη συνομιλία μαζί του.
Κύριε Gobillot, θα ήθελα να ξεκινήσουμε με έναν ορισμό. Τί είναι ηγεσία;
Ηγεσία είναι η ικανότητα να ωθείς άλλους ανθρώπους σε θετική ενασχόληση προς έναν ορισμένο σκοπό. Είναι εύκολο και απλό να αναγκάζεις κάποιον να προβεί σε μία ενέργεια βάσει μιας συμβατικής δέσμευσης ή μιας υπόσχεσης. Η ηγεσία είναι διαφορετική, γιατί αυτό που κάνει είναι ότι επιτρέπει στους ανθρώπους να απελευθερώνουν αυτό που αποκαλώ «διακριτική προσπάθεια». Τούς βοηθάει δηλαδή να κάνουν περισσότερα από όσα θα έκαναν για να συμμορφωθούν απλώς με τους κανόνες. Με λίγα λόγια, λοιπόν, ηγεσία είναι αυτή η ικανότητα να ενεργοποιείς θετικά άτομα μέσα σε οργανισμούς.
Σύμφωνα με την εμπειρία σας, ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός ηγέτη στον μεταβαλλόμενο κόσμο μας;
Νομίζω ότι αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σήμερα δεν είναι τόσο ότι η ηγεσία έχει αλλάξει ουσιαστικά, αλλά ότι ξαφνικά η κατάσταση δεν βοηθά τους ανθρώπους να κινητοποιηθούν. Όταν οι καιροί είναι καλοί, έχουμε την τάση να είμαστε πιο ενεργητικοί γιατί αναμένουμε οφέλη από την δραστηριότητά μας. Όταν όμως η κατάσταση δεν είναι καλή, ξαφνικά υπάρχει έλλειψη ηγεσίας και η κατάσταση δεν βοηθάει, οπότε η ανάγκη για ηγεσία είναι μεγαλύτερη. Υπάρχει λοιπόν ένας αριθμός χαρακτηριστικών τα οποία πιστεύω ότι προσδιορίζουν τον επιτυχημένο ηγέτη. Θα ξεκινούσα μάλλον με την ιδέα τού να είναι κάποιος ικανός να απλοποιεί, να προσδίδει στον κόσμο συνοχή και στην συνέχεια να κινητοποιεί τους ανθρώπους και να τους ενώνει γύρω από έναν κοινό σκοπό. Αυτό είναι δύσκολο να γίνει, γιατί έχουμε μάθει να δίνουμε απλότητα και σαφήνεια στους ανθρώπους, αντί να τούς δίνουμε συνοχή και να ελαττώνουμε το άγχος. Αυτή η ικανότητα των ηγετών να διαμορφώνουν εικόνες που έχουν αλληλουχία και ειρμό είναι κάτι που βλέπουμε να ενεργοποιείται ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, όπως η σημερινή.
Πιστεύετε ότι σε μία παγκοσμιοποιημένη κοινωνίας, ένας ηγέτης πρέπει να έχει συγκεκριμένες ιδιότητες; Για παράδειγμα, να μιλάει περισσότερες γλώσσες, να κατανοεί τους άλλους;
Σίγουρα αυτό αποκτά κρίσιμη σημασία. Και όχι μόνον ενόψει της κρίσης που τώρα αντιμετωπίζουμε, αλλά και λόγω του τρόπου με τον οποίο τώρα είναι οργανωμένος ο κόσμος. Ένας κόσμος στον οποίο υπάρχουν κάποιες μετατοπίσεις, θεμελιώδους σημασίας, για παράδειγμα δημογραφικές. Υπάρχουν τρεις γενιές ανθρώπων που εργάζονται παράλληλα και κάθε γενιά έχει εμπειρίες πολύ διαφορετικές. Επίσης, έχουμε έναν αριθμό ανθρώπων από διαφορετικές εθνικότητες που εργάζονται μαζί. Επομένως, ενώ οι ηγέτες –ιστορικά– βασίζονταν πάντα στην εμπειρία τους προκειμένου να διαμορφώσουν τον κόσμο, τώρα αυτή η εμπειρία έχει ελάχιστη σημασία, αφού οι άνθρωποι οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικές γενιές και χώρες δεν μοιράζονται τις ίδιες ακριβώς εμπειρίες. Επομένως, έχετε δίκιο. Ένας ηγέτης πρέπει να προσπαθεί να κατανοήσει τις διαφορές που εντοπίζονται στις ομάδες και στους οργανισμούς που διοικούν. Και αυτό γίνεται βασικό πρόβλημα, με δεδομένη την κρίση και τις δημογραφικές μετατοπίσεις.
Προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα τί συμβαίνει, είναι απαραίτητο για έναν ηγέτη να διαθέτει, πώς να το πω, μία «παγκοσμιοποιημένη κουλτούρα»;
Και ναι και όχι. Ναι, διότι αν διαθέτεις εμπειρίες από τον κόσμο, αν κατανοείς διαφορετικές κουλτούρες, προφανώς αυτό θα σε βοηθήσει. Όχι, επειδή το βασικότερο απ’ όλα για έναν ηγέτη είναι να είναι ο εαυτός του, να βελτιώνει τις δεξιότητές του. Επομένως, ένας ηγέτης χρειάζεται πάντα να διαθέτει έναν προσωπικό πυρήνα, να πρεσβεύει πάντα κάποιες απόψεις που τον διαφοροποιούν. Αυτό που δεν θέλουμε είναι ηγέτες που γίνονται… «τίποτα», που καταλήγουν χαμαιλέοντες, που αφομοιώνονται στις διαφορετικές καταστάσεις, χωρίς να διαθέτουν έναν πυρήνα που τους προσδιορίζει. Πρόκειται, λοιπόν, για μία άσκηση ισορροπίας ανάμεσα στο ποιος είσαι, από πού προέρχεσαι και τί πρεσβεύεις, και στην ικανότητα να κατανοείς τους άλλους και να ασκείς ηγεσία σε περίπλοκο πλαίσιο.