Άλλη μια αρνητική επίδοση καταγράφει το εγχώριο σύστημα καινοτομίας, με τη χώρα μας να κατατάσσεται μόλις 29η ανάμεσα σε 35 χώρες στο Δείκτη Καινοτομίας του DIW Berlin. Το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών DIW Berlin έχει αναπτύξει ένα Δείκτη Καινοτομίας για την αξιολόγηση των συστημάτων καινοτομίας ανά τον κόσμο. Η τιμή του, εξαρτάται από τις επιδόσεις του κάθε συστήματος σε μια σειρά από τομείς, όπως: Έρευνα και Καινοτομία, Εκπαίδευση, Έρευνα και Ανάπτυξη, Δικτύωση, Χρηματοδότηση, Ρύθμιση, Ποιότητα διακυβέρνησης και ζήτηση για καινοτομία.
Έρευνα της διαΝΕΟσις, σε συνεργασία με τους ερευνητές του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών DIW Berlin, διαπιστώνει την αδυναμία της Ελλάδας να παράξει καινοτομία, ικανή να δημιουργήσει εξαγώγιμα προϊόντα και υπηρεσίες, και πολλές καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Ως αποτέλεσμα, σε όλες τις αξιολογήσεις καινοτομίας, οι επιδόσεις της Ελλάδας βρίσκονται κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ. Οι δημόσιες και πολύ περισσότερο οι ιδιωτικές επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη είναι πολύ χαμηλές, ενώ δεν υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός οργανωμένων δικτύων συνεργασίας ανάμεσα στη βασική έρευνα, στην εφαρμοσμένη έρευνα και στις επιχειρήσεις.
Στο διάστημα 2006-2013, για παράδειγμα, μόνο το 18% των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων αφορούσαν σε προϊόντα μέσης και υψηλής τεχνολογίας. Το αντίστοιχο ποσοστό για άλλες ευρωπαϊκές χώρες ήταν 30% για τη Λετονία και 49% για την Πολωνία. Επίσης, το ποσοστό των δραστηριοτήτων υψηλής και μέσης/υψηλής τεχνολογικής έντασης στον κλάδο της μεταποίησης στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόλις το 17% του συνόλου, τη στιγμή που στην ΕΕ το μέσο ποσοστό είναι 46,5%.
Η μελέτη της διαΝΕΟσις διαπιστώνει, επίσης, ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν παρέχει επαρκή επιχειρηματικά κεφάλαια για νεοφυείς εταιρείες και δάνεια για καθιερωμένες εταιρείες. Επιπλέον, το ρυθμιστικό πλαίσιο και το πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον στην Ελλάδα δεν υποστηρίζουν και συχνά παρεμποδίζουν την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.
Θετικά σημεία
Ωστόσο, παρά τις παραπάνω αδυναμίες, η Ελλάδα διαθέτει ορισμένα πλεονεκτήματα, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αναβάθμιση της ποιότητας συστήματος καινοτομίας. Η έρευνα διαπιστώνει ότι η χώρα διαθέτει αξιοσημείωτο επιστημονικό δυναμικό και υψηλού επιπέδου ερευνητικούς οργανισμούς.
Περαιτέρω, το 9% των ελληνικών επιστημονικών δημοσιεύσεων κατατάσσεται μεταξύ αυτών με τις περισσότερες αναφορές παγκοσμίως. Επιπλέον, η χώρα διαθέτει ένα μικρό αριθμό επιχειρήσεων μέσης και υψηλής τεχνολογίας και μια υψηλού επιπέδου διασπορά.
Προτάσεις
Η έρευνα, καταλήγοντας, προτείνει λύσεις με παρεμβάσεις σε συγκεκριμένους τομείς για την αναβάθμιση του ελληνικού συστήματος καινοτομίας. Μεταξύ άλλων, προτείνει τη μεταρρύθμιση του συστήματος Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α), τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος, τη βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση και την ανάπτυξη συνεργατικών σχηματισμών. “Απαραίτητη προϋπόθεση για τα παραπάνω είναι η δημιουργία ενός κατάλληλου πολιτικού και κοινωνικού περιβάλλοντος και η στροφή του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας από τον αποτυχημένο εσωστρεφή χαρακτήρα, που έχει έως σήμερα, σε ένα εξωστρεφές και καινοτόμο πρότυπο”, καταλήγουν οι συντάκτες της μελέτης.
sepe.gr
